لجاجت؛ اثر افراط در سرزنش

از جمله امتیازهای امت اسلامی از نگاه قرآن کریم میانه‌روی در کارهاست: «وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاس‏؛[1] و همان گونه [كه شما را به راه راست هدايت كرديم‏] شما را امتى ميانه [ومعتدل و پيراسته از افراط و تفريط] قرار داديم تا بر مردم گواه باشيد.» یکی از دلایل ایجاد لجاجت در منکر، افراط و زیاده‌روی در سرزنش و توبیخ دیگران است. عدم توجه به این نکته باعث شده در برخی موارد شاهد ایجاد لجاجت در برخوردها باشیم. امام علی(علیه السلام) می‌فرمایند: «الْإِفْرَاطُ فِي الْمَلَامَةِ يَشُبُّ نِيرَانَ اللَّجَاج‏؛[2] زیاده روی در سرزنش، باعث شعله ور شدن آتش لجاجت می شود.» هر کاری اندازه‌ای دارد، ملامت و سرزنش هم اگر جایش باشد تا اندازه‌ای اثر دارد و بیش از آن ممکن است حتی اثر منفی و تقابلی داشته باشد.
پی‌نوشت
[1]. بقره، آیه 143.
[2]. تحف العقول، النص، ص: 84.