خبر دادن از غیب توسط امیرالمومنین(ع)

شبهه: برخی از روشن‌فکران کنونی، با این‌که خود را شیعه می‌نامند، اما مهم‌ترین اعتقادات شیعه در مورد امام معصوم را انکار کرده و می‌گویند: امام، علم غیب ندارد و هر کس هم بگوید که امام غیب می‌داند، غلو کرده است و غالی است، روایات علم غیب نیز همگی از غالیان هستند.

پاسخ: اگر کسی اندک آشنایی با منابع روایی شیعه داشته باشد، به غلط بودن این سخن و ادعا پی خواهد برد. تمام تلاش بزرگان حدیث‌شناس شیعه مانند مرحوم کلینی، صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی و... این بوده است که روایاتی را ذکر کنند که از صحت آن اطمینان داشته باشند و حداقل تلاش کنند روایات صحیح را نقل کنند و از نقل روایات غالیان و حتی کسی که متهم به غلو بوده‌اند اجتناب کنند. چرا که غالیان مشخص بوده و نام‌شان در تاریخ ثبت شده است.

ما برای اثبات این‌که ائمه اطهار(علیهم‌السلام) حداقل فی الجمله به برخی امور آینده اطلاع داشته‌اند، اخبارات غیبی آنان را نقل می‌کنیم. در این نوشتار به برخی از امور غیبی که توسط مولا امیرالمومنین(علیه‌السلام) بیان شده است اشاره می‌کنیم:

1. خبر دادن حضرت به زمان، مکان و نحوه شهادت خود: به طور مثال از ام الکلثوم نقل شده که حضرت در شب ضربت خوردنش، به من فرمود: امشب من به دیدار پیامبر می‌شتابم؛ هم‌چنین نحوه ضربه خودن و مکان آن را نیز توضیح دادند.[1]
2. خبر دادن از عاقبت خارج در نهروان: مانند این‌که فرمود: «به خدا قسم از آنان کمتر از 10 نفر باقی خواهد ماند و از ما نیز کمتر از 10 نفر کشته خواهد شد».[2] یا این‌که فرمود: «در میان خوارج مردی است که مانند زن‌ها پستان دارد و او بدترین خلق است».[3]
3. خبر دادن به این‌که در جنگ جمل امام حسن(علیه‌السلام) به کوفه می‌رود و با خود یازده هزار نفر از مردم سواره و پیاده را می‌آورد. ابن عباس می‌گوید: برای جنگ جمل ما در منطقه «ذی قار» بودیم، امیرالمومنین(علیه‌السلام) فرزندش امام حسن مجتبی(علیه‌السلام) را به کوفه فرستاد تا سپاه جمع کند، حضرت به من فرمود: او خواهد آمد در حالی‌که یازده هزار نفر سواره و پیاده همراه اوست، و حسن(علیه‌السلام) آمد در حالی‌که همان یازده هزار نفر همراه او بود.[4]
4. خبر دادن حضرت به این‌که فرزندش اباعبدالله الحسین(علیه‌السلام) در سرزمین کربلا به شهادت خواهد رسید، حضرت این خبر را به ابن عباس می‌دهد زمانی‌که برای رفتن به جنگ صفین، از سرزمین کربلا عبور کردند.[5]
5. خبر دادن به روی کار آمدن معاویه و سب کردن ایشان در منابر و مجبور کردن شیعیان به برائت از ایشان.[6]
6. خبر دادن حضرت به کشته شدن برخی از اصحاب خود و حتی به برخی از آن‌ها نحوه کشته شدن را نیز بیان کرده بودند. مانند خبر دادن به میثم تمار که او به خاطر حب علی(علیه‌السلام) بر دختر خرمایی که به او نشان داد آویخته می‌شود.[7] و مانند خبر دادن به رشید هجری که معاویه او را گرفته و دست و پای او را قطع خواهد کرد.[8] و مانند خبر دادن به قنبر و کمیل بن زیاد که آنان نیز به دست حجاج بن یوسف کشته خواهند شد و به همان صورت که فرموده بود اتفاق افتاد.[9]
7. خبر دادن به خروج مختار ثقفی و گرفتن انتقام اهل بیت از قاتلان آن‌ها.[10]
8. خبر دادن به آمدن فرزندی از ایشان به سرزمین خراسان که هم نام خود ایشان است و کشته شدن با سمّ.[11]

این احادیث در کتبی مثل ارشاد، کافی، من لا یحضره الفقیه، وسائل الشیعه، کمال الدین و... نقل شده اند که از کتب معتبر شیعه هستند و ناقلان آنها نیز از غلات نبوده‌اند.
________________________________
پی‌نوشت
[1]. مفيد، محمد بن محمد، الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، چاپ اول،كنگره شيخ مفيد، قم‏، 1413 ق‏، ج1، ص 14 و 15؛ ابن ابی الحديد، عبدالحميد بن هبه الله، شرح نهج البلاغه، بی‌چا، کتابخانه آيت الله مرعشی، قم، 1404ق، ج‏7، ص 48.
[2]. نهج البلاغة (للصبحی صالح)، خطبه 59، ص 93؛ طبرسى، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، آل البيت - قم، چاپ: اول، 1417 ق، ج‏1، ص 338؛ شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، اعلمى - بيروت، چاپ: اول، 1425 ق، ج‏3، ص 474.
[3]. إعلام الورى بأعلام الهدى، ج‏1، ص 338؛ إثبات الهداة، ج‏3، ص 484.
[4]. هلالى، سليم بن قيس، كتاب سليم بن قيس الهلالي، الهادى، ايران؛ قم، چاپ: اول، 1405ق، ج‏2، ص 801؛ ابن شاذان قمى، أبو الفضل شاذان بن جبرئيل، الفضائل، رضى - قم، چاپ: دوم، 1363ش.، ص 102؛ إثبات الهداة، ج‏3، ص 445.
[5]. ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي، كتابچى - تهران، چاپ: ششم، 1376ش، ص 599؛ ابن بابويه، محمد بن على، كمال الدين و تمام النعمة، اسلاميه - تهران، چاپ: دوم، 1395ق، ج‏2، ص 534؛ عاملی، إثبات الهداة، ج‏3، ص 443.
[6]. نهج البلاغة، خ 57، ص 92؛ طبرسی، إعلام الورى بأعلام الهدى، ج‏1، ص 340؛ شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، مؤسسة آل البيت عليهم السلام - قم، چاپ: اول، 1409 ق، ج‏16، ص 228.
[7]. مفید الإرشاد، ج‏1، ص 323؛ إثبات الهداة، ج‏3، ص 445.
[8]. الإرشاد، ج‏1، ص 325؛ إثبات الهداة، ج‏3، ص 461.
[9]. الإرشاد، ج‏1، ص 327؛ إثبات الهداة، ج‏3، ص 485.
[10]. حسن بن على عليه السلام، التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام، مدرسة الإمام المهدی - ايران ؛ قم، چاپ اول، 1409 ق.، ص 547؛ إثبات الهداة، ج‏3، ص 515.
[11]. ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم - قم، چاپ دوم، 1413 ق، ج‏2، ص 584؛ ابن بابویه، الأمالی، ص 119؛ عاملی، وسائل الشيعة، ج‏14، ص 554.