اینکه در روایات گفته شده است که قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) با شمشیر است، به معنای انقلاب است.
سوال: در روایات این‌گونه آمده است که امام زمان با شمشیر قیام می‌کند[1]، آیا این قیام نشان بر خشونت و کشتارهای فراوان توسط ایشان است!؟ در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.
در پاسخ به این سوال لازم است به چند نکته توجه داشت:
1. یکی از مسائلی که ممکن است افراد را در فهم احادیث دچار مشکل کند؛ عدم توجه به اصطلاحات زمان صدور روایات و ترجمه آن‌ها با توجه شرایط کنونی است. این مسئله باعث خطا در فهم روایات می‌شود و ممکن است اعتقادات افراد را با مشکل مواجه کند. یکی از این اصطلاحات، اصطلاح «سیف» به معنای «شمشیر» است. این اصطلاح با توجه به شرایط دوران معاصر به معنای تحرکات مسلحانه است، اما در زمان ائمه اطهار(علیهم‌السلام) به انقلاب اطلاق می‌شده است.[2] بر این اساس، قیام با شمشیر، به معنای کشتار و خون‌ریزی استعمال نشده است.
البته استفاده از لفظ شمشیر در زبان‌های دیگر نیز همواره به معنای حرکت مسلحانه نیست، به طور مثال در زبان فارسی ضرب‌المثل‌هایی وجود دارد که در آن‌ها لفظ «شمشیر» استفاده شده است، ولی دلالتی بر جنگ و کشتار ندارد و به معنای قدرت‌نمایی است، مانند: «فلانی شمشیرش را غلاف کرد» یعنی دست از تلاش و کوشش برداشته و «فلانی شمشیر را از رو بسته است» یعنی آشکارا قدرت‌نمایی می‌کند.
2. از سوی دیگر تعدادی از روایاتی که قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) با شمشیر را توصیف می‌کنند؛ رفتار حضرت را به رفتار پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) تشبیه می‌کنند و با توجه به اینکه سیره پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در تبلیغ اسلام، حرکت مسلحانه نبوده و جهاد، تنها در موارد ضروری رخ داده است، می‌توان قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را هم حرکتی دانست که جنبه فرهنگی آن بر جنبه نظامی‌اش غلبه دارد.[3]
3. باید توجه داشت که امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به عنوان حجت خداوند بر روی زمین و شخصیتی که مامور به برقراری عدالت در جهان است، ناگزیر از قصاص عده‌ای از جنایت‌کاران می‌باشد و این عمل حضرت مانند خون‌ریزی در عمل جراحی است که برای درمان غده‌های چرکین بدن لازم است، از سوی دیگر بدیهی است که قیام برای تشکیل حکومت، تنها با بهره‌گیری از قدرت نظامی کارساز نیست؛ زیرا بسیاری از زورمندان در طول تاریخ به کشورگشایی پرداخته‌اند، ولی همین افراد در تشکیل یک دولت منسجم که هم تأمین کننده عدالت و رفاه باشد و هم انسجام و دوام داشته باشد، ناکام بوده‌اند.
در نتیجه فعالیت‌های فکری و فرهنگی، نقش مهم‌تری در تشکیل یک نهضت دارد، مخصوصاً نهضتی مانند حرکت و قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) که رسالتی جهانی دارد و می‌خواهد بشریت را از ظلمت به نورانیت و سعادت هدایت کند.
با توجه به آن‌چه گذشت، مراد اکثر روایاتی که به شمشیر در قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) اشاره دارد، اعمال قدرت و اقتدار حضرت است.
______________________________
پی‌نوشت
[1]. الإستبصار فيما اختلف من الأخبار، شیخ طوسی، دار الکتب العلمیه، تهران، چاپ اول، 1390ق، ج3، ص108.
[2]. موسوعه الامام مهدی المنتظر من المهد الی یوم القیامه، صفار نجفی، دار نظیر عبود، بیروت، ج7، ص97.
[3]. الإستبصار، همان.