-خواسته‌ات را با خدا درمیان گذار و مطمئن باش که آن را آماده کرده است.
با نزدیک شدن به انتهای ماه مبارک رمضان، پس از آمرزش‌جویی گناهان و بهره‌مندی از فضائل شب قدر، به روز بیست و هشتم این ماه عزیز می‌رسیم. یکی از راه‌های تقرب به خدای متعال آن است که علاوه بر انجام واجبات و ترک محرمات، از فضیلت کارهای مستحب نیز بهره‌مند شویم. در دعای امروز می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ وَفِّرْ حَظِّي فِيهِ مِنَ النَّوَافِلِ؛ [1] اى خدا در اين روز به اعمال نافله و مستحبات مرا بهره وافر عطا فرما.» یکی از فواید کارهای مستحب مثل نمازهای نافله، جبران نواقص واجبات است چنانکه امام باقر(علیه السلام) می‌فرمایند: «إِنَّمَا جُعِلَتِ النَّافِلَةُ لِيَتِمَّ بِهَا مَا يَفْسُدُ مِنَ الْفَرِيضَة؛ [2] نماز نافله براي آن قرار داده شده است كه فساد و نقص فرايض را جبران كند.» یکی دیگر از فواید انجام کارهای مستحب از جمله نمازهای نافله، تقرب و نزدیکی به خدای متعای است. چنانکه از امام کاظم(علیه السلام) نقل شده است که فرمودند: «صلوةُ النَّوافِلِ قُربانُ كلِّ مؤمنِ؛ [3] نمازهاى نافله وسيله تقرّب هر مؤمنى است.»
این فایده نیز، بیشتر از آنکه در مستحبات باشد در انجام واجبات و فرائض دینی وجود دارد. در حدیثی قدسی آمده است که خدای متعال می‌فرماید: «مَا تَقَرَّبَ إِلَيَّ عَبْدِي بِمِثْلِ أَدَاءِ مَا افْتَرَضْتُ عَلَيْه؛ [4] بنده من به چيزى مثل به جا آوردن آنچه بر او واجب کردهام به سوی من تقرب نیافته است.» مقاومت در برابر ظالم و دفاع از مظلوم، از جمله مهمترین واجبات الهی و بلکه ضرورت انسانیت انسان‌هاست. در جمعه آخر ماه مبارک رمضان که به نام روز جهانی قدس شناخته شده است انجام این واجب الهی بر انجام هر مستحب دیگری اولویت دارد.
مسأله قدس، تنها دفاع از یک ملت ستمدیده نیست بلکه فراتر از فلسطین است. مقابله با بدعت سازمان‌یافته ظلم و رژیم نامشروعی است که بر پایه استکبار و قلدری رسمی و علنی تشکیل شده است. کشتار زن‌ها و بچه‌ها، تخریب خانه‌ها و آواره کردن مردم از وطن اصلی‌شان و دیگر فجایع انسانی که به دست این رژیم غاصب و کودک‌کش اتفاق افتاده است حجت را بر تمام مؤمنان و تمام انسان‌های باوجدان تمام می‌کند تا با نهایت توان در مقابل این ظلمِ مغرور بایستند و ریشه این غده سرطانی را بخشکانند. ظالمان، دشمنان خدا هستند و خدای متعال می‌فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَ عَدُوَّكُمْ أَوْلِياء؛ [5] اى كسانى كه ايمان آوردهايد، دشمن من و دشمن خودتان را به دوستى برمگيريد.»
سکوت و بی تفاوتی در مقابل این رژیم منحوس، بهترین کمک به او برای ادامه حیات پلید و گسترش جنایات بی‌شمارش است. اگر تا امروز این رژیم باقی مانده به خاطر همین سکوت‌ها و بی‌تفاوتی‌هاست که از طرف بسیاری از دولت‌های اسلامی و مردم جهان انجام شده است. امام علی(علیه السلام) فرمودند: «الْعَامِلُ بِالظُّلْمِ وَ الْمُعِينُ عَلَيْهِ وَ الرَّاضِي بِهِ شُرَكَاءُ ثَلَاثَة؛ [6] ظالم، و همكار ظالم، و راضى به ظلم هر سه در گناه شريكند.» مقابله اساسی با این غده سرطانی کاری است که از عهده حکومت‌ها و دولت‌ها بر می‌آید؛ اما آنچه بر عهده مردم شریف است، حضور در میدان و حمایت، دلگرمی و پشتیبانی از مردم مظلوم فلسطین و دولت جمهوری اسلامی است. با توجه به محدویت‌های ضروری پیش آمده برای مقابله بیماری جدید، لازم است از طرق گوناگون دیگر این حمایت‌ها و حضورها استمرار یابد.
اطمینان به استجابت دعا
سائل در درگاه خدا باید نسبت به استجابت خواسته خود اطمینان داشته باشد تا جایی که آن را آماده تحویل بداند. امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید: «إِذَا دَعَوْتَ فَظُنَّ أَنَّ حَاجَتَكَ بِالْبَاب؛ [7] در وقت دعا یقین كن كه حاجت تو بر در خانه آمده است.» رسول خدا(صلّی الله علیه و آله) نیز در این باره می‌فرمایند: «ادْعُوا اللَّهَ وَ أَنْتُمْ مُوقِنُونَ بِالْإِجَابَة؛ [8] خدا را بخوانید و یقین بـه اجابت داشته باشید.» با همین اطمینان به فضل و کرم الهی است که در این روز اینچنین از او تقاضا می‌کنیم: «وَ أَكْرِمْنِي فِيهِ بِإِحْضَارِ الْمَسَائِلِ؛ [9] و به حاضر و آماده ساختن درخواست‌ها، در حقم كرم فرما.»
بهترین وسیله را عنایت کن
برای هر کاری نیازمند وسیله هستیم و هر چه وسیله بیشتر و کارآمدتری داشته باشیم در انجام آن کار موفق‌تر و سریع‌تر خواهیم بود. چه کاری مهم‌تر از رجوع به درگاه الهی و تقرب به سوی او؟! خدای متعال نیز می‌فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسيلَةَ وَ جاهِدُوا في سَبيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون؛ [10] اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از خدا پروا كنيد؛ و به او [توسل و] تقرب جوييد؛ و در راهش جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد.» از خدا می‌خواهیم بهترین وسیله را در اختیار ما قرار دهد و می‌گوییم: «وَ قَرِّبْ فِيهِ وَسِيلَتِي إِلَيْكَ مِنْ بَيْنِ الْوَسَائِلِ؛ [11] و وسيله مرا بين وسايل و اسباب به سوى خودت نزديك ساز.»
این در را رها نکن
در فراز انتهایی دعای این روز می‌خوانیم: «يَا مَنْ لاَ يَشْغَلُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحِّين؛ [12] اى خدايى كه سماجت و الحاح بندگان تو را باز نخواهد داشت.» اصرار بر درخواست از خدا بر خلاف اصرار بر درخواست از بندگان، نه تنها هرگز موجب ناخشنودی خدا نمی‌شود بلکه موجب عطای الهی خواهد شد.
امام علی(علیه السلام) در وصیت خود به امام مجتبی(علیه السلام) و محمد حنفیه می‌فرماید: «فَأَلْحِحْ عَلَيْهِ فِى الْمَسْأَلَةِ يَفْتَحْ لَكَ اَبْوابَ الرَّحْمَةِ لَا يُقَنِّطُكَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَلَيْكَ الْإِجَابَةُ فَإِنَّ الْعَطِيَّةَ عَلَى قَدْرِ الْمَسْأَلَةِ وَ رُبَّمَا أُخِّرَتْ عَنْكَ الْإِجَابَةُ لِيَكُونَ أَطْوَلَ لِلْمَسْأَلَةِ وَ أَجْزَلَ لِلْعَطِيَّة؛ [13] پس طلب‌نمودن و دعاكردن اصرار بورز تا باب رحمت را براى تو بگشايد. دير اجابت نمودن او تو را نااميد مگرداند كه همانا بخشش، بسته به مقدار درخواست است. و چه بسا در اجابت دعاى تو تأخير رخ دهد تا درخواست تو طولانى‌تر گردد و بخشش او كامل‌تر شود.»
پی‌نوشت
[1]. مفاتیح الجنان، دعای روز بیست و هشتم ماه رمضان.
[2]. محمد بن علی ابن‌بابویه، علل الشرائع (مکتبة الداوري: قم، بی‌تا)، ج 2, 329.
[3]. محمد بن علی ابن‌بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال (الشريف الرضي: قم، ۱۳۶۴)، 29.
[4]. محمد بن علی ابن‌بابویه، التوحيد (صدوق) (جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي: قم، ۱۴۱۶)، 400.
[5]. سوره ممتحنه، آیه 1.
[6]. حسن بن علی ابن‌شعبه، تحف العقول (جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي: قم، ۱۳۶۳)، 216.
[7]. محمد بن یعقوب کلینی، الکافي (اسلامیه) (دار الکتب الإسلامیة: تهران، ۱۳۶۳)، ج 2, 473.
[8]. محمد بن حسن حر عاملی، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة (موسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث: قم، ۱۴۱۶)، ج 7, 53; علی بن موسی ابن‌طاووس و حسین بن محمد حلوانی، نزهة الناظر و تنبیه الخاطر (مدرسة الإمام المهدي (علیه السلام): قم، ۱۴۰۸)، ج 19.
[9]. مفاتیح الجنان، دعای روز بیست و هشتم ماه رمضان.
[10]. سوره مائده، آیه 35.
[11]. مفاتیح الجنان، دعای روز بیست و هشتم ماه رمضان.
[12]همان.
[13]. محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بحار الأنوار (دار إحياء التراث العربي: بیروت، ۱۳۶۸)، ج 74, 205.
هرچه بیشتر به امید برکات الهی به دعا و درخواست از خدا ادامه دهیم، هم به او نزدیک‌تر می‌شویم و هم اینکه، بیشتر از فضل و کرم او بهره‌مند می‌شویم. سفره کرامت الهی به اندازه اصرار و صبر ما، گسترش می‌یابد.