حقیقت انسان روح و نفس آدمی است و تمام افکار و حافظه و علم انسان مربوط به روح است.
شبهه: اگر عضوی را به دیگری هدیه دهیم، مثلا دست را به بدن دیگری اهدا کنیم، آن دست بر علیه بدن دیگری شهادت میدهد یا بدن ما؟
پاسخ:
قرآن کریم در سوره یس می‌فرماید: «الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَىٰ أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَا أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ [یس/65] امروز بر دهان‌هایشان مُهر خاموشی نهیم و دست‌هایشان با ما سخن می‌گویند و پاهایشان به اعمالی که همواره مرتکب می‌شدند، گواهی می‌دهند!». لذا منکرین معاد با حالت تمسخر می‌گویند: اگر اعضای بدن‌مان را به شخص دیگری اهدا کنیم، روز قیامت بر علیه او شهادت می‌دهند؟
در پاسخ می‌گوییم: حکما و علما معتقدند حقیقت انسان نفس اوست و ملاک عینیت و شخصیت انسان نیز همان نفس است نه بدن، لذا اگر نفس و روح ثابت باشد، و لو اینکه بدن و جسم مادی او تغییر کند، باز همان شخص خواهد بود.[1]
موید این سخن این است که به گفته پزشکان هر 10 سال اکثر قریب به اتفاق سلول‌های بدن، تغییر کرده و نو می‌شوند[2] لذا این جسم کنونی غیر از جسم و بدن ده سال پیش است؛ اما در عین حال ما وحدت شخصیت خود را از دست نمی‌دهیم، یعنی بالوجدان می‌دانیم که از اول تولد تا پایان مرگ که ممکن است 70 سال طول بکشد، یک شخصیت و یک نفر هستیم، پس ملاک این وحدت و ثبات نمی‌تواند این بدن و جسم مادی باشد، چرا که این بدن هر ساله تغییر کرده و جسم جدیدی میشود؛ پس ملاک وحدت باید امری دیگری باشد که همان روح و نفس آدمی است.
از طرفی دلیلی در دست نیست که اثبات کند دقیقاً همین بدن کنونی زنده میشود، بلکه تمام ادله دال بر این است که بدن و جسم نیز زنده میشود، اما دقیقاً جسمی با همین سلول‌ها یا شبیه این، بیان نشده است، لذا می‌گوییم: در قیامت جسم جدیدی زنده میشود، اما به شکلی است که همه تشخیص می‌دهند این بدن، همان بدن قبلی است، درست مانند اینکه بعد از چند سال بدن آدمی تغییر می‌کند، ولی همه او را همان انسان قبلی می‌دانند.[3]
بر این اساس، حقیت انسان، روح انسان است و تمام افکار و حافظه و علم انسان و عمل‌کرد او در دنیا در روح او ثبت میشود نه در بدن او؛ لذا اگر مثلا دست او تغییر کند و دست دیگری به او پیوند زده شود و یا هر عضو دیگری، در علم انسان به اعمال و کردارش در دنیا هیچ تغییری ایجاد نمی‌شود، و اینکه در قرآن فرموده که دست بر علیه او شهادت میدهد یا پاهای او شهادت می‌دهند، بر اساس عمل‌کردی است که در روح انسان ثبت شده است و الا خود عضو که ماده و سلولی بیشتر نیست و توان ادراک علم و شعور را ندارد.
بنابراین این شبهه به این شکل پاسخ داده میشود که حقیقت انسان روح اوست و تمام علم و حافظه و عمل‌کرد انسان در روح او ثبت میشود و اعضای بدن هم در دنیا و هم در آخرت تنها ابراز کار نفس هستند و چیزی در آن‌ها ثبت و ضبط نمی‌شود، لذا حتی اگر دست یا پا یا هر عضو دیگری تغییر کند، روز قیامت باز با همان عضو بر علیه آن شخص شهادت داده میشود، چون تمام افکار و اعمال انسان در روح ثبت و ضبط میشود و این بدن ابزار کار هستند.
_____________________________________
پی‌نوشت
[1]. صدر المتألهين، الحكمة المتعالية فى الاسفار العقلية الاربعة، دار احياء التراث - بيروت، چاپ سوم، 1981 م، ج 9، ص 200.
[2]. سايت عملی- تحلیلی کیهان شناس.
[3]. آيت الله سيد محمد حسين حسينى تهرانى، امام شناسى، علامه طباطبايى، مشهد، چاپ سوم، 1426 ش، ج6، ص 88.
شبهه: اگر عضوی را به دیگری هدیه دهیم، مثلا دست را به بدن دیگری اهدا کنیم، آن دست بر علیه بدن دیگری شهادت میدهد یا بدن ما؟
پاسخ: حقیقت انسان روح اوست و تمام علم و حافظه و عمل‌کرد انسان در روح او ثبت میشود و اعضای بدن هم در دنیا و هم در آخرت تنها ابراز کار نفس هستند و چیزی در آن‌ها ثبت و ضبط نمی‌شود، لذا حتی اگر دست یا پا یا هر عضو دیگری تغییر کند، روز قیامت باز با همان عضو بر علیه آن شخص شهادت داده میشود.
نظرات
ضمن تشکر، من بازم خیلی متوجه نشدم یعنی برای دو فردیکه اون عضو رو داشتند دو جسم تشکیل میشه؟ اگر یک جسم باشد بالاخره هضو مربوطه شهادت کدام فرد را میدهد،اولی،یا دومی،یا هر دو ؟ در صورت عذاب چه اتفاقی می افتد،؟ اصلا یکی بهشتی و دیگری جهنمی باشد ،تکلیف جسم چه میشود؟
با سلام خدمت شما.
عرض شد که مهم روح انسان هست، تمام کارهای انسان در روح او ثبت و ضبط میشه، بدن ابزار کار روح هستش؛ زمانیکه قیامت بشه و دوباره روح به جسم تعلق بگیره، یه جسمی از خاک جمع میشه، لازم نیست دقیقا همون جسمی باشه که توی دنیا باهاش زندگی کردیم، بلکه یه جسم دیگه براش جمع میشه، سپس همین جسم جدید بر اساس اونچه که در روح انسان ثبت شده شهادت میده، لذا برای این دو نفر هم که یه عضو داشتن، دو بدن تشکیل میشه از همین خاکی که در زمین هست، و این دو بدن(دست و پا و ...) بر اساس اونچه که در روح ثبت شده، بر علیه صاحبش شهادت میدن.
ممنون از توضیحاتتون ،اما اینکه میگن همین جسم عذاب میشه چی؟
با سلام مجدد خدمت شما.
توضیح دادم، اگه منظور همین سلول هاست که درست نیست، چون در طول مثلا 70 سال زندگی انسان چند بار کلا عوض میشن، سلول های تاره جایگزین میشه، لذا تو دنیا هم همین بدن دقیقا تا آخر عمر نمی‌مونه بلکه تغییر میکنه. لذا بدن زنده میشه ولی با سلول های جدید که توسط خداوند متعال خلق شدن.
برخی هم گفتن در هر بدنی چندین سلول اصلی داریم، اونا هیچ وقت از بین نمیرن و در طبیعت هستن و جذب بدن دیگری نمیشن و خدا که به همه ذرات علم داره، روز قیامت اون ذرات رو میاره و سلول های دیگه بهش ملحق میکنه و همین بدن انسان رو شکل میده، بر این اساس بدن همون بدنه چون اجزای اصلیش همونه، و اجزای غیر اصلیش تغییر کردن.
لذا دوباره میگم ما دلیلی در دست نداریم که همین بدنی که الان داریم باهاش زندگی می‌کنیم زنده میشه و البته بعید هم به نظر میرسه، چون در طول عمرمون چندین بار عوض میشه، اما می‌دونیم که معاد جسمانیه بدون شک؛ لذا بدن زنده میشه اگر اجزاش در طبیعت باشن که هیچ، جمع میشن و دوباره روح بهش تعلق می‌گیره، اما اگر از بین رفته باشن و جز بدن کسی دیگه شده باشن یا ... دوباره خدا بدن جدیدی از همین خاک و از همین سلول ها خلق میکنه و روح به اون تعلق می‌گیره، به طوری که همه میگن این همون شخصه.