محبوبیت در نزد خدا از نگاه امام حسن عسکری (ع)

22:01 - 1399/09/03

-یک شیعه‌ی حقیقی کسی است که گره‌گشاترین افراد از کارها و مشکلات مردم باشد و در میان آنها رفت‌وآمد داشته باشد و اوج صداقت و امانت‌داری خود را به آنها نشان دهد.

امام حسن عسکری

خداوند انسان را موجودی اجتماعی آفریده است و امتحانات و ابتلائاتش را نیز در این فضا رقم زده است. انسان نمی‌تواند جدای از جامعه حرکت کند و انتظار داشته باشد به سعادت حقیقی نیز دست یابد. وقتی نگاه می‌کنیم و می‌بینیم که خداوند تبارک‌وتعالی پیامبران و امامان معصوم (علیهم‌السلام) را حجت و دلیل برای هدایت انسان‌ها قرار داده است، به این معنای مهم دست می‌یابیم که سرنوشت انسان برای خالقش اهمیت دارد آن هم انسانی که اشرف مخلوقات قرار داده شده است. دغدغه‌مندی اجتماعی در زیست اجتماعی، با نگاه متعالی به وجود می‌آید و موجب ارتقاء درجه انسان خواهد شد. اعلی مرتبه‌ی آن را قرآن کریم برای پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بیان می‌نماید آنجا که می‌فرماید: « لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ؛[1] به یقین، رسولی از خود شما به سویتان آمد که رنج‌های شما بر او سخت است؛ و اصرار بر هدایت شما دارد؛ و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است».
انسان در حرکتش به سمت خدا باید به جایی برسد که دیگر خود را نبیند و فقط نظاره‌گر آن چیزهایی باشد که در آینه‌ی روشن الهی به آن دستور داده شده است. در کلام امام حسن عسکری (علیه السلام) این سیر صعودی به سمت رضایت الهی قرین با همان ویژگی‌های اجتماعی انسان قرار داده شده، ویژگی‌هایی که از جنس دغدغه‌مندی، مسئولیت‌پذیری و همنوع‌دوستی است. گویی رابطه‌ای تنگاتنگ بین خدا و خلق او وجود دارد که نسبتی زیبا را برای انسان مؤمن ایجاد می‌نماید که با آن سکوی پرشی برای خود بسازد ؛ نسبتی زیبا، رشددهنده و بسیار پویا و آرامش‌دهنده. امام حسن عسکری (علیهم‌السلام) این دوگانه را به زیبایی بیان می‌نمایند و می‌فرمایند: « خَصْلَتَانِ لَيْسَ فَوْقَهُمَا شَيْءٌ اَلْإِيمَانُ بِاللَّهِ وَ نَفْعُ اَلْإِخْوَانِ؛[2] دو خصلت است كه بالاتر از آن دو نيست ايمان به خدا و نفع براى برادران».
ایمان حقیقی، انسان را به خدمت به خلق  که در رأس آن برادران و خواهران ایمانی قرار دارند فرامی‌خواند و آن را در نظر انسان مانند بالی برای ارتقاء به درجات بالاتر از ایمان قرار می‌دهد. به‌صراحت می‌توان این ویژگی را در کلام امام حسن عسکری (علیه السلام) یافت که ارتقاء رتبه مؤمن در گرو توجه به حقوقی است که براداران و خواهران ایمانی او به گردنش دارند آنجا که بیان می‌فرمایند: « إِنَّ مَعْرِفَةَ حُقُوقِ اَلْإِخْوَانِ تُحَبِّبُ إِلَى اَلرَّحْمَنِ، وَ تُعَظِّمُ اَلزُّلْفَى لَدَى اَلْمَلِكِ اَلدَّيَّانِ، وَ إِنَّ تَرْكَ قَضَائِهَا يَمْقُتُ إِلَى اَلرَّحْمَنِ، وَ يُصَغِّرُ اَلرُّتْبَةَ عِنْدَ اَلْكَرِيمِ اَلْمَنَّانِ؛[3] به درستی که شناخت حقوق برادران دوست‌داشتنی است نزد خداوند رحمان و عظیم می‌کند نزدیکی انسان را نزد خدای مالک و چیره کننده. ترک آن رتبه انسان را نزد خدا پایین می‌آورد.»
وقتی در لسان معصوم (علیه السلام) به اثبات این حق که با ابعاد زندگی اجتماعی انسان گره خورده است پرداخته می‌شود و به محبوبیت شناخت آن حقوق توسط انسان در نزد خدا، اشاره می‌شود، باید به این سؤال نیز پاسخ داد که این حقوق کدامند که هر انسانی برای خدایی شدن و سیر الی الله به شناخت و مراعات آن نیازمند است. هر حقی که ایجاد شود در سمت مقابل آن تکلیفی بار خواهد شد و ما لازم است تکلیف خود را بدانیم. برخی از مهم‌ترین این حقوق را می‌توان در وصایای امام حسن عسکری (علیه السلام) نسبت به شیعیان یافت آنجا که شیعیان را خطاب قرار داده و می‌فرمود: « أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اَللَّهِ ... صَلُّوا فِي عَشَائِرِهِمْ وَ اِشْهَدُوا جَنَائِزَهُمْ وَ عُودُوا مَرْضَاهُمْ وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ فَإِنَّ اَلرَّجُلَ مِنْكُمْ إِذَا وَرِعَ فِي دِينِهِ وَ صَدَقَ فِي حَدِيثِهِ وَ أَدَّى اَلْأَمَانَةَ وَ حَسَّنَ خُلُقَهُ مَعَ اَلنَّاسِ قِيلَ هَذَا شِيعِيٌّ فَيَسُرُّنِی؛[3] شما را سفارش میکنم به رعایت تقواى الهى ... در ميان قبيله و عشيره‌هايشان نماز گزاريد، در تشییع‌جنازه‌هایشان حضور يابيد، از بيمارانشان عيادت نماييد و حقوقشان را بپردازيد؛ زيرا هر يك از شما كه در دينش پارسا و در گفتارش راست‌گو باشد و امانت مردم را بپردازد و با آنان خوش‌اخلاقی نمايد،در اين صورت گويند: اين يك شيعه است! من از شنيدن آن جمله شادمان مى‌شوم.»
ایشان آن‌قدر برایشان خدمت صادقانه به مردم اهمیت داشت که شیعه بودن رهروانش را به آن گره می‌زد و می‌فرمود تا جایی باید در این مسیر تلاش نمود که زبانزد خاص و عام شد.
به‌راستی یک شیعه‌ی حقیقی کسی است که گره‌گشاترین افراد از کارها و مشکلات مردم باشد و در میان آنها رفت‌وآمد داشته باشد و اوج صداقت و امانت‌داری خود را به آنها نشان دهد. این قسمت از وصایای امام حسن عسکری (علیه السلام) برای هر شیعه و رهرو راه این امامان معصوم، بسان یک سند است که انسان با بهره‌گیری از آن باید بر درجات تقربش به پروردگار متعال بیفزاید و بیشترین میزان رضایت الهی را کسب نماید.
شیعه حقیقی کسی است که با مسئولیت‌پذیری‌های اجتماعیش زینت امامان خود می‌شود که بارزترین آن را ما در این ایام دیدیم؛ آن زمانی که دستورات سخت ستاد ملی کرونا آمد به اعتراف اکثریت کارشناسان این عرصه بیشترین رعایت‌ها در این زمینه از اقشار مذهبی و متدین مشاهده شد و این‌گونه است که می‌توان برای آن امامان سراسر نور یک مدال افتخار بود.

_____________________________________

1.آیه 128 سوره توبه.
2.بحار الأنوار ، محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، ج 75، ص 374، انتشارات دار احیاء التراث العربی، بیروت.
3.التفسير المنسوب إلى الإمام العسکري عليه السلام،  ج ۱، ص ۳۲۱، انتشارات مدرسه الامام مهدی (علیه السلام)، قم، 1409.
4.تحف العقول عن آل الرسول علیهم‌السلام، حسن بن علی ابن شعبه، ج 1، ص 891، ترجمه صادق حسن زاده، انتشارات آل علی، قم، 1382.

شیعه حقیقی کسی است که با مسئولیت‌پذیری‌های اجتماعیش زینت امامان خود می‌شود که بارزترین آن را ما در این ایام دیدیم؛ آن زمانی که دستورات سخت ستاد ملی کرونا آمد به اعتراف اکثریت کارشناسان این عرصه بیشترین رعایت‌ها در این زمینه از اقشار مذهبی و متدین مشاهده شد و این‌گونه است که می‌توان برای آن امامان سراسر نور یک مدال افتخار بود.

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
8 + 1 =
*****