برخورد امیرالمومنین(ع) با مخالفان

شبهه: اگر داعش انسان‌ها را می‌سوزاند، این را از علی بن ابی‌طالب(ع) فرا گرفته است، او نیز مخالفین و کفار را می‌سوزاند، چرا که در کتاب کافی شیعیان بیان شده علی بن ابی‌طالب(ع) مخالفان را آتش زد.

پاسخ:
بارها گفته شده که روش دشمن برای تخریب اعتقادات شیعه سوء استفاده از روایات و مطالب تاریخی و تقطیع آن‌ها و بیان آن مقداری از روایت یا تاریخ است که به نفع او و قابل سوء استفاده است. این‌جا نیز با سوء استفاده از برخی روایات و تحریف آن‌ها تلاش می‌کند بگوید امیرالمومنین(علیه‌السلام) مخالفان خود را آتش زده است. لذا در پاسخ می‌گوییم:

در کافی بیان شده امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: «عده ای از مردم نزد امیرالمومنین(علیه‌السلام) آمدند و گفتند: «سلام بر تو ای خدای ما» پس از آن‌ها خواست تا توبه کنند، اما توبه نکردند، پس چاهی را حفر کرد و در آن آتش قرار داد، سپس چاه دیگری کنار آن چاه حفر کرد و سوراخی بین آن دو ایجاد کرد، سپس آن افراد را در حفره دوم قرار داد تا مردند».[1]

نکته اول: در این روایت بیان شده که آن‌ها گفتند تو خدای ما هستی، لذا آن‌ها مخالف حضرت نبودند، آن‌ها مرتد شده و خدای عالم را منکر بودند و حضرت که بنده خدا بود را خدای عالم خواندند، به همین خاطر مستحق مرگ بودند. اما دشمن با زیرکی این روایت را تحریف کرده و گفته است حضرت مخالفان را آتش زد، در حالی‌که این غلط است و در آن زمان اکثر مردم در مقام عمل مخالف حضرت بودند و کسی با آنها کاری نداشت..

سیره حضرت در برخورد با مخالفان نیز بر این بوده که تا آنان برای جامعه و جان و مال و آبروی مردم ایجاد مشکل نمی‌کردند، حضرت آنان را رها می‌کرد و برخورد نظامی نمی‌کرد، به طور مثال در جنگ صفین بیش از چهار هزار نفر از سپاه حضرت جدا شده و حضرت را مخالف اسلام و دین معرفی کردند و معتقد بودند که حضرت باید توبه کند، اما حضرت هیچ برخوردی با آن‌ها نکرد و آن‌ها را به حال خود رها کرد، تا زمانی‌که آن‌ها به جنگ و خون‌ریزی روی آوردند و اموال مردم را به غارت بردند، با این اوصاف بود که حضرت با آن‌ها جنگید، البته ابتدا با آن‌ها صحبت کرده و تلاش کرد آنان را هدایت کند و نزدیک به نیمی از سپاه خوارج توبه کرده و تسلیم حضرت شدند و با باقیمانده آنان جنگید و همه را به هلاکت رساند.[2]

بنابراین، این دروغ محض است که بگوییم امیرالمومنین(علیه‌السلام) مخالفان خود را آتش زد یا کشت، چون بسیاری از مردم مخالف او بودند، بلکه آن افرادی که کشته شدند، بسیار کم و چند نفر بودند که مرتد شده و خدای بزرگ را منکر بودند و حضرت را خدای خویش نامیدند. آنان انکار خود را نیز به زبان آورده و بین مردم مشهور شده بودند، لذا رها کردن آن‌ها نوعی تبلیغ برای آنان بود، اگر همین اعتقاد را داشتند و در قلب خود و ابراز نمی‌کردند، حضرت با آنان کاری نداشت، اما چون جنبه اجتماعی پیدا کرد و در جامعه منتشر شد باید با آنان برخورد میشد.

نکته دوم: در این روایت بیان نشده که حضرت آن‌ها را در آتش انداخت و سوزاند، بلکه بیان شده حفره‌ای کنار آتش ایجاد کرد و آن افراد را در آن انداخت. لذا در این قسمت نیز تحریف واقع شده است. همچنین در برخی روایات که بیان شده آن‌ها را سوزاند بسیاری از علما معتقدند که حضرت ابتدا آن‌ها را گردن زده است و سپس آتش زده است.[3]

نکته سوم: این کشتن نیز بر اساس حکمت و ضرورت جامعه بود، زیرا آن‌ها ادعای ربوبیت و الوهیت حضرت را داشتند و از این کار نیز توبه نکردند، لذا حضرت برای عبرت گرفتن بقیه و این‌که خود او مبرای از این حرف‌هاست، آنان را کشت.

بنابراین اولا: روایات می‌گویند حضرت کسانی را کشت که ادعای ربوبیت و الوهیت ایشان را داشتند؛ دوما: آن‌ها را در آتش نسوزاند، بلکه بعد از کشته شدن جسد آنان را آتش زد.

____________________________________
پی‌نوشت
[1].عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ‏ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: أَتَى قَوْمٌ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقَالُوا السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَبَّنَا فَاسْتَتَابَهُمْ فَلَمْ يَتُوبُوا فَحَفَرَ لَهُمْ حَفِيرَةً وَ أَوْقَدَ فِيهَا نَاراً وَ حَفَرَ حَفِيرَةً أُخْرَى إِلَى جَانِبِهَا وَ أَفْضَى مَا بَيْنَهُمَا فَلَمَّا لَمْ يَتُوبُوا أَلْقَاهُمْ فِي الْحَفِيرَةِ وَ أَوْقَدَ فِي الْحَفِيرَةِ الْأُخْرَى [نَاراً] حَتَّى مَاتُوا.  الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏7، ص 259.
[2]. برای مطالعه بیشتر به این مطلب مراجعه کنید.
[3]. منبع سایت ولی عصر