- حضرت زهرا سلام الله علیها در تمامی اوصاف انسانی در بالاترین درجه آنها قرار داشتند.
الگوگیری مناسب؛ راهی میانبر برای رسیدن به مقصد
همه ما در صورت برنامه ریزی و ترسیم اهداف مشخص مطمئنا از لحاظ روحی آرامش بیشتری خواهیم داشت. برای یک برنامه ریزی منظم و منسجم نیازمند شناخت هرچه بهتر اهداف خود در همه ابعاد زندگی هستیم. مهم ترین هدف خلقت انسان، رسیدن به هدف والای انسانی و قرب الهی است. با برنامه ریزی صحیح و استفاده از بهترین و سریع ترین راهها میتوانیم زودتر به این هدف مقدس برسیم. الگو گرفتن از برترین افراد عالم میتواند خیلی زود ما را به هدف خود برساند. پس الگو گرفتن میتواند نقشی مهم و اساسی را در زندگی ایفاء کند.
برترین الگوهای عالم
الگوی مناسب، نعمت بزرگی است که ما را در جهت اهداف خود راهنمایی میکند. اگر ما زیرک باشیم میتوانیم با استفاده از الگوهای مناسب به اهداف ارزشمند خود برسیم. برترین الگوهای عالم انبیاء الهی و معصومین علیهم السلام هستند. قرآن کریم از آنها به عنوان الگو نام میبرد و میفرماید:«أُوْلَـئِکَ الَّذِینَ هَدَی اللّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ؛ [1] پیامبران را خدا هدایت کرده تو نیز به ایشان اقتدا کن.» قرآن کریم در آیهای دیگر پیامبر رحمت و مهربانی حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم را به عنوان الگو معرفی میکند و میفرماید: «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا؛ [2] قطعاً براى شما در [اقتدا به] رسول خدا سرمشقى نيكوست: براى آنكس كه به خدا و روز بازپسين اميد دارد و خدا را فراوان ياد مىكند.» ائمه اطهار هم به عنوان برترین افراد عالم الگوهای مناسبی هستند که میتوان از سبک زندگی با ارزش آنان در جهت نیل به اهداف کمک گرفت.
معصومین علیهم السلام از آن جهت که از گناه و پلیدی به دور هستند بهترین انسانها برای الگو شدن هستند. قرآن کریم در این باره میفرماید:«إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا؛ [3] خدا فقط مىخواهد آلودگى را از شما اهل بیت [خاندان پيامبر ] بزدايد و شما را پاک و پاكيزه گرداند.» در میان معصومین علیهم السلام حضرت زهرا سلام الله علیها همیشه از جایگاهی ویژه برخوردار بودند به گونهای که ائمه اطهار علیهم السلام ایشان را به عنوان حجت بر امامان والا مقام معرفی میکنند چنانکه امام حسن عسکری میفرماید: «نَحْنُ حُجَةُ اللّه عَلى خَلْقِهِ وَ فاطِمَةُ حُجَّةُ اللّه عَليَنا؛ [4] ما حجّت خدا بر آفريدگانش هستيم، و فاطمه (سلام الله علیها) حجّت خدا بر ما است.» اگر حجت را به معنای الگو بگیریم پس میتوان گفت که حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نه تنها الگو برای همه ما است بلکه حتی الگو و حجت بر معصومین علیهم السلام است. در اینجا به دوصفت برجسته حضرت زهرا سلام الله علیها اشاره خواهیم داشت.
ترجیح منافع دیگران بر منافع خود
اگر تاریخ را مرور کنیم متوجه جایگاه درخشان حضرت زهرا سلام الله علیها خواهیم شد. این بانوی بزرگوار که مظهر پاکی و نجابت هستند در بالاترین سطح از اخلاق و معنویت قرار داشتند به گونهای که منافع خودش را هیچ موقع بر منافع دیگران ترجیح نداد و این مسأله، در همان حدیث معروف ایشان که فرمودند: «الجارُ ثُمَّ الدّارُ؛ [5] اول همسایه، سپس خانه خود.» نمود پیدا میکند. متاسفانه امروزه در اکثر جوامع می بینیم که این نگاه بسیار کم رنگ است و مردم بیشتر دنبال منافع خود هستند و حس فداکاری و ایثار کمتر شده است. اگر ما به این حدیث ارزشمند حضرت عمل کنیم میتوانیم جامعهای پر از محبت و ایثار داشته باشیم.
با ولایت تا شهادت
از جمله برترین اوصاف حضرت زهرا که میتواند چراغ راهی روشن برای زندگی پرتلاطم و سخت دوران ما باشد مساله مهم ولایت مداری ایشان است. ایشان همیشه اعتقاد قلبی به ولایت و امام خود داشتند و این را در عمل نشان دادند و در مسیر همین ولایت پذیری به درجه رفیع شهادت نائل شدند. حضرت فاطمه سلام الله علیها در مورد حق امامت و ولایت در خطبه فدکیه فرمودند: «اَمَا وَ اللّهِ لَو تَرَکُوا الحَقَّ عَلَى اَهلِهِ وَ اتَّبَعُوا عِترَةَ نَبیّهِ لَمَا اختَلَفَ فِى اللّهِ اثنَان؛ [6] به خدا سوگند! اگر حق(امامت) را به اهلش واگذار میکردند و از عترت و رسول خدا اطاعت میکردند، دو نفر هم درباره خدا(و حکم او) اختلاف نمیکردند.» ولایت پذیری بی نظیر حضرت فاطمه زهرا سلام علیها در تاریخ جاودانه شد. این نوع دفاع از حریم ولایت میتواند راه روشنی برای همه ما باشد که در زمان فتنه، رهبر و ولی خود تنها نگذاریم و همیشه به ریسمان ولایت چنگ بزنیم تا رستگار شویم.
پی نوشت:
[1] سوره انعام، آیه 90.
[2] سوره احزاب، آیه 21.
[3] سوره احزاب، آیه 33.
[4] عوالم العلوم و المعارف و الاحوال من الآیات و الاخبار و الاقوال، ج 11، ص 1030.
[5] بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار علیهم السلام، ج 43، ص 81.
[6] همان، ج 36، ص 352.
انبیاء و معصومین علیهم السلام به عنوان برترین افراد عالم میتوانند به عنوان الگویی مناسب ما را در رسیدن به اهداف الهی هدایت کنند که در این مسیر حضرت زهرا سلام الله علیها از جایگاهی ویژه بین معصومین علیهم السلام برخوردار هستند.