- اینکه جامعه در زمینه ازدواج گرفتار تفاخر و چشم و هم چشمی‌های مادی شده نتیجه‌اش تنها سخت و غیرممکن کردن شرایط ازدواج برای جوانان است.
متاسفانه شاهد این هستیم بعضی از خانواده‌های دختران در امر ازدواج، سختگیریهای بیجا و توقعات مادی بالایی را از خواستگار دارند! از باب نمونه انتظار دارند که خواستگار در ابتدای جوانی، همان موقعیت و شرایط اقتصادی را داشته باشد که آن‌ها پس از سال‌ها کار و تلاش به آن رسیده‌اند!
امام باقر (علیه‌السلام) در این باره فرمود: «مَن خَطبَ اِلیکُم فَرضیتُم دینَهُ وَ امانَتهُ فَزَوِّجوهُ اِلاّ تَفعَلوهُ تَکُن فِتنَةٌ فِی الاَرضِ وَ فَسادٌ کَبیرٌ؛ هرگاه کسی از دختر شما خواستگاری کرد و دینداری و امانتداری او را پسندیدید به او همسر دهید که اگر چنین نکنید، فتنه و فساد بزرگی در روی زمین پدید آید.»[1]
این روایت شریف، یکی از اصول مهم در امر ازدواج است. صرف نظر از علایق و تعصّبات دینی، اثر عمل نکردن به این بیان نورانی را می‌توان در جامعه به وضوح مشاهده نمود و این سوال را مطرح کرد که واقعا چرا برخی توقعات مادی بالا و غیر منطقی، آن هم در این وضعیت بد اقتصادی کشور، بعضی افراد شرایط ازدواج را برای جوانان چنان سخت می‌کنند که درنهایت به ناامیدی از ازدواج ختم شده و باعث کج روی و رواج فساد و ناهنجاری آنان در جامعه می‌شود!؟
اینکه جامعه در زمینه ازدواج گرفتار تفاخر و چشم و هم چشمی‌های مادی، مهریه و جهیزیه‌های آنچنانی و توقع داشتن ماشین و خانه مستقل از سوی خواستگار شده، جز اینکه تنها شرایط ازدواج را برای جوانان به امری غیرممکن تبدیل می‌کند، چیزی به دنبال نخواهد داشت که طبیعتا باید منتظر تبعات این سختگیریهای بیجا در جامعه خود، با رواج ناامنی و فساد و ناهنجاری نیز باشیم.
باتوجه به سالروز ازدواج امیرمومنان علی (علیه‌السلام) و حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) بی شک می‌توان نکات بسیار جالبی را از ازدواج آسمانی آن بزرگوارن آموخت ازجمله: ساده زیستی در تمام شئون زندگی جامعه به ویژه ازدواج؛ مراسم عروسی، مهریه،[2] تهیه جهیزیه و امکانات زندگی و خانه‌ای که این زوج آسمانی در آن سکونت کردند در ساده‌ترین شکل ممکن بود. خانه‌ای که آن دو بزرگوار، زندگی‌شان را در آنجا آغاز کردند یک منزل اجاره‌ای بود که از سوی یکی از اصحاب پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در اختیار آن‌ها قرار گرفت. اتفاقاً اتاقی که در اختیار حضرت علی (علیه‌السلام) و زهرای مرضیه (سلام‌الله‌علیها) قرار گرفت اتاق مطلوبی نبود و کف آن ناهموار بود و خود امیرمومنان کف آن را هموار و درست کرد.
آنچه مسلم است، این است که حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) خواستگاران متعددی داشت؛ خواستگارانی که از جهت مکنت و دارایی بسیار ثروتمند بودند. ابن شهر آشوب می‌نویسد: عبدالرحمان بن عوف و عثمان بن عفان که از ثروتمندان بزرگ بودند برای خواستگاری خدمت پیامبر خدا رسیدند. عبدالرحمان عرض کرد: یا رسول الله! اگر فاطمه (علیهاالسلام) را به من تزویج کنی، حاضرم یک صد شتر سیاه آبی چشم که بارهایشان پارچه‌های کتان اعلای مصری باشد و ده هزار دینار، مهریه‌اش کنم. عثمان نیز اظهار داشت: یا رسول الله من هم به همین مهر حاضرم و بر عبدالرحمان برتری دارم؛ زیرا زودتر مسلمان شده‌ام. پیغمبر اکرم از سخن آنان سخت خشمگین شد و برای آن که بفهماند به مال آن‌ها علاقه‌ای ندارد و داستان ازدواج، داستان خرید و فروش و مبادله ثروت نیست، مشتی سنگ ریزه برگرفت و به جانب عبدالرحمان پاشید و فرمود: تو خیال می‌کنی من بنده پول و ثروتم و بوسیله ثروت خودت بر من فخر و مباهات می‌کنی و می‌خواهی بوسیله پول ازدواج را بر من تحمیل کنی؟[3]
بی شک سختگیریهای مادی در زمینه ازدواج، هیچ تضمینی برای خوشبختی دختران نخواهد شد. بلکه آنچه می‌تواند تضمین کننده زندگی دختران و پسران جوان ما باشد، داشتن اخلاق و باورهای سالم و بهنجار است. همچنانکه آموزه‌های دینی به دو اصل اخلاق و دینداری در انتخاب همسر به شدت تاکید داشته است. به گونه‌ای که نبود هریک از این دو اصل در زندگی با وجود رفاه و آسایش مادی زندگی زوجین را سخت و طاقت فرسا می‌کند و منجر به نارضایتی کامل از زندگی مشترک می‌شود. لذا همین که جوان امروزی مسئولیت پذیر، اهل کار، تلاش و برنامه ریزی باشد و بتواند خانه‌ای را به صورت رهن یا کرایه تأمین نماید و از پس هزینه‌های زندگی برآید، کافی است و انتظار بیش از این، آن هم در این شرایط بد اقتصادی، یک خیال بافی و ظلم در حق آنان است.
بنابراین اگر خانواده‌های دختران و پسران به این موارد و اصول و الگوهایی که اشاره شد توجه کنند و آن‌ها را در زندگی خود و فرزندانشان به کار گیرند، قطعا این اصول، ضامن خوشبختی دنیوی و اخروی زندگی خود و فرزندانشان خواهد شد، اما اگر از این اصول فاصله بگیرند و زندگی مشترک جوانان را بر پایه تکاثر، تفاخر، تبرّج، تجمل‌گرایی و اشرافی‌گری بنا نهند، زندگی آن‌ها آرامش و خوشبختی دائمی را به خود نخواهد دید و دیر یا زود دچار مشکل می‌شوند.
پی‌نوشت:
[1]. میزان الحکمه، ج 9، ص 134.
[2]. مهریه حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها)، زره‌ای بود از نوع بسیار محکم که آن را زره شمشیرشکن می‌گویند و آن از پوست دبّاغی نشده قوچ و یا پوست بُز ساخته می‌شود و ارزش این زره چهارصد و به نقلی پانصد درهم بوده است. [زندگانی حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) / ترجمه ج 43 بحارالانوار، ص 358.]
[3]. مناقب ابن شهر آشوب، ج3، ص 345 / تذكرة الخواص، ص 306.
نظرات
سلام و احترام آقای مصطفوی
چرا شما یک جانبه قضیه رو پیگیری می کنین چرا همش خانواده های دختر ها رو مقصر می دونین.بنده خانوادم کاملن معمولی رفتار کردن و اصلن سراغی از مادیات نگرفتن ولی طرف مقابل براش مهم بود که بنده جهیزیه ای با مارکهای خارجی ببرم و همه چی باید تکمیل باشد .این آقا حتی خونه هم نداشت بنده با رضایت خانوادم نه طلا گرفتم و نه وام ازدواجی که ضامنش هم از سمت خودم بود رو برا خودم برداشتم، بلکه به آقا دادم و گفتم نه طلا می خوام، نه عروسی، میریم زیارت، اونم از خدا خواسته قبول کرد. همه جوره کمکش کردم خونه خرید بعدشم با سند این خونه برادرش صاحب خونه شد . ولی بنده وقتی دیدم ایشون اصرار دارن که بنده جهیزیه ای با مارکهای خارجی بگیرم و همش تکرار می کرد چه کمکی به من کردی مگه و به دلیل بودن خانمی در زندگیشون که خانوادشون بی اطلاع بودن و بنده با تمام این شرایط با خرید جهیزیه ای اون هم به سختی در حال رفتن به زندگی بودم که اصلن عشقی در اون نبود چون آقا خیلی دروغ می گفت و اینکه خیانت کرده بود با تمام این حرفها بنده می خواستم ادامه دهم ولی وقتی تنوع طلبی بیش از اندازه ایشون رو شنیدم بهم گفت مادرت سفید تره اگر راه داشت..... مثل این بود که آب داغی روی سرم بریزن همون موقع نماز استغاثه حصرت زهرا رو خوندم و سپردم به خود ایشون و واقعا کمک کردن بدون اینکه مهریه ای دریافت کنم طلاقم رو گرفتم و شاکرم خدا رو که کمکم کرد تا وارد یه زندگی که مرد اون زندگی دنبال چند همسری و تنوع طلبی بود نرم.لطفا این همه نگین دخترهایی رو سراغ دارم از دوستانم دخترانی با حیا و با حجابی که مادیات به هچ عنوان براشون مطرح نیست ولی پسرها همش دنبال زیبایی هستن اگر دختری با چندین مرد باشه ولی زیبا باشه بازهم اون پسر به دنبال همون دختر میره .این که میگن دخترا تو چامعه زیاده و این رو دلیل میبینن برا چند همسری درست نیست. چرا کاری نمی کنن که پسران مجرد با دختران مجرد . مردان مطلقه و همسر فوت شده با چنین زنانی ازدواج کنن.
--چرا پسران دهه 60 دنیال دختران دهه 70 میرن؟ چرا این همه خانواده پسرها براشون مهمه دختر جهیزیه انچنانی با خودش بیاره دلیلشم این رو میگن که ما آبرو داریم به خاطر آبروی اینا پدر دختر باید کلی قرض کنه. بنده از نامزد سابقم حتی پولی هم دریافت نمی کردم سه سال نامزد موندم چون جهیزیه ای در شان این خانواده نمیتونستم بخرم حتی یکبار به نامزدم گفتم با یه جهزیه ای ساده شروع کنیم گفت که من آبرو دارم خودشم هیچ کمکی نمی کرد . حتی اصرار نمی کردم که با هم گردش و تفریج بریم تا پولهاشو جمع کنه برا پرداخت قسط وامهایی که براش جور کردم. من و خانوادم خیلی به ساز بودیم اونا حتی یه دروغ هم گفتن که بعد از عقد متوجه شدیم بنده حتی بعله برون هم منزل پدرم نداشتم همه چی تو محضر تموم شد ولی بعد که خواستیم پا گشا کنیم مادرشون فرمودن ما نمیتونیم بیایم چون عروسامون تجملاتین.
-- تو تحقیقات هیجی معلوم نمیشه ما هم متوجه نشده بودیم. ولی خودشونم همچین بالا نبودن ما واوان بودیم اونا شهرک غزالی ما هم مبا داشتیم ولی مبل راحتی اوتا مبلاشون کلاسیک بود نمیدونم چیشون تجملاتی بود، وقتی با نامزدم مطرح کردم جرا مادرت چنین حرفی زد خب چرا اومدین کسی مجبورتون نکرده بود گفت فقط به دلیل حجابت وتعریفی که ازت شنیده بودیم. یه روز خوب با این آقا نداشتم ولی به دلیل حرف فامیل ادامه میدادم همه چی رو می تونستم تحمل کنم ولی نگاهش به مادرم رو که گفت مادرت سفیدتره اگر راه داشت.....ببخشید زیاد حرف زدم کمی خالی شدم .
موفق باشین
با سلام به شما کاربر محترم
ضمن همدردی درباره تجربه بدی که در انتخاب همسر داشتید، این نکته رو باید عرض کنم وقتی صحبت از سهل گیری می‌شود به معنای سهل و تساهل در انتخاب همسر نیست. اتفاقا در امر ازدواج باید درانتخاب جوانب مختلف رو سنجیده شود و حتی توصیه اکید ما این است که طرفین بلافصله بعد از یه خواستگاری عقد رسمی نکنند بلکه باید طرفین از همدیگر شناخت کافی پیدا کنند و در صورت لزوم با مراجعه به یه مشاوره ازدواج از انتخاب خودشون مطمئن باشند.
اینکه شما در ازدواج سعی کردید از جهت مادی به طرف مقابل سخت نگیرید بسیار کار درست و خوبی انجام دادید ولی شاید متاسفانه در انتخاب همسر دقت لازم رو نداشته اید. به ویژه اینکه طرفتون قبلا سابقه یه ازدواج ناموفق رو داشته و ما بارها در این موارد توضیح دادیم که حتما باید از همسر سابق ایشون تحقیق به عمل بیاورید؛ چرا که با تحقیق و بررسی بیشتر می توان زودتر از اینها به اطلاعاتی دست یافت و جلوی یه ازدواج احیانا نادرست دیگر رو گرفت. لذا شما می تونستید با تحقیقات همه جانبه یا قبل از ازدواج با مراجعه به مشاور تصمیم بهتری بگیرید. در هر صورت بابت این تجربه ناموفق متاسفیم ولی امیدوارم در آینده نزدیک بتونید با مورد مناسب خودتون ازدواج کنید.
اما درباره این پست باید عرض کنم همانطور که می‌دونید علل و عوامل مختلفی در خصوص تاخیر ازدواج جوانان نقش دارد از جمله سختگیری دختران و پسران، خانواده‌هایشان، مسائل اقتصادی کشور و ... قاعدتا اگر بنا بود که به همه عوامل ورود کنیم در این مختصر پست امکانش وجود نداشت. مضاف براینکه پرداختن به همه عوامل هم از حوصله مخاطب خارج است لذا در این مطلب تنها به یک عامل پرداخته شده و قاعدتا در خصوص عوامل دیگر مطالب دیگری در همین سایت وجود دارد یا در آینده نزدیک با آن پرداخته می‌شود.
موفق باشید.
با سلام آقای مصطفوی ممنون از پاسختون .
ببخشید، نامزد سابق بنده قبلن ازدواج نکرده بودن بلکه یه جریانی هست که آقایون مجرد میرن دنبال صیغه کردن ، اون خانوم هم زن صیغه ای آقا بود و همه جوره باهم رابطه داشتن ولی نتونستم به خانوادشون اطلاع بدم .
آقایون دوران مجردی به دنبال صیغه کردن میرن تا خودشون رو خلاص کنن و وقتی دختری رو با خانوده میرن خاستگاری و عقد میکنن باز اون خانوم صیغه ای دست بردار نمیشه و طوری رفتار میکنه که پسره فکر کنه عاشقش هست و اون دختر بیچاره ای که با کلی آرزو بهش بله گفته با خیانت آقا خودش رو می بازه.
بنده ولی الآن خاستگاری داشتم که با اجازه پدرم بیرون اول اون آقا رو ملاقات کردم و با توجه به مواردی که از آقا دیدم متوجه شدم ایشون هم تفریبا همون خصوصیات اون آقا رو دارن. بله درست می فرمایید این که بلافاصله نباید عقد کرد و من تازه به این نتیجه رسیدم . شایدم اصلن دیگه ازدواج نکنم. سپردم به خدا.نمی دونم اصلن آقایی پیدا میشه که چند همسری براش مهم نباشه و فقط به تک همسری فکر کنه و اهل صیغه کردن هم نباشه .
اعتمادم نسبت به آقایون خصوصا بچه مذهبیایی که اهل صیغه کردن هستن کم شده .
امید وارم درآینده نزدیک درباره ی همین جریان صیغه کردن و تبعات منفی که بعدها تو زندگی طرف به وجود میاره و باید با توجه به آیه قرآن اونی که هنوز قسمتش نشده ازدواج کنه باید صبر داشته باشه و به سراغ صیغه کردن نره. مطلب بگذارین.
ممنونم بابت راهنمایی هایی که نوشتین.
موفق باشین
سلام
چرا فقط حرف از توقعات مادی دختران می زنید بعضی‌ها توقعات مادی رو کم کردن اما توقعات معنوی رو در عوض زیاد کردن البته هر دختر عاقلی هم این دورو زمونه توقعات مادی رو کم می کنم اما متاسفانه دختران مذهبی توقعات معنوی رو از طرف دیگه بیش از حد بالا بردن. به عنوان مثال از نظر معنوی یکیو می خوان در حد آیت الله بهجت از نظر علمی یکی رو میخوان در حد شهدای هسته ای از نظر انقلابی بودن یکی میخوان در حد شهید قاسم سلیمانی.
این توقعات معنوی بیش از حد مثل توقعات مادی بیش از حد خطرناکه جلوی ازدواج رو میگیره و بدتر از آن که جنبه معنوی به خودش میگیره.
با سلام به شما کاربر محترم
توقعات بیش از مادی و غیر مادی تحت عنوان ایده آل گرایی مطرح می شود و بارها در زمینه انتخاب همسر به مسئله ایده آل گرایی پرداخته شده که نباید در انتخاب دچار کمال گرایی و ایده آل گرایی شویم که در آن صورت احتمال ازدواج به شدت کاهش می یابد.
جهت مطالعه در زمینه ایده آل گرایی در ازدواج می توانید به لینکهای ذیل مراجعه کنید.
https://btid.org/fa/news/152594
https://btid.org/fa/photogallery/138992
https://btid.org/fa/news/85784
https://btid.org/fa/photogallery/137693
موفق باشید.