تهران و کلید طلایی

10:28 - 1398/06/30

-در رابطه با سفر مقتدی صدر به ایران چند سناریو مطرح شده است:

کلید طلایی

اولین سناریو به بیان این مسئله می پردازد که پس از مدتی تیرگی در روابط میان جریان صدر وجمهوری اسلامی اکنون این تیرگی ها رخت بربسته و مقتدی صدر با سفرش به ایران و دیدار با رهبر معظم انقلاب فصلی نو از همکاری میان جریان صدر و جمهوری اسلامی را رقم زده است.

دومین سناریو مطرح شده به سفر مقتدی صدر به ایران به دید یک میانجی نگریسته که در پی حل اختلافات فی مابین جمهوری اسلامی و عربستان سعودی است. چرا که مقتدی صدر نگرانی خود از قرار گرفتن عراق ما بین درگیری ها تهران و ریاض را پیشتر اعلام کرده بود.

اما سناریوی سوم این سفر را در چارچوب تلاش مقتدی صدر برای کنار گذاشتن عبدالمهدی از پست نخست وزیری عراق تحلیل می کند. چرا که جمهوری اسلامی از عبدالمهدی حمایت می کند و هدف از این سفر جلب نظر جمهوری اسلامی در حمایت از مقتدی صدر در مقابله با عبدالمهدی و در نتیجه کنار گذاشته شدن نخست وزیر کنونی عراق خواهد بود.

اما در هر سه سناریو آنچه که خودنمایی می کند نقش ایران در عرصه سیاسی عراق است و اینکه جریان های عراقی بدون جلب نظر تهران قادر به حل معادلات سیاسی در بغداد نیستند، گرچه برخی پس از انتخابات سال 2018 که در آن حزب سائرون به رهبری مقتدی صدر در تقابل با جبهه هم پیمانان ایران توانست بالاترین کرسی را در رقابت انتخاباتی کسب کند و از طرفی نیز با سفر وی به عربستان سعودی و دیدار با ولیعهد سعودی می پنداشتند که راه جریان صدر در تقابل با جمهوری اسلامی خواهد بود، اما آنچه در روزهای اخیر در قالب سفر مقتدی صدر به ایران شاهد بودیم اثباتی بر این مدعی بود که کلید طلایی حل معادلات سیاسی بغداد در دستان مرجعیت حاکم در جمهوری اسلامی است، چرا که حتی در صورت صحت سناریو دوم یعنی میانجیگری مقتدی صدر در سفر به ایران که فرضی ضعیف به نظر می رسد باز هم اثبات کننده این مدعی خواهد بود که مسیر رسیدن به  ثبات در بغداد از دروازه های تهران می گذرد. از طرفی هم جمهوری اسلامی به خوبی واقف است که در صورت تنش در بغداد با عنوان مهم ترین عرصه رویارویی تهران و واشنگتن این ایالات متحده خواهد بود که از این موقعیت بیشترین استفاده را خواهد برد و به تقویت حضور آمریکا در عراق منتهی خواهد شد. لذا ایران نیز خواهان عراقی با ثبات است و با گروه ها و جریانات سیاسی عراقی برای حفظ ثبات در عراق همکاری خواهد کرد و مقتدی صدر نیز بر این مسئله واقف است.
 اما آنچه حائز اهمیت است تبحر تهران در ایفای نقش خود در عرصه ی سیاست در کشور همسایه خود یعنی عراق است چرا که با رعایت کردن اصول حرفه ای در عرصه کنشگری حتی گروه های سیاسی در تقابل با تهران را ، به تعامل با تهران وامیدارد. اهمیت این سفر و دیدار مقتدی صدر با حضرت آیت‌الله خامنه ای به حدی بود که بسیاری از رسانه های خارجی آن را پوشش دادند و به تحلیل آن پرداختند و حتی از عنوان "قدرت نمایی تهران" برای آن استفاده کردند.
اما از یاد نبریم زمینه همگرایی میان جمهوری اسلامی با جریان صدر به عنوان رهبر حزب سائرون که دارای بیشترین تعداد کرسی در میان احزاب عراقی در پارلمان عراق است بیشتر از پتانسیل واگرایی می باشد چرا که به خوبی در یاد داریم چگونه جیش المهدی یا سپاه المهدی تحت رهبری مقتدی صدر در مقابل آمریکا ایستادگی کرد و مقتدی صدر با کمک ایران در این زمینه توانست خود را در عراق پس از صدام به عنوان فرزند مرجع دینی فقید آیت الله صدر معرفی کند و پا به عرصه سیاست بگذارد و از طرفی دیگر آمریکا و اسرائیل ستیزی جریان صدر نقطه ی اشتراک میان جمهوری اسلامی و این جریان است و آخرین نکته یعنی ایدئولوژی شیعی و حضور مقتدی صدر در حوزه علمیه قم مهم ترین عوامل همگرایی جمهوری اسلامی و جریان صدر محسوب میشوند. 
جمهوری اسلامی نشان داد که ایدئولوژی به عنوان کلید طلایی تهران توانسته است بالاتر از قدرت نظامی و ثروت قرار بگیرد که تجلی آن در ایستادگی و مقابله با اتحاد ریاض و واشنگتن برای فشار حداکثری بر تهران بوده است. ایالات متحده به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی و نظامی عرصه بین المللی در کنار اتحاد کشورهای منطقه برای تقابل با تهران قرار گرفته است ولی جمهوری اسلامی همچنان قدرت تاثیر گذار در عراق و کشورهای منطقه باقی مانده است و نه تنها پس از فشارهای همه جانبه بر تهران این نفوذ افول نکرده است بلکه در مواردی از جمله یمن و عراق که سفر اخیر مقتدی صدر موید آن است تقویت شده است.

من این را معجزه ی ایدئولوژی در ساحت روابط بین الملل میخوانم و از آن به عنوان کلید طلایی جمهوری اسلامی تعبیر می کنم.

کلمات کلیدی: 

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
5 + 4 =
*****