خداوند عالم را بر اساس نظام اسباب و مسببات آفریده و اراده او بر آن است که این نظام حفظ شود.
این روزها با شیوع بیماری کرونا دشمنان این دین و آیین به جای هم‌دردی با مردم و روحیه دادن به آن‌ها و آرامش دادن به مردم، از آب گل‌آلود ماهی گرفته و به جنگ اعتقادات مردم آمده و ابراز می‌کنند که خدا در برابر ویروس کرونا زانو زد و با حالت تمسخر می‌گویند خانه خدا که محل رجوع مردم و محل امن و امان مردم بود را تعطیل کردند و از آمدن مردم به زیارت خانه خدا ممانعت می‌کنند حتی بالاتر، کعبه از وقوع برخی بلایا مانند سیل و زلزله برای حفظ خود نیز نمی‌تواند محافظت کند و در طول تاریخ بارها هم برای خود کعبه و هم برای زائران آن اتفاقات ناگواری افتاده است.
پاسخ:
پاسخ این شبهه را در چند نکته بیان می‌کنیم:
نکته اول: اعمال حج و واجبات آن برای طهارت روح و معنویت و بالا بردن حس معنوی و انسانیت انسان است، نه طهارت جسم و پاکیزگی جسم انسان، انسان با رفتن به حج، مظاهر لذات دنیوی را از خود دور کرده و با پوشیدن لباس احرام، تمام دنیا و لذت‌های آن را پشت سر انداخته و خود را از دنیا بریده و متوجه معنویت و آخرت می‌کند. لذا تمام اعمال آن بر پایه بالابردن معنویت انسان برنامه‌ریزی شده و به منظور تقویت معنوی انسان است.
نکته دوم: اگر گفته شده بیت الله الحرام، محل امن و آرامش است، به این معناست که این مکان به انسان آرامش داده و متوجه خداوند متعال خواهد کرد و طبق آیه قران که می‌فرماید: « أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ [رعد /28] آگاه باشید! دل‌ها فقط به یاد خدا آرام می‌گیرد» آرامش خاصی را در انسان ایجاد کرده و حالت معنویت انسان را بسیار بالا می‌برد. همچنین اگر گفته شده محل امن است، به معنای دستور الهی به امنیت این مکان است، یعنی خداوند متعال خواسته است تا مردم در این مکان صید نکنند، خون‌ریزی نکنند و محل امنی برای همه انسان‌ها باشد. لذا حکمی تشریعی است نه تکوینی.
بنابراین چنین نیست که این مکان به صورت تکوینی از بلا و آفات و امراض و ... در امان باشد، بلکه از حیث تکوینی و امور دنیایی مانند سایر مکان‌هاست، هیچ فرقی با دیگر مکان‌ها ندارد، لذا ممکن است مورد سیل، زلزله، دزدی، بیماری و... قرار گیرد، چون این موارد علل و اسبابی دارند که اگر آن اسباب در مکه و مدینه هم ایجاد شود، بدون شک معلول آن یعنی سیل، زلزله، بیماری و ... هم به وجود خواهد آمد.
نکته سوم: خداوند متعال نظام عالم را نظام اسباب مسببات قرار داده و برای هر کاری علل و اسبابی مقرر فرموده است، مثلا آتش را سبب سوزاندن قرار داده است، حال این سبب هر کجا باشد، معلول خود یعنی سوزاندن را به همراه دارد، فرقی هم نمی‌کند این آتش توسط بچه‌ای ایجاد شود یا بزرگ‌سال یا توسط دستگاه؛ لذا حالت طبیعی وعادی این است که آتش می‌سوزاند، فرقی هم نمی‌کند آن مکانی که آتش می‌گیرد، مسجد باشد یا کلیسا یا کاباره و حتی ممکن است آن مکان خانه خدا باشد.
علت این امر نیز این است که خداوند متعال اراده کرده نظام عالم ماده از راه طبیعی و عادی طی شود و هیچ چیز غیر عادی در آن انجام نشود، لذا در حدیث آمده: «أَبَى اَللَّهُ أَنْ يُجْرِيَ اَلْأَشْيَاءَ إِلاَّ بِأَسْبَابٍ فَجَعَلَ لِكُلِّ شَيْءٍ سَبَباً: خدا خوددارى و امتناع فرموده كه كارها را بدون اسباب فراهم آورد پس براى هر چيزى سبب و وسيله‌اى قرار داد».[1] این حدیث به این معناست که در غالب موارد، خداوند متعال اجازه می‌دهد امور عالم به صورت طبیعی و بر مسیر اسباب مسببات پیش رود و جلوی آن را نمی‌گیرد.
بله تنها در یک صورت جلوی روند طبیعی را گرفته و نیروی خود را ظاهر می‌سازد، آن هم در صورتی است که پای تحدی و مبارزه‌طلبی پیش آید و شخص یا گروهی بخواهند با خداوند متعال وارد جنگ شده و خدای سبحان را به مبارزه بطلبند، اینجا دیگر خداوند روند عادی را ممکن است تغییر داده و از راه معجزه راه خود را طی کرده و بر دشمن غلبه پیدا کند، این مطلب نیز سنت خداست و بر گرفته از حکمت الهی؛ چون نباید راه هدایت گم شود و اگر آن شخص پیروز گردد، مردم راه هدایت را گم کرده و با خود می‌اندیشند که چون خداوند متعال مغلوب گشت، پس خدایی وجود ندارد.
بنابراین چون راه هدایت گم می‌شود و مردم سر در گم می‌مانند، حکمت الهی اقتضا می‌کند که از راه غیر طبیعی حرکت کرده و دشمنان خود را نابود کند. مانند قضیه حضرت ابراهیم خلیل(علیه‌السلام) که او را در آتش انداختند و او نسوخت و سالم از آتش بیرون آمد، یا مانند قضیه ابرهه که با سپاه خود آمد که کعبه را نابود کند و اگر می‌توانست مردم عادی در اعتقاد خود سست می‌شدند، سپاهی از پرندگان آمدند و او و سپاه فیل او را نابود کردند. لذا تا جریانی به این مرحله نرسد، راه عادی و طبیعی آن طی می‌شود، به همین خاطر است که حتی چند باری بر اثر سیل مقداری از دیوارهای کعبه تخریب شده بود و...
نکته چهارم: در مورد بیماری کرونا هم که این روزها تقریبا همه دنیا را درگیر خود کرده هم باید گفت: خداوند متعال برای درمان بیماری‌ها دو راه را قرار داده است یکی راه عادی و علل و اسباب آن و دیگری راه غیر عادی و معجزه؛ اصل اولیه بر این است که باید از راه عادی حرکت کرده و از همین مسیر به خواسته‌های خود برسیم، اگر بیمار شدیم باید به دکتر برویم و با مصرف دارو درمان شویم و اگر این کار را نکنیم، از دنیا خواهیم رفت. اما راه غیر عادی آن هم شفای یک‌دفعه‌ای از جانب خداوند متعال به واسطه اسباب مختلف منجمله امام معصوم یا ذکر و دعاست که به صورت محدود نیز انجام می‌شود.
در رابطه با ویروس کرونا راه طبیعی آن پیش‌گیری و عمل کردن به توصیه‌های پزشکی است، و در صورت مبتلا شدن رفتن به بیمارستان و استفاده از دارو می‌باشد و در این شکی نیست. اما نباید به طور کلی راه غیر عادی را انکار کرد، همه امور عالم به دست خداست، بدون شک خواندن برخی ادعیه، توسل به ائمه اطهار(علیهم‌السلام) هم موثر است، هم در پیش‌گیری و هم در درمان.
راه طبیعی این است که اگر در معرض این ویروس قرار بگیریم، مبتلا شویم، لذا باید از تمام مواردی که این ویروس را به طور طبیعی منتقل می‌کنند دوری کرد و لو اینکه در حرم امام معصوم یا خانه خدا باشد، چون فعلا مبارزه‌طلبی‌ای رخ نداده و اصل دین و مسیر حق در معرض نابودی قرار نگرفته تا خداوند متعال وارد عمل شده و معجزه ارائه کند، به همین خاطر حتی باید کعبه و یا حرم امام معصوم تعطیل شود، چون این ویروس از راه دست گذاشتن بر در و دیوار و اجتماع مردم و ... منتقل می‌شود، لذا چون راه طبیعی آن همین است، خداوند متعال هم مداخله نمی‌کند و اجازه می‌دهد راه طبیعی طی شود، به همین خاطر باید این اجتماعات تعطیل شود، و این تعطیلی هیچ ضربه‌ای به دین و اعتقادات نمی‌زند.
بله اگر کار به جایی برسد که حالت مبارزه‌طلبی پیدا کند و کسی در مقابل خداوند متعال ایستاده و بخواهد کعبه را خراب کند، با این ادعا که خدایی وجود ندارد، اینجا دیگر جای سکوت نیست و باید خداوند متعال وارد عمل شده و بر خصم غلبه پیدا کند.
لذا ما می‌گوییم اگر کسی در دنیا ادعا دارد خدایی وجود ندارد و به جنگ خدا بیاید و با این ادعا به کعبه حمله کند و بخواهد آن را نابود کند، اینجا دیگر جای سکوت نیست و خداوند متعال بدون شک وارد عمل شده و جلوی حرکت آنان را خواهد گرفت.
لذا در این شرایط سخت باید به خداوند متعال بیش از پیش نزدیک شده و تضرع و زاری کنیم و با مدد گرفتن از خدای قادر و متعال بتوانیم بر این بیماری غلبه کرده و کرونا را شکست دهیم.
_______________________________
پی‌نوشت
[1]. كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي (ط - الإسلامية)، 8جلد، دار الكتب الإسلامية - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق، ج1 ، ص 183 .
شبهه: این روزها با شیوع بیماری کرونا دشمنان این دین و آیین به جنگ اعتقادات مردم آمده با حالت تمسخر می‌گویند خانه خدا که محل رجوع مردم و محل امن وامان مردم بود را تعطیل کردند و از آمدن مردم به زیارت خانه خدا ممانعت می‌شود حتی بالاتر، کعبه از وقوع برخی بلایا مانند سیل و زلزله برای حفظ خود نیز نمی‌تواند محافظت کند و در طول تاریخ بارها هم برای خود کعبه و هم برای زائران آن اتفاقات ناگواری افتاده است.
پاسخ: اگر گفته شده بیت الله الحرام، محل امن و آرامش است، به این معنا است که این مکان به انسان آرامش داده و متوجه خداوند متعال خواهد کرد و آرامش خاصی را در انسان ایجاد کرده و حالت معنویت انسان را بسیار بالا می‌برد. همچنین اگر گفته شده محل امن است، به معنای دستور الهی به امنیت این مکان است، یعنی خداوند متعال خواسته است تا مردم در این مکان صید نکنند، خون‌ریزی نکنند و محلی امنی برای همه انسان‌ها باشد. لذا حکمی تشریعی است نه تکوینی.