-اگر در دعا کردن برای فرج قاصر باشیم، یا در آن تساهل و تکاسل و سهلانگاری و سستی کنیم و این مطلب را جداً نخواهیم، در حقیقت دنیا را نخواستهایم؛ زیرا امور مخالف فرج بر ضرر مردم است. و بدون فرج، مسلمانها دنیایی نخواهند داشت.
با ورود ویروس ناخوانده و منهوس «کرونا یا کووید -19»به ایران عزیز، عید امسال رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. چرا که با شیوع گسترده این ویروس مزاحم از یک طرف برخی خانوادهها داغدار شده و عزیزان خود را از دست دادن و تعداد زیادی نیز در بستر بیماری گرفتار شدهاند، اوضاع بازار و اقتصاد کشور نیز حال و روز بهتری از گرفتاران در چنگال کرونا را ندارد؛ چرا که باخلوت شدن بازار و فروشگاها بسیاری از بازاریان و کسبه نیز متضرر و با مشکل مواجه شدهاند، در این چنین فضایی قاعدتاً عید امسال و زمان تحویل سال متفاوت از سالهای گذشته خواهد بود، به همین منظور در این یادداشت قصد داریم به چند پیشنهاد کاربردی برای تغییر حالت و بهبود وضعیت موجود را ارائه دهیم.
چه کار کنیم حالمان خوب شود؟!
1-اکسیر دعا و نیایش با خدا
یکی از بهترین و زیباترین کارهایی که در ساعات تحویل سال و در زمان آغاز سال جدید انجام میدهیم، دعا کردن است، دعایی که در زمان تحویل سال خوانده میشود، در بردارنده فرازهای بسیار زیبا و ارزشمندی است که انسان را متوجه خدای متعال مینماید، ارتباط زیبا و وصف ناپذیری که هر انسانی در درون خود نیاز و ارزش آن را با تمام وجود احساس میکند، «یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ؛[1]ای تغییر دهنده دلها و دیدهها ای مدبر شب و روز ای گرداننده سال و حالت ها، بگردان حال ما را به نیکوترین حال» این دعا مضامین عرفانی و توحیدی دقیقی را در خود گنجانده است، و در آن نیایش کننده متوجه قدرت و توانایی خدای متعال در ابتدای سال شده و او را به عنوان تدبیر کننده شب و روز خود مورد خطاب قرار داده و از او طلب یاری و تغییر وضعیت موجود به بهترین حالت را خواستار میشود. این دعا را نباید کوچک شمرد چرا که همین دعاهای به ظاهر کوتاه میتواند ثمرات و آثار شگفت انگیزی را برای زندگی انسان به ارمغان آورد. توجه داشته باشیم اگر در عید امسال بیماری فراگیر شده است، شفا و درمان نیز در قدرت الهی است: «وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفينِ؛[2] و هنگامى كه بيمار شوم مرا شفا مىدهد».
2-اکسیر دعا برای فرج
بالاتر از همهی دعاها و درخواستها از خدای متعال، دعای برای فرج امام زمان(عجل الله فرجه) است که بر اساس آموزههای روایی بیشترین آثار و برکات را برای نیایش کننده به دنبال دارد، برخی از روایات به روشنی به این مطلب اشاره دارد، شاه کلید گشایش در کارها و گرفتاریها درخواست فرج برای امام زمان(عجل الله فرجه) است، «اگر در دعا کردن برای فرج قاصر باشیم، یا در آن تساهل و تکاسل و سهلانگاری و سستی کنیم و این مطلب را جدّاً نخواهیم، در حقیقت دنیا را نخواستهایم؛ زیرا امور مخالف فرج بر ضرر مردم است. و بدون فرج، مسلمانها دنیایی نخواهند داشت؛ چنانکه میبینیم کفار، آنها را مالالمصالحۀ خود و متعدد و متفرق کردهاند و هر کدام از آنها که مخالف منافع آنهاست، دیگران را به جان او میاندازند و خودشان کنار مینشینند، و سرانجام هر طرف پیروز شد، به سود کفار خواهد بود.»[3] با توجه به مطالب ذکر شده میتوان معنای این روایت که منابع روایی از صاحب عصر نقل کردهاند را متوجه شد: ««وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ؛[4] و براى تعجيل فَرَج، زياد دعا كنيد، كه همين، فَرَج شماست»
3-اکسیر مواسات و نوع دوستی
آیین مقدس اسلام آیین نوع دوستی، برادری و همیاری است، بسیاری از بلایا و گرفتاریهایی که در زندگی مادی و معنوی گریبان گیر انسان میشود به خاطر خودخواهیهای افراطی و فراموش کردن دیگران است، در فرهنگ اسلامی وظایف و مسئولیتهای مهمی در خصوص رسیدگی به امور ضعفای جامعه بر عهده همگان نهاده شده است، به طوری که غفلت از آنها میتواند زمینه ساز دردسرهای بزرگ در زندگی انسان باشد. کما اینکه در فرهنگ قرآن شاهد هستیم برخی افراد فقط به خاطر اینکه دیگران را به این امور اخلاقی تشویق نمیکردهاند مورد نکوهش قرار گرفتهاند: «وَ لا يَحُضُّ عَلى طَعامِ الْمِسْكينِ؛[5]و (ديگران را) به اطعام مسكين تشويق نمىكند!» باری به هرجهت اگر خواهان گشایش در سال 99 هستیم و خواهان برچیده شدن سایه شوم بیماریهایی همچون «کرونا ویروس» از دامن جامعه اسلامی هستیم یک نسخه معنوی و اسلامی آن، نوع دوستی و دستگیری از ضعیفان جامعه است، چرا که این مساله زمینه جلب رحمت الهی را به دنبال دارد: در منابع روایی از رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) نقل شده است: «مَن أَرادَ أن تُستَجابَ دَعوَتُهُ و َأَن تُكشَفَ كُربَتُهُ فَليُفَرِّج عَن مُعسِرٍ؛[6] هر كس مى خواهد دعايش مستجاب شود و غمش از بين برود بايد گره از كار گرفتارى باز كند.»
4-اکسیر امیدواری و آرامش
یکی از مشکلات بسیار دردناک سال98 شیوع کرونا ویروس بود که متأسفانه خانواده های زیادی را داغدار کرد، ولی بدتر از آن اپیدمی ترس، اضطراب، نگرانی و سلب آرامش و امیدواری بود که خود میتوانست با سرکوب کردن سیستم ایمنی بدن زمینه ساز شیوع هر چه بیشتر کرونا ویروس در جامعه باشد؛ یکی از مهمترین اکسیرهای نجات بخش در سال جدید تقویت امیدواری به ایزد منان و آرامش در پرتو ارتباط بهتر به خدای متعال است، کسانی که این امید و آرامش را در نسخههای شیطانی و باطلی همچون پویش رقص دنبال میکنند در واقع نه تنها آرامش و امیدی را به جامعه تزریق نخواهند کرد، بلکه ناخواسته بر مصیبت مردم نیز خندیدهاند. باری به هر جهت امید و آرامش باید به نوعی باشد که در رفتار و کردار افراد نمایش داده شود کما اینکه از امام علی(علیه السلام) این چنین نقل شده است: «يَدَّعِي بزَعمِهِ أنّهُ يَرجُو اللّهَ كَذَبَ و العظيمِ ! ما بالُهُ لا يَتَبَيَّنُ رجاؤهُ في عَمَلِهِ ؟! فكُلُّ مَن رجا عُرِفَ رجاؤهُ في عَمَلِهِ،و كلُّ رَجاءٍ إلاّ رجاءَ اللّه ِ تعالى فإنّهُ مَدخولٌ و كُلُّ خَوفٍ مُحَقَّقٌ إلاّ خَوفَ اللّه ِ فإنّهُ مَعلولٌ؛[7] به گمان خود ادّعا مىكند كه به خدا اميد دارد؛ به خداى بزرگ قسم كه دروغ مى گويد؛ و گرنه چرا اميدوارى او در كردارش پيدا نيست؟ چه، هركه اميدوار باشد، اميد او از كردارش معلوم مى شود. هر اميدى، جز اميد به خدا، ديوانگى است و هر ترس حقيقى، جز ترس از خدا، آفت و بيمارى است.»
5-اکسیر تکیه و اعتماد به خدا
متأسفانه گمشده واقعی بشر امروزی فراموش کردن منجی واقعی و دور شدن از خدای متعال است، به راستی اگر این بشر ناسپاس که غرق در نعمتهای مختلف الهی است، اندکی با آغاز سال جدید در رفتار و کردار خود تجدید نظر میکرد و به آغوش امن الهی باز میگشت به سعادت و آرامش واقعی میرسید سعادتی که حتی با وجود سختیهای زندگی میتوانست شادکامی واقعی را برای او در دنیا و آخرت به ارمغان آورد. سال جدید باید سالی تؤام با دوستی، رفاقت و اعتماد به خدای متعال باشد، «وَ ما لَنا أَلاَّ نَتَوَكَّلَ عَلَى اللَّهِ وَ قَدْ هَدانا سُبُلَنا وَ لَنَصْبِرَنَّ عَلى ما آذَيْتُمُونا وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُونَ؛[8] و چرا بر خدا توكّل نكنيم، با اينكه ما را به راههاى (سعادت) رهبرى كرده است؟! و ما بطور مسلّم در برابر آزارهاى شما صبر خواهيم كرد (و دست از رسالت خويش بر نمىداريم)! و توكّل كنندگان، بايد فقط بر خدا توكّل كنند!»
پینوشتها:
[1]. زاد المعاد - مفتاح الجنان، ص328.
[2]. سوره مبارکه شعراء، آیه 80.
[3]. در محضر بهجت، ج۳، ص۶٠.
[4]. الإحتجاج على أهل اللجاج، ج2، ص ۴۷۱.
[5]. سوره مبارکه ماعون، آیه 3.
[6]. نهج الفصاحه ص 759 ، ح 2961.
[7]. نهج البلاغة (للصبحي صالح)، ص225.
[8]. سوره مبارکه ابراهیم، آیه 12.
متأسفانه گمشده واقعی بشر امروزی فراموش کردن منجی واقعی و دور شدن از خدای متعال است، به راستی اگر این بشر ناسپاس که غرق در نعمتهای مختلف الهی است، اندکی با آغاز سال جدید در رفتار و کردار خود تجدید نظر میکرد و به آغوش امن الهی باز میگشت به سعادت و آرامش واقعی می رسید سعادتی که حتی با وجود سختیهای زندگی میتوانست شادکامی واقعی را برای او در دنیا و آخرت به ارمغان آورد، باری به هر جهت سال جدید باید سالی تؤام با دوستی، رفاقت و اعتماد به خدای متعال باشد، «وَ ما لَنا أَلاَّ نَتَوَكَّلَ عَلَى اللَّهِ وَ قَدْ هَدانا سُبُلَنا وَ لَنَصْبِرَنَّ عَلى ما آذَيْتُمُونا وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُونَ؛[ابراهیم، آیه 12] و چرا بر خدا توكّل نكنيم، با اينكه ما را به راههاى (سعادت) رهبرى كرده است؟! و ما بطور مسلّم در برابر آزارهاى شما صبر خواهيم كرد (و دست از رسالت خويش بر نمىداريم)! و توكّل كنندگان، بايد فقط بر خدا توكّل كنند!»