عجله وهابیت در تکفیر، بدون پیشزمینه قوی مبانی اسلامی موجب خسارتهای زیانبار و گاهی نیز جبرانناپذیر شده است. اندیشمندان اسلامی در طول تاریخ، عجله در تکفیر را کاری مذموم برشمردهاند.
آیه «وَ لَا تَقُولُواْ لِمَنْ أَلْقَى إِلَيْكُمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِنًا.[نساء/94] به كسىكه اظهار صلح و اسلام مىكند نگوييد: (مسلمان نيستى)» در کلام اندیشمندان اهلسنت بر عجله نکردن در تکفیر دلالت دارد. طبری این آیه را مخصوص زمان جنگ دانسته و آن را به عدم عجله در تکفیر دیگران تفسیر کرده است.[1] افزون بر ایشان، بیضاوی نیز «فَتَبَيَّنُواْ» در آیه را عدم عجله در حکم کردن کسیکه در جنگ، اظهار اسلام میکند، حمل کرده است.[2] غزالی نیز به رعایت احتیاط در تکفیر تاکید میکند و اشتباه در ترک قتل هزار کافر را از ریختن خون یک مسلمان آسانتر میداند.[3]
در باب فهم اینکه این آیه چه اندازه به عجله نکردن در تکفیر سفارش میکند، باید خواننده عزیز را به تاکید دوباره خداوند در پایان آیه اشارت دارد. خداوند برای عجله نکردن در تکفیر، در پایان آیه مورد بحث با آوردن عبارت «فَتَبَيَّنُواْ إِنَّ اللَّهَ كاَنَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا»، اهمیت این مساله را یادآور میشود.
پینوشت:
[1]. طبری، محمد، تفسیر الطبری(جامع البیان عن تاویل آی القرآن)، ج5، ص221.
[2]. بیضاوی، ناصر الدین، تفسیر البیضاوی(انوار التنزیل و اسرار التاویل)، ج2، ص237.
[3]. شوکانی، محمد، نیل الاوطار من احادیث سید الاخیار شرح منتقی الاخبار، ج7، ص353.