اخیرا شایعهای با مضمون پیشگویی امیرالمومنین(علیهالسلام) در مورد شیوع بیماری کرونا منتشر شده که این متن ساختگی و جعلی است.
با گسترش ویروس کرونا در جهان، بازار شایعات و شبهات در فضای مجازی، داغتر از قبل شده است. اخیرا در برخی از کانالها، ادعا شده که حدیثی از امیرالمومنین(علیهالسلام) وجود دارد که در 1400 سال پیش، از وقوع اپیدمی گسترده ویروس کرونا و اتفاقات پس از آن، خبر داده است.
متن شبهه:
حدیث عجیبی که در ٩٠٠ سال پیش نقل شده: ابو علی دبیزی(م565ق) در كتاب عظائم الدهور - مکتبه امیرالمومنین علیه الصلوه والسلام علامهی امینی رحمه الله - از حضرت امیرالمومنین(علیهالسلام) نقل کرده است:
«در زمان بیستم، قرنها و قرنها وقرنهایی است و دنیا به «کورون» مبتلا میشود، به خاطر فعل (گناه) انسانهای گمراه، این بیماری بزرگانشان را میمیراند و کوچکترها را زنده میگذارد؛ قدرتمندان از آن میترسند و ضعفا از آن سالم نمیمانند. ... «حلقوم و ریهها» را پُر میکند؛ هیچ حجامتی نفعی برای آن ندارد وهرکس جلو دهانش را ببندد نیز به اوحمله میکند؛ ... شروعش از «خفاش چین» است و «روم» (ایتالیا) با ناله و ناراحتی به استقبالش میرود؛ اماکن از اهلش خالی میشود و تمامی اقوام لشگریانشان را به کمک میگیرند برعلیه آن، «اروپا» از آن به ضجه در میآید... نمازها تعطیل میشود .... سپس غم واندوه از امت برطرف میگردد با رجوع به سوی خدا و با تضرع به خدای متعال و صلوات بر انبیا و ائمه علیهم السلام، تتمه (و تمامی) حق میآید [کنایه از ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف] و باطنها طلب نور میکنند با تضرع به سوی خدا و صلوات بر پیامبر و آلش».[1]
پاسخ:
الف) در هیچیک از مجامع روایی نه شیعه و نه اهل سنت و نه متقدم و نه متاخر، هرگز حدیثی به چنین مضامینی نیامده است. حتی عالمان شیعی به خاطر اهمیت بسیار ویژه مساله مهدویت، تمام اهتمام خود را صرف کردند تا همه اخبار و احادیث مربوط به حوادث و اتفاقات آخر الزمان را، در قالب ملاحم و فتن جمعآوری و حفظ کنند، اما در چنین کتابهایی نیز ما هرگز مضامینی شبیه به این متن بالا نمییابیم.
ب) در تراجم علما و معاجم رجالی، اصلا شخصیتی به نام ابو علی دبیزی وجود ندارد، بلکه شخصیتی ساختگی و موهوم است.
ج) در معاجم کتابشناسی هرگز کتابی با عنوان «عظائم الدهور» توسط هیچ مولفی نوشته نشده است.
اما چرا برای ایجاد این شایعه، هم نام مولف و هم نام کتاب را جعل کردند؟ چون اگر این متن را به یک عالم مشهور و یا کتابی موجود، منتسب میکردند با رجوع به آن کتاب میفهمیدیم که چنین متنی در آن وجود ندارد لذا هم نام کتاب و هم نام مولف را جعل کردند تا وقتی مخاطبان، کتاب ادعا شده را به خاطر نایاب بودنش، در دسترس خود نبینند، نتوانند به آن کتاب رجوع کنند تا از صحت و سقم آن با خبر شوند، لذا نمیتوانند به بطلان این حدیثِ ادعا شده حکم کنند.
د) متن عربی، در قالب یک قصیده است و هرگز نه سیاقش و نه استخدام کلماتش به قالب حدیث و روایت شباهت ندارد، زیرا برخی از مفرداتی که در این حدیث به کار رفته کلماتی نیستند که در عصر امیرالمومنین(علیهالسلام) - که افصح الناس در عصر خویش بود - وجود داشته باشد، مانند کلمه «روم الطیلان» که نام ایتالیاست.
م) اگر ائمه اطهار(علیهمالسلام) میخواستند به مردم عصر خویش اتفاقات آخر الزمان را خبر دهند، به گونهای بیان میکردند که برای آن مردم قابل فهم و درک باشد در حالیکه کلمه «کرون» برای آنان قابل درک نبود که به چه معناست بلکه دارای ابهام گسترده در ذهن مخاطبان حدیث است، چون هرگز کلمه کرون در معاجم لغوی به معنای یک بیماری نیامده است تا آنان با استعمال این کلمه، ذهنشان به سمت این بیماری منصرف و متبادر شود بلکه کلمه «کرون» در لغت عرب، یا جمع «کره» است و یا نام روستایی از روستاهای اصفهان قدیم بوده است.
این شایعات که اتفاقا برای قابل پذیرش کردنش آن را منتسب به ائمه اطهار(علیهمالسلام) هم میکنند هدفی ندارند جز گسترش ترس و خوف و ناامیدی و گسترش گمانهزنیها در مورد آخر الزمان و ایجاد انزجار از معاصر بودن با عصر متصل به ظهور به خاطر وجود بلایای زیادش.
_________________________
پینوشت
[1]. عن امیر المومنین علیه السلام انه قال :
عندما تحين العشرون قرون وقرون وقرون
يجتاح الدنيا كورون من فعل البشر الضالون
فيميت كبارهم ويستحيي صغارهم
يخشاه الاقوياء ولا يتعافى منه الضعفاء
يفتك بساكني القصور ولا يسلم منه ولات الامور
يتطاير بينهم كالكرات ويلتهم الحلقوم والرئات
لا تنفع معه حجامه ويفترس من أماط لثامَه
يصيب السفن ومن فيها وتخلو السحب من راكبيها
تتوقف فيه المصانع ولا يجدون له من رادع
مبدؤه من خفاش الصين وتستقبله الروم بالآنين
وتخلو الاماكن من روادها وتستعين الاقوام بأجنادها
يضج منه روم الطليان ولا يشعر من جاورهم بأمان
يستهينون بأول اجتياحه وييأس طبهم من كفاحه
يتناقلون بينهم اخباره ويكتشفون بلا نفعٍ اسراره
يخشاه الاخيار والفساق ويدفنون ضحاياه في الاعماق
تتعطل فيه الصلوات وتكثر فيه الدعوات
وتصدق الناس ما يشاع وتشتري كل ما يباع
ممالك الارض منه في خسارة تعجز عن محاربته وانحساره
في زمن قل الصدق في التعامل وشح الاحسان في المقابل
ثم تنكشف الغمة عن الامة بالرجوع الى الله تاتي التتمة
وتستنير الضمائر المستهلكة بالتضرع الى الله والصلاة على الانبياء والائمة
متن شبهه: امیرالمومنین(علیهالسلام) در آن زمان بیماری کرونا و مرگ انسانها را پیشگویی کرده است.
پاسخ: 1. راوی حدیث وجود خارجی ندارد؛ 2. هرگز کتابی که روایت را از آن نقل کرده اند، نوشته نشده است؛ 3. این حدیث ادعا شده در هیچیک از منابع روایی شیعه و سنی وجود ندارد.