- در مورد ضرورت وحدت اسلامی و تقریب بین مذاهب، تقریبا یک اتفاق نظر بین اندیشمندان مسلمان وجود دارد. اما برای دست‌یابی به این هدف بلند، رعایت برخی نکات بسیار ضروری و لازم است. در ادامه به برخی از این نکات اشاره می‌کنیم.
در مورد ضرورت وحدت اسلامی و تقریب بین مذاهب، تقریبا یک اتفاق نظر بین اندیشمندان مسلمان وجود دارد. اما برای دست‌یابی به این هدف بلند، رعایت برخی نکات بسیار ضروری و لازم است. در ادامه به برخی از این نکات اشاره می‌کنیم:
1. تأکید بر نقش قرآن و سنّت و اهل بیت (علیهم‌السلام):
از جمله اصول مورد توافق مسلمانان، عدم تحریف لفظی قرآن کریم است. شیعه و سنّی به قرآن احترام می‌گذارند و به آن استناد می‌کنند. قرآن کریم بر مسائل اساسی و موضوعات اصلی تکیه کرده است. موضوعاتی از قبیل توحید، وحی، نبوت، عدل، بزرگداشت پیامبران پیشین و ... سنت پیامبر اکرم (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) نیز در موارد بسیاری مورد اتّفاق فریقین است. این بخش از احادیث متواتر و مشترک نبوی باید در بحث وحدت مورد اهتمام واقع شود. اهل بیت (علیهم‌السلام) مورد احترام و قبول عامه مسلمانان هستند و وجوب دوستی و لزوم رجوع به آنان در قرآن و سنّت متواتر مطرح است.
ایجاد تردید در مورد حجّیّت قرآن کریم و کاستن از اهمیّت کتاب و سنّت سبب اختلاف مسلمین خواهد بود.
2. تأکید بر دیدگاه‌های مشترک در اصول و قواعد علمی:
مطرح کردن مباحث تطبیقی بین دیدگاه فریقین در موضوعات علوم قرآن و علوم حدیث (مثلاً وثاقت راوی، محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ، عامّ و خاصّ) برای به دست آوردن مشترکات و تأکید بر آنها، بسیار لازم و ضروری است.
3. احترام متقابل نسبت به آراء و نظرات علمی و مذهبی:
اندیشمندان اسلامی باید با کمال سعه‌ی صدر به در فضای آرام و در قالب گفت‌وگوهای برادرانه به طرح آراء و نظرات علمی و مذهبی خود بپردازند و از بیان مباحثی که باعث جریحه‌دار کردن عواطف و احساسات و تحقیر دیگران می‌شود و به جدل و اتّهام‌زنی و درگیری می‌رسد، پرهیز نمایند.
4. پرهیز از تکفیر و توهین به مقدسات:
اندیشمندان مسلمان باید از تکفیر و تفسیق و سبّ و لعن پیشوایان و پیروان مذاهب مختف پرهیز کنند و این سیره را به سطح عموم مسلمانان بکشانند تا به یک رویه در بین آنان تبدیل شود. برای رسیدن به این آرمان، لازم است که چند مذهب به عنوان مذاهب صحیح اسلامی، به مردم معرّفی شوند.
5. ترویج فرهنگ تقریب:
برای رسیدن به وحدت اسلامی باید برای ترویج فرهنگ و اخلاق تقریب و تصویر مفهوم امّت واحده از طریق همیاری و همکاری مسلمانان در ضرورت‌های مشترک، تلاش کافی انجام پذیرد.
این موارد پنج‌گانه تنها برخی از سرفصل‌های ضروری برای رسیدن به آرمان وحدت و تقریب مذاهب اسلامی است. [1]
------------------------------------------------------
[1]. ترجمه و تلخیص و بازنویسی: الوحدة الاسلامیة من منظور الثقلین، آیت الله سید محمد باقر حکیم، المجمع العالمی لاهل البیت علیهم السلام، چ3، قم، 1425ق، ص220.