مباهله، بهترین شاهد برترى اصحاب کساء(ع)

08:32 - 1399/05/26

-مباهله، انجام نشد ولی نتایج آن کمتر از انجام شدنش نبوده است.

مباهله

خلاصه ماجرای مباهله
مباهله به معنای لعن [1] و نفرین متقابل و برای روشن شدن حقانیت یکی از دو طرف است. رسول خدا صلّی الله علیه و آله پس از دعوت مسیحیان نجران[2] و مناظره با آن ها، وقتی آنان تسلیم دعوت پیامبر خدا نشدند با آنان قرار مباهله گذاشتند اما پس از مشورت بزرگان مسیحیت و نظاره پیامبر و خانواده آن حضرت در روز مباهله، از انجام مباهله با آن حضرت خودداری کردند.
با توجه با این که بالأخره مباهله انجام نشد، یکی از مهمترین سؤالات این است که مباهله چه نتایجی را به دنبال داشت؟ در این نوشتار به برخی از نتایج اعتقادی و قرآنی مباهله می پردازیم.

نتایج اعتقادی
اعتقادات، جایگاه بسیار مهمی در دین اسلام دارد و مرور نتایج مهم اعتقادی مباهله می تواند اهمیت این حادثه تاریخی را به خوبی نمایان کند. برخی از نتایج مهم اعتقادی حادثه مباهله رسول خدا صلّی الله علیه و آله با مسیحیان نجران به شرح ذیل است:

اثبات توحید
مسیحیان نجران، با وجود اقرار به وجود خداوند، حضرت عیسی علیه السلام را فرزند خدا می دانستند و به سه خدا اعتقاد داشتند اما رسول خدا صلّی الله علیه و آله در مناظره و گفت و گوی با بزرگان مسیحیت در جریان رویداد مباهله، ضمن تکذیب این اعتقاد آنها فرمودند: «كَذَبتُما، يَمنَعَكُما مِنَ الإِسلامِ دُعاؤُكُما لِلَّه وَلداً، وَ عَبادَتُكُما الصَليبَ، وَ أَكلُكُما الخِنزيرَ؛ [3] شما دروغ گفتید؛ زیرا سه چیز، مانع از مسلمان شدن شماست: این که برای خداوند فرزندی قرار دادید، صلیب را عبادت می کنید و گوشت خوک می خورید.»

اثبات فضیلت اهل بیت علیهم السلام
مسیحیان نجران شصت نفر از بهترن افراد خود و از میان آنها سه نفراز بزرگان مسیحیت را به میدان مباهله با رسول خدا فرستادند. از طرف مقابل، رسول خدا صلّی الله علیه و آله به دستور قرآن، چهار نفر از نزدیک ترین و عزیزترین افراد خانواده خود را برای مباهله حاضر نمودند چنان که می فرماید: «فَمَنْ حَاجَّكَ فيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبين‏؛ [4]
هر گاه بعد از علم و دانشى كه (در باره مسيح) به تو رسيده، (باز) كسانى با تو به محاجّه و ستيز برخيزند، به آنها بگو: «بياييد ما فرزندان خود را دعوت كنيم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خويش را دعوت نماييم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت كنيم، شما هم از نفوس خود؛ آن گاه مباهله كنيم؛ و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم‏.»
آن ها کسانی جز دو نوه آن حضرت، حسن و حسین علیهما السلام؛ فاطمه سلام الله علیها دختر آن حضرت و علی علیه السلام داماد آن حضرت نبودند. همین انتخاب، برای اثبات فضیلت و برتری این افراد نسبت به همه انسان ها کافی است چنان که زمخشری، یکی از مفسرین اهل سنت در این باره می نویسد: «وَ فيهِ دَليلٌ لا شَي‏ءَ أقوى مِنهُ عَلى فَضلِ أَصحابِ الكِساءِ عليهم السلام‏؛ [5] مباهله بهترين شاهد برترى اصحاب كساء است.»
با این حال، کلمات به کار رفته در آیه شریفه، حجت را تمام می کند چرا که حسن و حسین علیهما السلام به عنوان فرزندان برگزیده امت اسلام، حضرت فاطمه سلام الله علیها الگو تمام عیار و یگانه بانوی اسلام و علی علیه السلام به عنوان جان و در حکم خود رسول خدا صلّی الله علیه و آله خطاب شده اند.

اثبات ولایت و امامت حضرت علی علیه السلام
در آیه شریفه مربوط به مباهله، حضرت علی علیه السلام به عنوان جان پیامبر و در حکم خود رسول خدا صلّی الله علیه و آله دانسته شده است. چنان که می فرماید: «وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ؛ [6] نفوس شما و نفوس ما»
حال، سؤال این است که پس از رحلت رسول خدا صلّی الله علیه و آله و با وجود این که امّت نوپای اسلام نمی تواند بدون امام و سرپرست باقی بماند چه کسی برای جانشینی پیامبر شایسته تر از کسی است که در حکم جان پیامبر و همانند خود رسول خدا صلّی الله علیه و آله است؟ آن فرد، طبق صراحت آیه شریفه که در جریان مباهله نازل شد، کسی جز حضرت علی علیه السلام نمی باشد.
از این رو، جریان مباهله، به آسانی امامت و ولایت حضرت علی علیه السلام پس از رسول خدا صلّی الله علیه و آله را به اثبات می رساند.

تحریف مسیحیت
از دیگر نتایج اعتقادی قضیه مباهله، اثبات به تحریف کشیده شدن آیین مسیحیت به خصوص در اساسی ترین موضوعات اعتقادی است. زیرا، مباهله ثابت کرد که اعتقاد مسیحیت کنونی مبنی بر سه خدایی، عبادت صلیب و فرزند خدا بودن حضرت مسیح علیه السلام، اعتقادی موهوم و باطل بوده و جزء تعالیم دین حضرت عیسی علیه السلام نیست؛ همان گونه که رسول خدا صلّی الله علیه و آله خطاب به مسیحیان نجران فرمودند: «يَمنَعَكُما مِنَ الإِسلامِ دُعاؤُكُما لِلَّه وَلداً، وَ عَبادَتُكُما الصَليبَ؛ [6] فرزند قرار دادن برای خدا و عبادت صلیب، مانع از ایمان شماست.»

یادآوری اهل بیت علیهم السلام در قرآن کریم
برخی از مخالفان تشیع، نیامدن اسامی امامان شیعه در قرآن کریم را به عنوان دلیلی بر رد شیعه مطرح می کنند در حالی که مباهله و آیه نازل شده در جریان آن، سند قطعی در رد ادعای مخالفان شیعه است. در وقوع مباهله و حضور اصحاب کساء و نزول آیه شریفه مربوط به آن، هیچ تردیدی نیست؛ پس می توان حضور اهل بیت علیهم السلام را به وضوح در آیه شریفه مورد نظر مشاهده کرد.
ضمن این که حضور این بزرگواران از میان انبوه مسلمین از سویی و تعبیر به فرزندان، زنان و عزیزترین عزیزان در آیه شریفه از سوی دیگر، رتبه ای بالاتر از ذکر نام اهل بیت علیهم السلام را به ثبت رسانده است زیرا نه تنها از اهل بیت علیهم السلام یاد شده بلکه آنان را بهترین و عزیزترین و شایسته ترین مؤمنان معرفی کرده است.

پی نوشت
[1]كتاب العين، ج‏4، ص: 54.
[2]شهری در جزیرة العرب که بین حجاز و یمن واقع شده و در دوران قبل از اسلام، بسیاری از مسیحیان در آنجا سکونت داشتند.
[3] ابن هشام‏، السيرةالنبوية،ج‏1،ص:575
[4] سوره آل عمران، آیه 61.
[5] زمخشری؛ الکشاف، ج1، ص370.
[6] ابن هشام‏، السيرةالنبوية،ج‏1،ص:575.
[7] سوره آل عمران، آیه 61.

مباهله ای که انجام نشد ولی آثار و نتایج بسیار مهمی را بر جای گذاشت. از جمله نتایج ارزشمند رویداد مباهله رسول خدا صلّی الله علیه و آله به همراه اهل بیت علیهم السلام در مقابل مسیحیان نجران می توان از اثبات توحید، فضیلت اهل بیت علیهم السلام، ولایت و امامت حضرت علی علیه السلام، تحریف مسیحیت و نیز ذکر و تمجید استثنایی و منحصر به فرد اهل بیت در قرآن کریم نام برد.

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
13 + 3 =
*****