-نوع صحبت انسان با دیگران می‌تواند منافع متعددی را برای او ایجاد و یا مشکلات زیادی را از او دفع کند.
از نکات کلیدی که در زندگی خانوادگی و یا اجتماعی افراد، دارای اهمیت و تاثیرگذاری قابل توجّهی است، نحوه برخورد آنان با اطرافیان و کسانی است که با آنها تعامل دارند. خواسته یا ناخواسته انسان در طول شبانه روز و در فعالیت‌های روزانه با افراد مختلفی از دوستان و بستگان و یا حتی افراد غریبه مواجه خواهد شد، افرادی که دارای سلایق و ویژگی‌های متفاوت هستند و چاره‌ای نیست که با آنان تعامل صورت گرفته و هم صحبت و هم سخن شد؛ هم صحبت شدنی که می‌تواند تاثیر قابل توجّهی در وضعیت مادّی و یا روحی انسان داشته باشد.
تاثیر در ابعاد مادی مانند این که فردی با خوش صحبتی بتواند رضایت‌مندی مسئول و یا ارباب رجوع و یا مشتری‌ای که به او مراجعه کرده را بدست آورد و به دنبال آن به ارتقای سطح مادی برسد و در ابعاد روحی مانند این که با سخنی سنجیده از شکسته شدن دل عزیزان و یا ایجاد اختلاف در بین اطرافیان خود ممانعت به عمل آورد؛ چه بسیار زندگی‌ها و دوستی‌هایی که بواسطه کلام و یا برخوردی ناصحیح از هم متلاشی شده و چه بسیار روابط از هم گسسته‌ای که با کلامی سنجیده به هم پیوند خورده است؛ لذا در روایات متعددی سفارش شده که در نحوه سخن گفتن و تعامل برقرار کردن دقّت شود تا به منافع زیادی از طریق آن بتوان دست یافت. پیرامون این موضوع، در حدیثی زیبا امام حسن عسکری (علیه السلام) در تفسیر این آیه شریفه که خداوند می‌فرماید: «وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا [بقره/ 83] و با مردم با خوش زبانى سخن گوييد» وظیفه انسان متعهد را در برخوردهای اجتماعی چنین بیان می‌فرمایند: «با همه مردم، چه مؤمن و چه مخالف، به زبان خوش سخن بگویید. انسان مؤمن، به همفکران و هم مسلکان خود، روی خوش نشان می دهد و با مخالفان طریقت و خط فکری خود، با مدارا سخن می گوید تا به ایمان، جذب بشوند و حتّی اگر جذب نشدند، با این رفتار، از بدی های آنان در حقّ خود و برادران مؤمنش، پیشگیری کرده است.»
نباید از کنار این حقیقت به آسانی گذشت که انعکاس و آثار آنچه می‌گوییم و دیگران از ما می‌شنوند به خود ما و اطرافیان‌مان باز می‌گردد و می‌توان با انتخابی صحیح منفعت زیادی را برای خود ایجاد و یا مشکلات قابل توجهی را از خود و یا عزیزان‌مان دفع نماییم. پس چه زیبا می‌شد اگر در انتخاب واژگان و لحن صحبتها دقت بیشتری می‌شد تا مبادا بهانه‌ای برای سوءبرداشت‌ها و ناراحتی‌ها پدید آید، مطلبی که خداوند متعال اینگونه پیرامون آن می‌فرماید: «خداوند متعال وَقُلْ لِعِبَادِي يقُولُوا الَّتِي هِي أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيطَانَ ينْزَغُ بَينَهُمْ إِنَّ الشَّيطَانَ كَانَ لِلْإِنْسَانِ عَدُوًّا مُبِينًا [إسراء/ 53] به بندگانم بگو: سخني بگويند که بهترين باشد! چرا که (بوسيله سخنان ناموزون)، ميان آنها فتنه و فساد ایجاد می‌شود؛ هميشه شيطان دشمن آشکاري براي انسان بوده است!»
پی‌نوشت:
قُولُوا لِلنَّاسِ كُلِّهِمْ حُسْناً مُؤْمِنِهِمْ وَ مُخَالِفِهِمْ أَمَّا الْمُؤْمِنُونَ فَيَبْسُطُ لَهُمْ وَجْهَهُ وَ أَمَّا الْمُخَالِفُونَ فَيُكَلِّمُهُمْ بِالْمُدَارَاةِ لِاجْتِذَابِهِمْ إِلَى الْإِيمَان فَإِنِ اسْتَتَرَ مِنْ ذَلِكَ بِكَفِّ شُرُورِهِمْ عَنْ نَفْسِهِ وَ عَنْ إِخْوَانِهِ [مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۲۶۱، ح ۱۴۰۶۱]