عظمت و فضيلت عيد غدير

روز غدير خم هديه آسماني خداوند بر امت اسلامي است و برآنان است كه با دل و جان از آن نگهداري و محافظت كنند، زيرا نگريستن به واقعه غدير به چشم يك واقعه تاريخي كه قروني بر آن گذشته است خلاف فهم دين و فهم اين واقعه است. چون اين واقعه هر چند يك واقعه تاريخي است اما محتواي آن همانند دعوت به يكتاپرستي، عدالت و... حقايق ابدي است نه حقايق زماني. لذا اموري از قبيل واقعه غدير را نبايد با واحد زمان سنجيد.
از اين رو جامعه اسلامي با زنده كردن خاطرات اين روز و تفهيم محتواي آن به فرزندان سرزمين هاي اسلامي بايد كفاره گناه خود را راجع به پوشيده ماندن «غدير» بپردازند، زيرا پوشاندن يا پوشيده ماندن آن در حقيقت بي توجهي به يكي از روشن ترين روزهاي انسان و يكي از اساسي ترين اصل اسلام، يعني امامت به شمار مي رود.
به بيان ديگر بي توجهي به «غدير» نسيان يكي از سنت هاي پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و رد كردن عظيم ترين فرياد وحي الهي است كه از حلقوم محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ 14 قرن قبل در آن صحراي سوزان بدر آمد.
شرح آنچه در اين روز اتفاق افتاده است از حد اين مقال بيرون و فقط اكتفاء مي شود به بيان مولاي متقيان علي ـ عليه السلام ـ كه اين روز، روز اظهار ولايت او توسط پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي باشد:
امام علي ـ عليه السلام ـ در دوران خلافت خود در يك روزي كه دو عيد جمعه و عيد غدير مقارن و همزمان شده بود خطبه ايراد كرده است و در آن مي فرمايد:
«... خدا در رساندن احكام خويش، محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ را به جاي خود قرار داد، زيرا خداوند خود به چشمها ديده نشود و به خاطر در نگنجد و در لايه هاي پيچيده گمانهاي انسان جاي نگيرد، خداوند اعتراف به نبوت محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ را با اعتراف به الهيت خود مقرون ساخت... آنگاه پس از محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ خدا از ميان خلق تني چند را ويژه خويش ساخت(منظور ائمه هدي هستند) تا داعياني باشند راستين كه خلق را به سوي خدا دعوت كنند، از اين دسته در هر قرني و زماني، كسي هست خدا اينان را در ازل بيافريد، و اينان به صورت انواري، زبان به ستايش خدا گشوده و خدا اينان را حجت هاي خويش كرد، خدا آنها را به هنگام آفرينش ديگران حاضر داشت و تا آنجا كه خود خواست كار را به ايشان بسپرد (يعني ولايت و امامت و هدايت خلق را به ايشان واگذار كرد). امّا با اين همه آنان بندگان خدايند كه بدون دستور او لب به سخن نگشايند.
ای جماعت مؤمنان خداوند در اين روز براي شما دو عيد فراهم كرد: جمعه را روز اجتماع قرار داد و همه را به شركت كردن در آن فراخواند تا آنچه در روزهاي هفته كرده‌ايد تطهير پذيرد و اصلاح شود... اكنون بدانيد كه اعتقاد به توحيد پذيرفته نيست مگر با اعتراف به نبوت محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و هيچ اعتقاد و عملي قبول نيست مگر با قبول ولايت آن كس كه خدا او را اولي قرار داده است و در روز غدير درباره ولايت آن آيه فرستاد و به پيامبرش دستور داد كه آن را ابلاغ كند و او را از گزند و بدي گمراهان و منافقان در امان داشت.
بدين سان خدا دين خودش را كامل كرد و اين همان واقعه غدير بود كه وعده خداوند در حق صبر كنندگان به وقوع پيوست و پرداخته هاي فرعون و هامان و قارون و سپاه آنان را تباه و ويران كرد. همانا امروز روز بزرگي است كه برهان خدا در آن روشن شد... امروز روز عهد و پيمان، روز گواهي گواهان و امروز روز نص بر شخص است.(1)
در اين خطبه علاوه بر مطالبي كه بيان شد حضرت امير المومنين علي ـ عليه السلام ـ از واقعه غدير به عنوان دو نعمت ياد مي كند و مي فرمايد خداي را برآن شكر گزاريد و اين يادآوري را تكرار مي كند و معلوم است كه اين همه يادآوري به خاطر محتوا و پيام عيد غدير است نه صرف يك حادثه تاريخي و نه صرف اينكه روز 18 ذي الحجه بعد از اين واقعه به عنوان يكي از اعياد اسلامي به شمار آمده است، زيرا روز غدير پيش از اين هم شناخته شده بود. آري به فرموده امام صادق ـ عليه السلام ـ در جواب اين سئوال كه: يابن رسول الله فدايت شوم آيا براي مسلمانان به جز دو عيد (فطر و عيد قربان) عيد ديگري هست؟ فرمود: «عيد غدير و روز نصب علي ـ عليه السلام ـ به ولايت، برتر از آن دو عيد است».(2)
و باز هم امام صادق ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «روز عيد غدير بزرگترين عيد خداست و هيچ پيامبري را خدا مبعوث نكرده مگر آنكه حرمت اين روز را نگهداشته و آن را عيد گرفته است روزي كه در آسمان به «عهد معهود» و پيمان شناخته شده و در زمين به ميثاق مأخوذ شناخته مي شود. و خدا آن را اين گونه نام نهاده است.»
و نيز امام ـ عليه السلام ـ فرموده است روزه روز غدير معادل روزه تمام عمر دنياست، كه اگر كسي به اندازه عمر دنيا عمر كند و تمام آن را روزه بگيرد به اندازه روزه روز غدير ثواب دارد نه بيشتر. و نيز روزه اين روز برابر است با صد عمره و حج مقبول.(3) بنابراين در ملكوت آسمان ها روز غدير به «عهد معهود» مشهور است.
در اعمال اين روز در كتب ادعيه و زيارات مطالب سودمند و حيرت انگيز به چشم مي خورد. اين چند برابري اعمال نيست مگر به خاطر اينكه عيد غدير پيام آسماني و انساني دارد كه اگر كسي موفق به درك عمق اين پيام شد و عقدالقلب و باور قلبي نه زباني برايش حاصل شد و آن گاه آنچه را لازمه اين روز مبارك است انجام داد، ان شاءالله از جمله متمسكين به ولايت علي ـ عليه السلام ـ به شمار خواهد آمد.
پاورقی:
1. کاشف الغطاء، هادي، مستدرک نهج البلاغه، بيروت، مکتبة الاندلس، بي تا، ص81.
2. حکيمي، محمد رضا، حماسه غدير، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، بي تا، ص44 و کليني، محمد بن يعقوب، کافي، ج1، ص303.
3. مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، بيروت، موسسه الوفاء، دوم، 1403ق، ج95، ص203 و 321. شيخ مفيد، محمد، مقنعه، جامعه مدرسين، قم، 1410ق.، ص203. وسائل، ج8، ص89.
منبع: نرم افزار پاسخ - مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات