-وقتی دل انسان به آنچه خدا برایش مقدر کرده است راضی شد، زبان به شکر باز می‌کند و آرامش به سراغ او خواهد آمد.
گاه اتفاق افتاده که سختی‌ها و آلام زیادی به ما هجوم آورده‌اند که در پذیرش آنها مشکل داشته‌ایم و آن سختی‌ها و مشکلات تنیدگی‌های فراوانی برای ما ایجاد کرده است و از این رهگذر نیز افسردگی و غم شدید به سراغ‌مان آمده است تا بدانجا که دست از کار کشیده‌ایم و زانوی غم بغل گرفته‌ایم و گاهی نیز این مشکلات ما را عصبی کرده و از دایره‌ی انصاف خارج ساخته است؛ حال هر کدام که باشد چندان فرقی ندارد چرا که هر دوی این حالات در یک چیز مشترک هستند و آن هم غرق شدن در مشکلات و تسلیم شدن در برابر آنهاست.
این از حربه‌های شیطان است که از جهات مختلف به انسان یورش ببرد تا او در مشکلاتش غرق شود و فضای اطراف خود را تیره و تار ببیند. قرآن کریم به نقل یکی از اصلی‌ترین شیوه‌های شیطان در گمراه ساختن انسان می‌پردازد و می‌فرماید: «ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَيْمَانِهِمْ وَعَنْ شَمَائِلِهِمْ وَلَا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شَاكِرِينَ؛[1] سپس از پیش رو و پشت سر و از طرف راست و از جانب چپشان بر آنان می‌تازم و [تا جایی آنان را دچار وسوسه و اغواگری می‌کنم که] بیشترشان را سپاس گزار نخواهی یافت.»
کسی نمی‌تواند منکر وجود مشکلات در زندگی شود چرا که مشکلات و سختی‌ها جزء لاینفک زندگی هستند پس باید تلاش کرد با وجود مشکلات در سیل خروشان آنها غرق نشد. یکی از بهترین راه‌هایی که می‌توان با استفاده از سیره‌ی حضرت زهراء (سلام الله علیها) برای رویارویی با مشکلات از آن بهره جست اتصال به حقایق عالم است. باور به حقایق عالم نگاه انسان را نسبت به مشکلات متعادل می‌سازد و تحمل آن را آسان‌تر خواهد نمود. این امر میسر نخواهد شد مگر زاویه دید انسان الهی باشد و وقتی انسان نگاهش الهی شد و خودش را برای خدا خالص نمود، خدواند تبارک و تعالی نیز در سمت مقابل بهترین مقدرات را برای او رقم خواهد زد. حضرت صدیقه‌ی طاهره (سلام الله علیها) می‌فرماید: مَنْ اصْعَدَ إلیَ اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، اهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ افْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.[2] هر کس عبادات [و کارهای خود] را خالصانه برای خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت‌ها و برکات خود را برای او تقدیر می‌نماید.»
وقتی سیره‌ی حضرت زهراء (سلام الله علیها) را در مواجهه با سختی‌ها به نظاره می‌نشینیم مشاهد می‌کنیم در زمان‌هایی که سختی‌ها به او هجوم می‌آورده‌اند خود را با حقایق عالم آرام می‌ساختند. ایشان غصه‌ها و اندوه شدید اطراف خود را با اتصالی که به حقایق عالم پیدا می‌کردند حل و فصل می‌نمود که در اینجا ما به نمونه‌ای از این موارد اشاره می‌کنیم. در سوالی که از امام صادق (علیه‌السلام) درباره مصحف فاطمه (سلام الله علیها) شد ایشان فرمودند: « إنَّ فاطِمَةَ مَكَثَت بَعدَ رَسولِ اللّهِ (صلى الله عليه و آله) خَمسَةً وسَبعينَ يَوماً، وكانَ دَخَلَها حُزنٌ شَديدٌ عَلى أبيها، وكانَ جَبرَئيلُ عليهالسلام يَأتيها فَيُحسِنُ عَزاءَها عَلى أبيها ويُطَيِّبُ نَفسَها، ويُخبِرُها عَن أبيها ومكانِهِ، و يُخبِرُها بِما يَكونُ بَعدَها في ذُرِّيَّتِها، وكانَ عَلِيٌّ عليهالسلام يَكتُبُ ذلِكَ، فَهذا مُصحَفُ فاطِمَةَ عليهاالسلام؛[3] فاطمه (سلام الله علیها) پس از رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مدت هفتاد و پنج روز زنده بود و به دليل رحلت پدر اندوه شديدى پيدا كرد. جبرئيل (عليهالسلام) نزد او مىآمد و براى آن حضرت در از دست دادن پدر صبر جميل آرزو مىكرد و او را آرامش و تسكين مىداد و از پدرش و جايگاه وى و رخدادهايى كه در آينده در نسل او واقع مىشوند، به فاطمه (عليهاالسلام) گزارش مىداد. و على (عليهالسلام) آنها را مىنگاشت. اين [واقعيتِ] مصحف فاطمه (عليهاالسلام) است.»
پیوند واقعیت‌ها با حقایق عالم در زمان سختی‌ها و شداید می‌تواند کمک بسیار مهمی در تحمل آن سختی‌ها به حساب آید و حضرت صدیقه‌ی طاهره (سلام الله علیها) با شنیدن اخبار مربوط به جایگاه حقیقی پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) پس از رحلت‌شان و اتفاقاتی که در آینده می‌افتد تا سرانجام منجی آخر بشریت که از نسل و ذریه‌ی ایشان است حاکمیت جهان را به دست بگیرد و جهان را پر از عدل و داد نماید، او را در تحمل سختی‌های زندگی استوارتر از هر زمانی می‌سازد.
نتیجه اتصال به حقایق عالم برای متقین، رسیدن به مقام رضای الهی است. وقتی دل انسان به آنچه خدا برایش مقدر کرده است راضی شد، زبان به شکر باز می‌کند و آرامش به سراغ او خواهد آمد و طبیعتا با وجود سختی‌های بسیار، باز هم از زندگی‌اش لذت خواهد برد. سختی‌ها با دیدن نیمه‌ی پر لیوان زندگی در ابعاد الهی قطعا قابل تحمل‌تر و حتی لذت‌بخش خواهد شد. این نوشتار را با این حدیث زیبا به پایان می‌رسانیم که «روزی رسول خدا (صلی الله علیه وآله) وارد منزل حضرت زهرا (س) شد و دخترش را مشاهده کرد که روی زمین نشسته، با یک دست فرزندش را در آغوش گرفته، شیر می‌دهد و با دست دیگر با آسیاب دستی گندم‌ها را آسیاب می‌کند. از دیدن این صحنه اشک در چشمان رسول خدا (صلی الله علیه وآله حلقه زد) و فرمود: «یا بِنْتَاهْ تَعَجَّلِی مَرَارَةَ الدنیا بِحَلاوَةِ الْآخِرَةِ؛ دخترم! مشکلات دنیا را به یاد شیرینی [و حلاوت زندگی در] جهان آخرت بر خود هموار ساز و تحمل کن. حضرت فاطمه (س) نیز عرضه داشت: یا رَسُولَ اللَّهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَی نَعْمَائِهِ وَ الشُّکرُ لِلَّهِ عَلَی آلَائِهِ؛[4] ای رسول خدا! حمد و شکر و سپاس سزاوار خداست، در برابر نعمت‌های بیکرانه او.»
_____________________
1.آیه 17 سوره اعراف.
2.بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام، محمد باقر مجلسی، ج 67، ص 249، انتشارات دار احیاء التراث العربی، بیروت.
3.همان. ج 26، ص 41.
4.الکافي، محمد بن یعقوب کلینی، ج ۸، ص ۳۶۰، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1407 ه ق.
وقتی سیره‌ی حضرت زهراء (سلام الله علیها) را در مواجهه با سختی‌ها به نظاره می‌نشینیم مشاهد می‌کنیم در زمان‌هایی که سختی‌ها به او هجوم می‌آورده‌اند، خود را با حقایق عالم آرام می‌ساختند. ایشان غصه‌ها و اندوه شدید اطراف خود را با اتصالی که به حقایق عالم پیدا می‌کردند حل و فصل می‌نمود.