چه نیازی به رهبر دینی وجود دارد؟

 چه نیازی به امامت و رهبری دینی وجود دارد که از سوی خداوند منصوب شود یا مردم او را برگزینند؟
 
 اگر جامعه دارای پیشوا و رهبر نباشد، دچار هرج و مرج و نابودی خواهد شد و به همین دلیل سیره عقلا در طول تاریخ بشر همواره بر این بوده است که جامعه دارای حاکم و رهبر باشد.
 
 بنابراین جامعه از دو حال خارج نیست:

 یا دارای امام هست و یا نیست. 

 فرض دوم به زوال و نابودی اجتماع منتهی می شود و تنها فرض اول صحیح است.

حال که جامعه لزوما رهبر می خواهد از دو حال خارج نیست: 

یا این رهبر می تواند عالم، عادل، متقی، دل سوز، مردمی، صالح و شایسته باشد، یا نا آگاه، ستمگر، فاسد، تبه کار، خودخواه و خلاصه ناصالح و غیر شایسته.

بدیهی است که عقل و وجدان، فرض اول را بر می گزیند؛ اما گاهی ممکن است امر، دایر بين صالح و ناصالح و واجد تمام شرایط مذکور و غیر واجد نباشد، بلکه امر بين صالح و اصلح باشد؛ یعنی مسئله افضلیت مطرح باشد.

در اینجا بین اهل سنت و شیعه اختلاف است، اکثر اهل سنت بر این باورند که با وجود افضل و اصلح، امامت فاضل و صالح اشکال ندارد، این نیز خلاف عقل و منطق است؛ زیرا از نظر عقل ترجیح بدون مرجح جایز نیست؛ تا چه رسد به ترجیح مرجوح بر راجح؛ بنابراین، از نظر عقل تنها یک راه باقی می ماند آن هم امامت شخصی که از لحاظ همه فضایل افضل بر تمام انسان های زمان خود باشد و بر این امامت از نظر شیعه چیزی جز حکم عقل و منطق و فطرت انسان نیست. در این بینش، نه محدودیت آزادی مطرح است و نه استبداد و نه چیزی که خلاف عقل و فطرت باشد بلکه چون تنها خداوند می تواند صلاح فرد و اجتماع را تأمین کند و این کار را هم به حکم عقل انجام می دهد، فرض های دیگر را مردود اعلام می دارد.

درس هایی از عقاید اسلامی، ج 3، ص 18.