-جنگ سرد به معنای درگیری غیر مستقیم و سیاسی می‌باشد که دارای ویژگی‌هایی است که با توجه به آنها، جمهوری اسلامی ایران و ایالت متحده آمریکا در بالاترین سطح از این نوع جنگ قرار دارند.
جنگ سرد نوعی درگیری میان ملت هاست که موجب فعالیت نظامی مستقیم نمی‌شود. اما در مقابل فعالیتها و رقابتهای اقتصادی، سیاسی، تبلیغاتی، اِعمال جاسوسی یا جنگ نیابتی را به همراه دارد ، جنگ سرد اصطلاحی است که معمولا برای اشاره به دوره‌ای از تنش‌ها، کشمکش‌ها و رقابتها در روابط ایالت متحده با اتحاد جماهیر شوروی و هم پیمانان آنها در طول دهه های 1940 تا 1990 اطلاق میشد.
با توجه به مولفه‌ها و ویژگیهای جنگ سرد می‌توان بیان داشت که هم اکنون جمهوری اسلامی ایران و ایالت متحده آمریکا در فاز جنگ سرد به سر می‌برند که به برخی از آنها اشاره می کنیم .
1-یکی از ویژگی های اصلی جنگ سرد رقابت و مسابقه در جنگ افزاری هسته ای و غیر هسته ای است که دولت آمریکا در بخش برنامه‌های هسته ای و دفاعی سال 2019 ، مبلغ 716 میلیارد دلار بودجه درنظر گرفت (1) که با اختلاف زیاد نسبت به کشور دوم یعنی چین با بودجه 237 میلیارد دلار در رتبه نخست جهان قرار دارد. هرچند جمهوری اسلامی ایران با 14 میلیارد دلار بودجه نظامی و تسلیحاتی، اختلاف زیادی با آمریکا دارد اما ایران با توسعه سریع در صنعت هسته‌ای و موشکی و افزایش برد موشک‌های بالستیک خود، بازدارندگی حمله نظامی بیگانگان را افزایش داده است.
2-ویژگی دیگر جنگ سرد نفوذ منطقه‌ای و بین المللی است، ایالت متحده با ایجاد پیمان‌های نظامی، سیاسی و اقتصادی در کشورهای حوزه خلیج فارس و برخی کشورهای خاورمیانه، نفوذ سیاسی خود را تثبیت میکند و در مقابل ایران اسلامی با کمک‌های اقتصادی، نظامی و سیاسی به برخی کشورهای منطقه خاورمیانه و منطقه آمریکای لاتین، به این نفوذ سیاسی پاسخ می‌دهد و هریک، هم پیمانان خود را جذب می کنند.
3-رقابت جاسوسی و اطلاعاتی در جنگ سرد سرنوشت ساز است، و نمونه رقابت اطلاعاتی و جاسوسی بین ایران و آمریکا، در ماجرای جاسوس دستگیر شده‌ی آمریکایی، جیسون رضاییان بسیار مشهود بود. دراین رقابت وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه در مقابل سرویس‌های اطلاعاتی و جاسوسی موساد و سیا آمریکا قرار دارد.
4-درگیری‌های نیابتی که سال‌هاست دامنگیر منطقه خاورمیانه شده است هم از ابزارهای جنگ سرد به شمار می‌آید، که شاهد هستیم آمریکا نیروهای تکفیری و داعشی را مجهز میکند و ایران نیروهای مقاومت را. آمریکا عربستان را علیه یمن یاری می دهد و ایران هم حوثی‌های یمن را علیه سعودی‌ها تجهیز میکند و همینطورمیتوان به درگیریهایی که بین رژیم صهیوینستی و غزه رخ می دهد نیز اشاره داشت .
5-ازجدیدترین نوع جنگ سرد که به جنگ سرد نوین معروف شده، رقابت سایبری است. مایکل جوزف معتقد است که مناقشه میان ایران و آمریکا در سال 2013 نخستین جنگ سایبری دنیا بوده است.(2) در سال 2010 تاسیسات هسته‌ای ایران در نطنز توسط یک بدافزار به نام «استاکس نت» مورد حمله سایبری قرار گرفت واین آخرین حمله سایبری آمریکا به ایران نبود و در مقابل، ایران هم حملات سایبری زیادی به آمریکا و هم پیمانان‌ش داشته اما به خاطر تبعات بین‌المللی این نوع از مقابله، همواره آن را رد کرده، که نمونه آخر و مهم آن روایت گاردین از عمق نفوذ هکرها به اسرار دولت آمریکاست. (3)
6-ترساندن و تضمین نابودی دو طرف را می‌توان از ویژگی مهم جنگ سرد نامید که بین ایران و آمریکا شاهد آن هستیم. وقتی تحرکات نظامی از یک طرف دیده می‌شود، طرف دیگر جهت ترساندن و هشدار دادن به عواقب حرکت نظامی طرف مقابل، دست به تحرکات نظامی بازدارنده می زند. در این زمینه بزرگترین و مهمترین اتفاق در سالهای اخیر ترور سردار شهید سلیمانی توسط آمریکایی‌ها با توجیه مقابله و بازدارندگی عملیات نظامی نیروهای مقاومت در جهت ضربه زدن به نیروهای آمریکایی بود که درمقابل ایران با موشک باران بزرگترین پایگاه نظامی آمریکایی‌ها در منطقه (عین الاسد) به آمریکایی‌ها هشدار داد عواقب اعمالِ این چنینی، بسیار گران خواهد بود. و در همین راستا شاهد هستیم که با تحرکات نظامی گسترده آمریکا و با فرستادن تجهیزات نظامی به خاورمیانه مثل ورود ناوگان جنگی به خلیج عدن، ایران هم رزمایش نظامی وسیعی را به نمایش می‌گذارد و قدرت موشکی خود را به رخ می‌کشد تا به عواقب تحرکات آمریکایی‌ها هشدار دهد.
این تقابل سرد ادامه خواهد داشت چراکه آمریکا پیشران تمدن غرب با ماهیت خاص خود است و ایران نیز تجلی اسلام ناب و پیشران تمدن نوین اسلامی است که ذاتا نمی‌تواند با آمریکا کنار بیاید، و پایان این جنگ سرد دو اتفاق بیشتر نخواهد بود:
1-یا همانند جنگ سردی که در اروپای 1935 تا 1940 رخ داده بود و به جنگ جهانی دوم منجر شد، جنگ سرد ایران و آمریکا هم به جنگ تمام عیار گرم و نظامی منتهی می شود که این احتمال به خاطر استراتژی‌های بنیادین هردو طرف مبنی بر دوری از جنگ و درگیری مستقیم و همینطور به خاطر ترس کشورها و مجامع بین المللی از جنگ جهانی سوم، بسیار بعید و ضعیف است .
2-یا همانند جنگ سردآمریکا و شوروی که به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 منجر شد. فروپاشی ایالت متحده با توجه به بحران های سیاسی و اقتصادی که گریبان گیرشان شده است، دور از ذهن نیست.
پی نوشت :
1-خبرگزاری صدا و سیما به نقل از خبر آنلاین .5 اسفند96 :www.khabaronline.ir/news/757633
2- Silent War July 2013 ونتی فر :www.vanityfair.com/culture/2013/07/new-cyberwar-victims-american-business
3-خبرگزاری فارس .7 بهمن 99 :www.farsnews.ir/news/13990927000725
جنگ سرد نوعی در گیری میان ملت هاست که موجب فعالیت نظامی مستقیم نمی‌شود و با توجه به مولفه‌ها و ویژگیهای آن از جمله: رقابت جنگ افزاری هسته‌ای و غیر هسته‌ای، نفوذ منطقه‌ای و بین المللی، رقابت اطلاعاتی و جاسوسی، درگیری های نیابتی، رقابت سایبری و تضمین نابودی دو طرف. شاهد آن هستیم که جمهوری اسلامی ایران و ایالت متحده آمریکا در بالاترین سطح جنگ سرد قرار دارند و این تقابل سرد، ادامه خواهد داشت. چراکه آمریکا پیشران تمدن غرب با ماهیت مختص به خود است و ایران نیز تجلی اسلام ناب و پیشران تمدن نوین اسلامی است که ذاتا نمی‌تواند با آمریکا کنار بیاید. و پایان این تقابل سرد یا همانند جنگ جهانی دوم که نتیجه جنگ سرد در اروپا بود، به جنگ تمام عیار نظامی منجر خواهد شد، که این احتمال به خاطر دوری هر دو طرف از درگیری مستقیم و ترس کشورها و مجامع بین المللی از جنگ جهانی سوم، بسیار ضعیف به نظر می رسد، و یا همانند جنگ سرد شوروی و آمریکا که به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی منتهی شد ،فروپاشی نظام استکباری آمریکا را در پی خواهد داشت.