زیارت امام حسین(علیه‌السلام) به صورت پیاده مورد تاکید روایات است.
زیارت امام حسین(علیه‌السلام) در هر زمانی مستحب است و ثواب دارد. اما از چیدمان روایات در کنار یکدیگر به این موضوع دست می‌یابیم که ثواب زیارت اربعین امام حسین(علیه‌السلام) با پای پیاده از امتیاز و فضیلت ویژه‌ای برخوردار است، در ادامه بر طبق چهار مقدمه به بررسی این مطلب می‌پردازیم:
مقدمه اول: بر اساس روایات رسیده از اهل بیت(علیهم‌السلام) زیارت امام حسین(علیه‌السلام) از وظایف شیعیان، بلکه تمام مسلمانان است؛ آن‌چنان که امام باقر(علیه‌السلام) در حدیثی می‌فرمایند: «شیعیان ما را به زیارت قبر حسین بن علی(ع) فرمان دهید، زیرا زیارت آن حضرت، بر هر مؤمنی که به امامت او از سوی خدا اقرار دارد، واجب است.»[1] در حدیث دیگری نیز فرمود: «اگر یکی از شما تمام طول عمرش را به حج برود، ولی به زیارت حسین به علی(ع) نرود، حتما حقی از حقوق خدا و حقوق رسول خدا(ص) را ترک کرده است؛ زیرا حق حسين(ع) فرضيه و تكليفى است از جانب خداوند كه بر هر مسلمانى واجب شده است.»[2]
مقدمه دوم: علاوه بر این، زیارت امام حسین(علیه‌السلام) فضیلت و ثواب زیادی دارد، آن‌چنان که در روایات این‌گونه آمده است: «كسى كه قبر حضرت امام حسين(ع) را قربة الى اللَّه و براى خدا زيارت كند، حق تعالى او را از آتش جهنم آزاد نموده و روز فزع اكبر او را در امان قرار مىدهد و حاجتى از حوائج دنيا و آخرت را از خداوند نخواسته، مگر آن‌كه بارى تعالى به او عطا مى‌کند.»[3] امام موسی کاظم(علیه‌السلام) در این زمینه می‌فرمایند: «كمترين ثوابى كه به زائر امام حسين(عليه‌السّلام) در شطّ فرات داده می‌شود، به شرطى كه عارف به حقّ و حرمت و ولايت آن جناب باشد، اين است كه گناهان گذشته و آيندهاش را حق‌تعالى مىآمرزد.»[4]
مقدمه سوم: زیارت امام حسین(علیه‌السلام) در صورتی که با پای پیاده همراه باشد از فضیلت بیشتری برخوردار است، آن‌چنان که امام محمد باقر(علیه‌السلام) می‌فرماید: «كسى كه از منزلش بيرون آيد و قصدش زيارت قبر حضرت حسين ابن على(ع) باشد، اگر پياده برود، خداوند منّان به هر قدمى كه برمىدارد، يك حسنه برايش نوشته و يك گناه از او محو مى‌کند و زمانى كه به حائر برسد و پس از رسيدن به آن مكان شريف حق تبارك و تعالى او را از رستگاران قرار مىدهد و وقتى كه مراسم و اعمال زيارت را به پايان برساند، او را از فائزين محسوب مى‌کند و زمانى كه برگردد، فرشتهاى نزد او آمده و مىگويد: رسول خدا(ص) سلام رسانده و به تو مىفرمايد:از ابتدا عمل را شروع كن، تمام گناهان گذشتهات آمرزيده شد.»[5]
مقدمه چهارم: از سوی دیگر، بنا بر روایاتی که از امام حسن عسکری(علیه‌السلام) به دست ما رسیده است، یکی از علامت‌های شیعه آن است که در روز اربعین به زیارت سالار شهید حضرت اباعبدالله الحسین(علیه‌السلام) رود.[6]
براساس مقدماتی که از روایات بیان شد، شرکت در پیاده روی اربعین بهترین زمان ممکن برای انجام وظیفه و همچنین بهره‌مندی از ثواب دنیایی و آخرتی زیارت امام حسین(علیه‌السلام) به شمار می‌آید. از این‌رو علما و بزرگان شیعه تلاش کرده‌اند به گونه‌ای این پیاده روی را به عنوان فرهنگ شیعه در جهان نهادینه کنند.[7] و این تلاش‌ها اکنون به دست ما رسیده است، از این‌رو پاسداشت و نگهداری آن در دوران معاصر وظیفه ماست.
_______________________________________________________
پی‌نوشت
[1]. كامل الزيارات، ابن قولويه، جعفر بن محمد، دار المرتضوية، 1356 ش، ص121.
[2]. همان، ص 122.
[3]. همان، ص 146.
[4]. همان، ص 138.
[5]. همان، ص 132.
[6]. مناسك المزار،شیخ مفید، كنگره جهانى هزاره شيخ مفيد، 1413 ق، ص 53.
[7]. به این مطلب مراجعه کنید.
گرچه در کتاب‌های روایی، حدیثی مستقل در زمینه پیاده روی اربعین به دست ما نرسیده است، ولی با قرار دادن روایات در کنار یکدیگر می‌توان به این نتیجه رسید که بهترین شرائط، برای زیارت امام حسین(علیه‌السلام)، شرکت در پیاده روی اربعین است.