خریدن برده توسط ائمه اطهار

شبهه: خرید کنیزان از برده فروشان توسط ائمه اطهار شیعه، سبب ترغیب و تشویق عده‌ای برای گرفتن کنیز و دزدیدن دختران از خانواده‌هایشان و ترویج و بسط برده‌داری می‌شد.

پاسخ:
اولا: آوردن برده از مناطق مختلف به عربستان و مکه در آن زمان بسیار معمول بوده و اشراف مکه و دیگران به خرید آن‌ها اقدام می‌کردند و مردم بسیاری بودند که برده -اعم از کنیز و غلام- را خریداری کرده و در منزل خود نگه‌داری می‌کردند، لذا خرید امام معصوم یا نخریدن ایشان، هیچ تاثیری بر روند برده داری نداشت و این عادت مردم عرب بوده که برده می‌خریدند.

ثانیا: برخی از برده‌ها از حمله قبیله‌ای به قبیله دیگر به دست می‌آمدند، آن‌ها معمولا دیگر کس و کاری نداشتند، چون مردان قبیله کشته می‌شدند، لذا آن زنان و بچه‌ها یا باید کشته می‌شدند یا از گرسنگی و تشنگی تلف می‌گشتند یا اسیر می‌شدند و به عنوان برده به فروش می‌رسیدند، لذا این چنین نبوده که اگر برده نباشند، بتوانند به خوبی زندگی کنند.

ثالثا: پیامبر اکرم و ائمه اطهار(علیهم‌السلام) در کار انجام شده قرار گرفته بودند، یعنی در جامعه‌ای زندگی می‌کردند که برده‌های زیادی داشت و در منزل اشراف مکه و عربستان زندگی می‌کردند و برده داری عادی بود، لذا مبارزه با آن بسیار سخت و نامناسب بود. اعلام آزادی برده‌ها در آن جامعه به هیچ وجه مناسب نبود و بدون شک جامعه را با مشکل جدی مواجه می‌کرد، فرض کنید در شهر کوچکی چون مکه که حدود ده هزار نفر جمعیت داشت، به یک‌باره هزار زن و هزار مرد آزاد می‌شد، اینجا چه باید کرد؟ حکومت باید مخارج آن‌ها را از کجا بدهد؟ مسکن آن‌ها چه می‌شود؟ مسائل جنسی آن‌ها چه می‌شود؟ آیا بسیاری از آنان به دزدی و بسیاری از زنان به فحشا روی نمی‌آورند؟ بدون شک جامعه آن زمان با بحران شدیدی مواجه می‌شد، لذا اسلام و ائمه اطهار(علیهم‌السلام) راه دومی را در پیش گرفتند و آن آزاد کردن تدریجی و مبارزه تدریجی با این مساله بود. به طور مثال پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: «شَرُّ النَّاسِ مَنْ بَاعَ‏ النَّاس‏: بدترین مردم، کسی است که انسان‌ها را بفروشد». لذا خرید برده توسط ائمه اطهار(علیهم‌السلام) به منظور آزاد کردن و تربیت آن‌ها بود و به مرور این اتفاق افتاد و بعد از گذشت چند قرن برده داری به طور کلی از جامعه اسلامی ریشه کن شد.

رابعا: اهل بیت(علیهم‌السلام) عمدا کنیز و غلام خریداری می‌کردند و مدت کوتاهی آن‌ها را نگه می‌داشتند و با روش خود تربیت کرده، سپس آن‌ها را آزاد می‌کردند، آن‌ها نیز با مرام مسلمانی آشنا شده و مسلمان می‌شدند و در برخی موارد حتی مرید امام؛ چون معمولا برده‌ها از کشورهای دیگر وارد عربستان می‌شدند و مسلمان نبودن، لذا اهل بیت(علیهم‌السلام) با این کار هم آن‌ها را تربیت می‌کردند و هم آزاد.

_____________________________
برای مطالعه بیشتر به این مطلب مراجعه کنید.