امام رضا(علیه‌السلام) به درخواست خود آن شخص، شیر نقاشی شده روی پرده را زنده کرد.
شبهه: آیا می‌دانستید که امام رضا(ع) مخالفان خود را زنده زنده خوراک شیر کرده است. در روایات آن‌ها آمده او به شیر نقاشی شده بر روی پرده اشاره کرد و آن شیر زنده شد و مخالف او را خورد.
پاسخ: شبهه کننده داستان معجزه امام رضا(علیه‌السلام) را به گونه ای بیان کرده است که هر کس آن را بخواند با خود بگوید این امام چقدر خشن و نامعقول است که تحمل حرف مخالف را نداشته و او را این‌چنین مجازات کرده است و حال آن‌که اصلا چنین نبوده و قضیه چیز دیگری است.
اینکه در شبهه گفته شده امام رضا(علیه‌السلام) مخالف خود را به خورد شیرها داد، صحیح نیست و شبهه کننده با زیرکی، عبارت را تغییر داده تا دیگران را به غلط بیاندازد، اگر این‌چنین بود باید حضرت خود مامون عباسی و تمام دربانیان که پیرو او بودند و اکثر مردم شهر را به خورد شیرها می‌داد و همه را از بین می‌برد، زیرا در آن زمان شیعه در اقلیت بود و همه دربانیان و غالب مردم شهر اهل سنت بودند و مخالف حضرت. اما طبق این نقل، حضرت تنها این فرد را به خورد شیرها داد، پس حتما آن شخص علاوه بر مخالف بودن، مشکل دیگری داشته است.
از طرفی برخورد ائمه اطهار(علیهم‌السلام) با مخالفان خود همیشه نرم و مهربانانه بوده و هیچ‌گاه از خشونت استفاده نکرده‌اند، داستان‌های مناظره پیامبر اکرم و ائمه اطهار(علیهم‌السلام) با مخالفان خود در کتاب ارزشمند «الإحتجاج على أهل اللجاج» مرحوم طبرسی جمع آوری شده است و مخالفان با آزادی تمام توانسته‌اند با آنان صحبت کرده و نظرات خود را ابراز کنند.
تنها در یک حالت با مخالفان برخورد می‌کردند و آن هم حالتی بوده که برای جامعه مشکل ایجاد کرده و جامعه را به هرج و مرج کشانده باشند. به طور مثال در زمان امیرالمومنین(علیه‌السلام) خوارج از سپاه حضرت جدا شده و ایشان را به گناه و معصیت متهم کردند و از جامعه آن روز بیرون رفته و گوشه‌نشین شدند و حضرت را خلیفه ناشایستی می‌دانستند، اما با این حال حضرت با آنان کاری نداشت و هیچ برخوردی نکرد، اما زمانی‌که آنان به راه‌زنی و دزدی و قتل مردم روی آوردند و اموال آن‌ها را مصادره می‌کردند، حضرت با آنان جنگید و آنان را نابود ساخت.
در زمان ائمه بعدی هم اکثر مردم پیرو خلفا بوده و اهل بیت(علیهم‌السلام) را به عنوان امام و پیشوا قبول نداشتند و شیعه همیشه در اقلیت بوده است، اما هیچ‌گاه از نیروهای غیبی برای کشتن انسان‌ها و افرد مخالف خود استفاده نکرده‌اند، حتی یک مورد هم بیان نشده که ائمه اطهار(علیهم‌السلام) با نیروی غیبی کسی را کشته باشند، نمونه بارز آن روز عاشوراست که امام حسین(علیه‌السلام) تنها با یارانی اندک در مقابل لشکر حدود 30 هزار نفری یزید قرار گرفت و به صورت عادی مبارزه کرد و همه به شهادت رسیدند.
پس این‌چنین نیست که ائمه اطهار(علیهم‌السلام) و به خصوص امام رضا(علیه‌السلام) مخالف خود را به خورد شیر دهد و از نیروی امامت خود برای از بین بردن انسان‌ها استفاده کند. ممکن است سوال شود پس این داستان دروغ است؟ که در پاسخ می‌گوییم نه این داستان درست است و در کتب روایی ما نقل شده است.
در این روایت آمده امام رضا(علیه‌السلام) دعا کردند و باران بارید، اما برخی از دربانیان و اطرافیان مامون باور نداشتند که این باران به دعای حضرت بوده، لذا یکی از آنان امام رضا(علیه‌السلام) را به سخره گرفته و با حالت تمسخر به ایشان عرض کرد که مردم می‌گویند باران به دعای شما بوده، حضرت انکار نکرد و خود را مانند یوسف نبی در دربار فرعون خواند، در اینجا بود که آن مرد هتاک با تمسخر گفت اگر راست می‌گویی و تو با فضیلت هستی به این شیر نقاشی شده بر روی پرده بگو تا من را بخورد.[1]
یعنی اولا: خود او این درخواست را کرد؛ دوما: حالت تحدی داشت، یعنی اگر امام این کار را نمی‌کرد امامت او زیر سوال می‌رفت، آن مرد با خودش فکر کرد امام رضا(علیه‌السلام) هیچ فضیلتی در نزد خدا ندارد و انسانی عادی است و هیچ‌گاه نمی‌تواند شیر نقاشی شده را زنده کند، لذا در میان جمع بلند شد و گفت اگر راست می‌گویی و تو مانند یوسف نبی هستی، به این شیر دستور بده تا من را بخورد.
اینجا چون آن شخص مقام امامت امام را هدف قرار داد و امام را به مبارزه دعوت کرد، امام باید دعوت او را اجابت می‌کرد؛ اگر امام این کار را نمی‌کرد ایمان مردم و شیعیان نسبت به ایشان سست می‌شد، لذا حضرت برای اینکه به حاضران اثبات کند او امام و ولی خداست و ولایت تکوینی دارد و می‌تواند بر امور عالم دخل و تصرف کند، به پرده اشاره می‌کند و شیر واقعی بیرون می‌آید و آن مرد هتاک را می‌خورد.
جالب است که در این روایت آمده آن شیر به امام عرض کرد آیا این فرد(اشاره به مامون) را هم بخورم، حضرت فرمودند نه، برگرد به سوی پرده، یعنی تنها کسی باید خورده شود که خودش درخواست خورده شدن را داده است و حضرت را به مبارزه طلبیده و امامت حضرت را نشانه گرفته است، لذا در این حالت است که حضرت از ولایت تکوینی خود استفاده می‌کند.
این مساله تنها در مورد امام رضا(علیه‌السلام) نبوده است، بلکه قبل از ایشان در مورد پدرش امام کاظم(علیه‌السلام) و در مورد امام هادی(علیه‌السلام) نیز شبیه همین داستان نقل شده و آنان نیز همین کار را انجام داده‌اند، درباره امام موسی بن جعفر(علیه‌السلام) نقل شده که هارون الرشید مرد ساحری را دعوت کرد که حضرت را به سخره بگیرد و امامت حضرت را باطل کند، برای این منظور، چون سفره پهن شد بر روی نان عملی انجام داد که هر وقت آن حضرت اراده می‌کرد نانی را بردارد، آن نان از دستش می‌پرید، و هارون الرشید و اطرافیان او از دیدن این منظره به شدت می‌خندیدند. در این حالت بود که امام به پرده‌ای که نقش شیری روی آن نقاشی شده بود، اشاره کرد و شیر بیرون آمد و آن مرد را خورد.[2]
در مورد امام هادی نیز نقل شده که متوکل نیز برای تمسخر ایشان، مرتاضی از هند را دعوت کرد و از او خواست حضرت را به بازی و تمسخر بگیرد و باز حضرت به پرده اشاره می‌کند و شیر واقعی می‌شود و آن مرتاض هندی را می‌درد.[3]
بنابراین آنچه شبهه کننده گفته صحیح نیست و اینجا اصلا بحث مخالف و از بین بردن مخالفان نبوده است، چرا که همه حاضران در آن مجلس مخالف حضرت بودند؛ بلکه بحث امامت و مقام ولایت تکوینی و تمسخر ایشان و مبارزه طلبی مطرح بوده است، به همین خاطر تنها آن فرد خاص مورد حمله قرار گرفته و خورده شده است.
_______________________________
پی‌نوشت
[1]. ابن بابويه، محمد بن على، عيون أخبار الرضا عليه السلام، نشر جهان، تهران، چاپ اول، 1378ق، ج2، ص 168.
[2]. ابن بابويه، محمد بن على، الأمال، كتابچی، تهران، چاپ ششم، 1376ش، ص 149.
[3]. شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، اعلمى، بيروت، چاپ اول، 1425 ق، ج4، ص 435.
شبهه: آیا می‌دانستید که امام رضا(ع) مخالفان خود را زنده زنده خوراک شیر کرده است. در روایات آن‌ها آمده او به شیر نقاشی شده بر روی پرده اشاره کرد و آن شیر زنده شد و مخالف او را خورد.
پاسخ: آنچه شبهه کننده گفته صحیح نیست و اینجا اصلا بحث مخالف و از بین بردن مخالفان نبوده است، چرا که همه حاضران در آن مجلس مخالف حضرت بودند؛ بلکه بحث امامت و مقام ولایت تکوینی و تمسخر شدن ایشان و مبارزه طلبی مطرح بوده است، به همین خاطر تنها آن فرد خاص مورد حمله قرار گرفته و خورده شده است.