- انسان‌ها در طول زندگی با مشکلات مختلفی روبرو می‌شوند و شیوه نوع برخورد آنها با این مشکلات می‌تواند به آنها کمک کند تا راحت تر با آنها کنار بیایند.
انسان‌ها در زندگی روزمره خود اهداف و آرزوهایی دارند که برای رسیدن به آنها تلاش می‌کنند.گاهی به مقصد می‌رسند و گاهی به هدف و مقصد نمی‌رسند. چقدر خوب می‌شود اگر به این دید نگاه کنیم که ما چند روزی در این دنیا مهمان هستیم و این دنیا را به دید گذرگاهی برای رسیدن به جهان آخرت ببینیم. در این صورت اگر انسان به وظیفه خود عمل کرده باشد حتی شکست ها و تلخی های دنیا برایش شیرین می شوند.
دغدغه‌های روزمره
در دنیای امروز انسان‌ها هر کدام دنبال گمشده‌ای می‌گردند. یکی به‌دنبال درس و علم می‌باشد. یکی دنبال شغل درست و حسابی می‌گردد. یکی دغدغه‌‍‌اش خرید خانه یا ماشین است. یکی دنبال این است که ببیند قیمت دلار و سکه چند است تا خرید و فروش انجام دهد. یکی دائما دنبال اخبار اقتصادی و بورس است. یکی به‌دنبال مقدار ناچیزی غذا برای گذراندن زندگی خود و خانواده‌اش است.
یکی به‌دنبال این است که پول‌هایش را به خارج از کشور انتقال دهد. یکی به‌دنبال این است که بچه‌اش را در خارج کشور به دنیا بیاورد. خلاصه هر کسی دغدغه‌ای دارد و در پی رسیدن به آن است. نکته جالب و قابل توجه این است که اگر دغدغه‌هایشان حل شوند باز هم به آرامش واقعی نمی‌رسند. اگر هم برسند پایدار نیست.
زمانی که با تأمل به اطراف‌مان نگاهی بیاندازیم متوجه افرادی که برای دنیا حرص و جوش می‌زنند و می‌گویند هرچه می‌رویم نمی‌رسیم، خواهیم شد. دغدغه‌های انسان تمامی ندارد و این طور نیست که بگوییم اگر این حل شود دیگر دغدغه‌ای نداریم. دیده‌ایم و شنیده‌ایم افراد ثروتمندی را که در اثر فشار روحی و روانی سکته کرده‌اند.
می بینیم که حد و مرزی در آرزوها و دغدغه‌های انسان نیست. پس، راه‌حل رسیدن به آرامش واقعی چیست؟
به‌دنبال آرامش
آرامش واقعی و زندگی بدون نگرانی مسئله‌ای است که خیلی‌ها به‌دنبال آن هستند اما به نظر می رسد بهتر است دیدمان را نسبت به اتفاقات و دغدغه‌ها عوض کنیم تا بتوانیم به آرامش واقعی برسیم.
اگربه این دید نگاه کنیم که جز این زندگی دنیا، سرای دیگری نیست، تمام دغدغه ما به دست آوردن پول و امکانات می‌شود. آن گاه ذهن‌مان دائم درگیر رسیدن به مادیات می‌شود و هیچ گاه این دغدغه‌ها تمامی ندارند.
با نگاه به تجربه خود از زندگی درمیابیم همواره مشکلات و سختی‌ها در کنار اهداف و آرزوهای گوناگون، با ما بوده‌اند. حکمت خدا از خلقت ما در میان این همه سختی ها اقتضا می‌کند که هدف اصلی آفرینش ما این دنیا و سرگرمی‌های آن نباشد و برای رسیدن به آرامش باید به گونه دیگری نگریست.
آرامش واقعی
با مقداری تأمل و تفکر می‌توان پی‌برد آرامش واقعی زمانی به وجود می آید که انسان دنیا را هدف اصلی نداند، و برای رسیدن به اهدافش تلاش بکند ولی متوجه باشد که این دنیا را مقدمه و راه رسیدن به جهان آخرت بداند. در این صورت حتی کارهای روزمره مثل؛ ورزش کردن و غذا خوردن او می تواند با ارزش باشد، چون دارای هدف می باشند و در راه رسیدن به اهدافش به این علت که تمام تلاشش را کرده است و این دنیا را هدف نهایی نمی داند بلکه به دید راه رسیدن به هدف می بیند ناامید و مأیوس نخواهد شد. در احادیث هم به این مسئله که انسان دنیا را به عنوان گذرگاهی وخودش را به مانند مسافر ببیند اشاره شده است. چنان که امام علی علیه السلام در احادیثی ارزشمند فرمودند: «إنَّ الدُّنيا لَم تُخلَق لَكُم دارَ مُقامٍ، بَل خُلِقَت لَكُم مَجازا لِتَزَوَّدوا مِنهَا الأَعمالَ إلى دارِ القَرارِ فَكونوا مِنها عَلى أوفازٍ، و قَرِّبُوا الظُّهورَ لِلزِّيالِ؛ [1] دنيا آفريده نشده كه سراى ماندن شما باشد، بلكه آفريده شده، كه گذرگاه شما باشد تا از آن براى سراى ماندگارىتان توشه عمل برگيريد. پس در دنيا همواره مهيّاى سفر باشيد و مَركبها را براى رفتن، آماده سازيد.»
«إِنَّ الدُّنيا مَشغَلَةٌ عَن غَيرِها و لَم يُصِب صاحِبُها مِنها شَيئا إِلاّ فَتَحَت لَهُ حِرصا عَلَيها و لَهَجا بِها و لَن يَستَغنىَ صاحِبُها بِما نالَ فيها عَمّا لَم يَبلُغهُ مِنها؛ [2] به‌راستى كه دنيا آدمى را به كلّى سرگرم خود مىسازد و دنياپرست به چيزى از آن نرسد، مگر آنكه باب حرص و شيفتگى به آن بر رويش گشوده شود و داشته هایش هیچ گاه او را راضی نمی کند و باز هم به دنبال چیزهای دیگر می‌رود.»
در این روایات مساله‌ای که به آن توجه شده است نوع نگاه به دنیا وآخرت است. در صورتی انسان به سعادت و خوشبختی می‌رسد که دنیا را به عنوان گذرگاه و خودش را مثل یک مسافر بداند. هرچه آدمی بیشتر دنبال دنیا و سرگرمی‌های آن باشد، حرص و طمع او بیشتر خواهد شد و هیچ گاه آرام نخواهد شد.
بنابراین دنیا اگر به گونه‌ای انسان را به خودش مشغول کند که از یاد آخرت غافل شود چیزی جز حرص، طمع و حسرت نصیبش نمی‌شود. پس بهتر است دیدمان نسبت به همه خوشی‌ها و ناخوشی‌های دنیا این‌گونه باشد که ما مثل یک مسافری هستیم که تمام اتفاقات دنیا وسیله‌ای برای رسیدن به هدف و آرامش اصلی اوست. موقعی که هدف؛ رضایت و رسیدن به مقام قرب الهی باشد حتی شکست‌ها هم می‌تواند پلی برای رسیدن به موفقیت باشد.
پی نوشت:
[1] نهج البلاغة، خطبه 132.
[2] همان، نامه 49.