- در اصل بودن شب قدر در تمامی مکاتب و فرقه‌های جهان اسلام شکی نیست و مستند به آیات قرآن است، اما در تفسیر و در اینکه این شب قدر دقیقا چه شبی است نظرات مختلفی وجود دارد که بعضا به استدلالهای عجیبی اشاره می‌شود که صحیح نیست.
متنی در فضای مجازی در این شبها با این ادبیات منتشر شده که در آن آمده:
اعجاز عددی در سوره ( القدر ) و اثبات شب قدر در شب 27 ماه رمضان:
إنا ١
أنزلناه ٢
في ٣
ليلة ٤
القدر ٥
وما ٦
أدراك ٧
ما ٨
ليلة ٩
القدر ١٠
ليلة ١١
القدر ١٢
خير ١٣
من ١٤
الف ١٥
شهر ١٦
تنزل ١٧
الملائكة ١٨
والروح ١٩
فيها ٢٠
بإذن ٢١
ربهم ٢٢
من ٢٣
كل ٢٤
أمر ٢٥
سلام ٢٦
هي ٢٧
حتى ٢٨
مطلع ٢٩
الفجر ٣٠
سوره «القدر» دارای ٣٠ كلمه است به تعداد جزهای قرآن !
کلمه (هی) در این سوره در شماره ٢٧ قرار گرفته اشاره به این مهم که شب قدر در ٢٧ ماه رمضان است چراکه كلمه (القدر) در این سوره در این ارقام قرار گرفته است. ۵_ ۱۰_ ۱۲ ؛ که وقتی با هم جمع شوند عدد ۲۷ در می آید: ٥ + ١٠ + ١٢ = ٢٧
با این اعجاز علمی امید می رود شب قدر ٢٧ رمضان باشد!
پاسخ:
این متن حاوی نکاتی می‌باشد که نباید به راحتی از کنار آن عبور کرد.
متاسفانه چند سالی است برخی از افراد با تفکرات بعضا هدفمند و البته متفاوت، با جمع و تفریق برخی از اعداد که مبنای آن اعداد نیز از طریق قوانین غیر اصولی و ساختگی ایجاد شده به بیان تجزیه و تحلیل‌هایی می‌پردازند که هیچ پایه و اساسی ندارد! و حال آنکه باید توجه داشت آنچه برای رسیدن به آثار و حقایق تفسیری در مباحث معنوی و دینی مهم است، مستند کردن آنها به آیات و احادیث و مبانی علمی می‌باشد نه استدلالهای سطحی و یا جمع و تفریق‌های ساختگی چرا که این نوع تجزیه و تحلیل‌ها می‌شود تفسیر به رأی و مصداقی می‌تواند باشد برای این عبارت قرآنی که خداوند متعال می‌فرماید:
«هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آياتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيغٌ فَيتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ (آل عمران/7) او کسي است که اين کتاب (آسماني) را بر تو نازل کرد، که قسمتي از آن، آيات «محکم» [= صريح و روشن] است؛ که اساس اين کتاب مي‌باشد؛ (و هر گونه پيچيدگي در آيات ديگر، با مراجعه به اينها، برطرف مي‌گردد.) و قسمتي از آن، «متشابه» است [= آياتي که به خاطر بالا بودن سطح مطلب و جهات ديگر، در نگاه اول، احتمالات مختلفي در آن مي‌رود؛ ولي با توجه به آيات محکم، تفسير آنها آشکار مي‌گردد.] اما آنها که در قلوبشان انحراف است، به دنبال متشابهات‌اند، تا فتنه‌‌انگيزي کنند (و مردم را گمراه سازند)؛ و تفسير (نادرستي) براي آن مي‌‌طلبند؛ در حالي که تفسير آنها را، جز خدا و راسخان در علم، نمي‌‌دانند. (آنها که به دنبال فهم و درک اسرار همه آيات قرآن در پرتو علم و دانش الهي) مي‌گويند: «ما به همه آن ايمان آورديم؛ همه از طرف پروردگار ماست.» و جز صاحبان عقل، متذکر نمي‌شوند (و اين حقيقت را درک نمي‌کنند)»
در اصل بودن شب قدر در تمامی مکاتب و فرقه‌های جهان اسلام شکی نیست و مستند به آیات قرآن است اما در تفسیر و در اینکه این شب قدر دقیقا چه شبی است نظرات مختلفی وجود دارد. در مکتب شیعه بر اساس احادیث متعدد می‌توان به این نتیجه رسید که شبهای قدر شبهای 19 و 21 و 23 ماه مبارک است و در این رابطه احادیث زیادی وجود دارد منجمله در حدیثی امام صادق (علیه السلام) می‌فرمایند: «التَّقدیرُ فی لَیلَةِ تِسعَ عَشرَةَ و الإبرامُ فی لَیلَةِ إحدی و عِشرینَ و الإمضاءُ فی لَیلَةِ ثلاثَ و عِشرینَ [کافی، ج 4، ص 159] مقدّرات در شب نوزدهم تعیین، در شب بیست و یکم تأیید و در شب بیست و سوم ماه امضا می‌شود.»
حال با وجود تصریح روایات متعدد و صحیح، آیا درست است که بگوییم ما در فلان سوره کلماتی را شماره گذاری، و سپس برخی از آنها را بر اساس تشخیص خودمان جمع و تفریق کردیم و به این نتیجه رسیدیم که معصومین (علیهم السلام) نعوذبالله اشتباه متوجه شده بودند و ما با چند جمع و تفریق و یا ضرب و تقسیم فهمیدیم حکم صحیح چیست! که یقینا این سیره‌ی اهل علم و معرفت نیست.
البته نباید فراموش کرد که اهل سنت معتقدند شب قدر در یکی از شبهای ۲۱، ۲۳، ۲۵، ۲۷ و ۲۹ ماه مبارک رمضان قرار دارد و البته به نظر آنها شب 27 ارزش بیشتری دارد کمااینکه برخی از اهل سنت معتقدند شب نیمه شعبان نیز شب قدر می‌تواند باشد که این قول خیلی مرسوم نیست؛ و البته در نزد شیعیان نیز تمامی لیالی ماه مبارک رمضان خصوصا ده شب آخر، از اهمیت زیادی برخوردار هستند و همچنین است شب نیمه شعبان منتها بافضیلت بودن آنها غیر از این است که بگوییم شب قدر می‌باشند!
بهتر است بعد از این که متوجه شدیم مبنای روایی ما کدام شبها را شب قدر معرفی می‌کند کمی دقیق شویم در متن استدلال عددی‌ای که ارسال شده؛
نکته جالبی که در این استدلال ساختگی برای اثبات شب قدر بیان شده این است که در آن آمده سوره قدر دارای 30 کلمه است! و بعدا کلمات را در این سوره شماره گذاری کرده است. برای روشن شدن بحث باید ببینیم کلمه به چه چیزی گفته می‌شود: «الکلمه : لفظ موضوع مفرد ، و هی اسم ، و فعل ، و حرف» یعنی کلمه لفظی است که به صورت مفرد وضع شده (یعنی مرکّب نیست) و اقسام آن عبارت است از: اسم، فعل، حرف؛ بر اساس این تعریف ادبیاتی، هر آنچه اسم و فعل و حرف مستقل محسوب شود کلمه نامگذاری می‌شود. اما طراح استدلال ساختگی اعداد، برای رسیدن به هدف خود و اثبات شب قدر برای شب بیست و هفتم ماه رمضان، در فریبکاری‌ای آشکار در شماره گذاری کلمات دست برده و «واو» و «ما» که بر اساس مبانی ادبیاتی دو کلمه محسوب می‌شوند را مجموعا یک کلمه حساب کرده است و آن را در جایگاه کلمه ششم قرار داده و این کار را در عدد نوزدهم نیز تکرار کرده است و حال آنکه بر اساس مباحث ادبیات عرب می‌بایست هر یک از آنها را دو کلمه به حساب آورد که در این صورت تمامی اعداد و استدلال مطرح شده نابود خواهد شد! چون در این صورت کلمات این سوره 32 خواهد شد و همچنین واژگان القدر نیز به اعداد 5 ، 11 و 13 تغییر خواهد یافت که جمع کردن آنها مطلقا شب قدر بودن 27 ماه رمضان را ثابت نخواهد کرد.
نکته قابل توجه دیگری که در مورد این مطلب می‌توان به آن اشاره کرد زمان نشر این مطلب و آثار روحی و روانی تاثیر گرفته از آن است؛ در شبهایی که شاهد هستیم تمامی انسان‌ها با سلایق مختلفی که دارند به دنبال بهره‌مندی بیشتر از فیض شبهای بیست و یکم و بیست سوم ماه رمضان هستند با نشر اینگونه مطالب خواسته یا ناخواسته اسبابی فراهم خواهد شد تا شور و نشاط معنوی آنها با اینگونه شبهات و با این ساختار که اصلا از کجا معلوم امشب شب قدر باشد گرفته خواهد شد و نه تنها از فیض شب قدر محروم خواهند شد بلکه آن نشاط معنوی را نیز از دست خواهند داد. که سوال ما این است: «چه کسی با از بین رفتن این شور و نشاط معنوی و فرصت ناب دلدادگی و توبه و تضرّع به خداوند، خوشحال خواهد شد؟!» تفکر در این سوال شاید ما را بهتر با اهداف مروّجین اینگونه مطالب آشنا کند!
امید به آنکه در تمامی اوقات بر اساس مبانی علمی و توأم با تقوای الهی زندگی خود را بنا و استوار کنیم.