خداوند مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرك و آنها را كه درباره خدا گمان بد مىبرند مورد غضب خویش قرار مىدهد و آنها را لعن مىكند و از رحمت خویش دور مىسازد و جهنم را براى آنان آماده ساخته است.
سیمای منافقین در قرآن
سوال: یک سوال حاج اقا؟ مجازات گناه دورویی درآخرت چیست ؟ این را بخاطر این میپرسم که احساس میکنم اطرافیانم دورو هستند.
قبل از اين كه بخواهم به عاقبت نفاق بپردازم لازم است اين نكته را ياد آور شوم كه چقدر خوب است انسان از سوء ظن داشتن نسبت به ديگران به خصوص اقوام و خويشان و دوستان دوري كند چرا كه سوء ظن انسان را از واقعيت دور ميكند و باعث از بين رفتن اعتمادها ميشود همان گونه كه امام علي عليه السلام در اين خصوص مي فرمايد:
بدترین مردم كسی است كه به سبب سوء ظنی كه دارد به هیچ كس اعتماد نمیكند و دیگران نیز به سبب بد كرداریش به او اعتماد نمیكنند. [1]
«نَفَق» در اصل به معنى «نقب و راههاى زیر زمینى» است و اگر به انسانِ دورو «منافق» گفته مىشود، نیز به تناسب این است كه علاوه بر راه و روش ظاهرى، راه و روش مخفیانهاى نیز براى خود دارد. [2]
و در مورد منافقانى كه چند صباحى در سایه نفاق خود زندگى ظاهراً آرامى دارند، قرآن مجید مثال زیبایى دارد. آنها را به مسافرى تشبیه مىكند كه در یك بیابان تاریك، گرفتار رعد و برق و طوفان و باران شده است. آنچنان سرگردان است كه راه به جایى ندارد. تنها هنگامى كه برق آسمان ظاهر مىشود، فضاى بیابان چند لحظه روشن مىگردد و او تصمیم مىگیرد به سوئى حركت كند بلكه راه را بیابد، امّا به سرعت برق خاموش مىشود و او همچنان سرگردان باقى مىماند. [3]
آیا براى ترسیم حال یك منافق سرگردان كه با استفاده از روح نفاق و عمل منافقانه خود مىخواهد به زندگیش ادامه دهد، تعبیرى از این جالبتر مىشود؟
افراد منافق از رحمت خداوند به دور هستند؛ خداوندی كه مهربانیش بی نظیر است، رحمتش شامل حال منافقان نمیشود همان گونه كه خداوند در قرآن كریم به در عاقبت كار منافقان اشاره كرده و میفرماید:
آنها كسانى هستند كه خداوند از رحمت خویش دورشان ساخته، گوشهایشان را كر و چشمهایشان را كور نموده است»، نه حقیقتى را مىشنوند و نه واقعیتى را مىبینند. [4]
منافقان نه تنها از رحمت الهی به دور هستند بلكه در عذاب نیز گرفتار هستند همان گونه كه خداوند در بیان حال افراد منافق می فرماید:
خداوند مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرك و آنها را كه درباره خدا گمان بد مىبرند مورد غضب خویش قرار مىدهد و آنها را لعن مىكند و از رحمت خویش دور مىسازد و جهنم را براى آنان آماده ساخته است. [5]
خداوند صحنهاي از ذلت و خواری منافقان و عزت و بزرگی مؤمنان را در قرآن كریم بیان كرده و میفرماید:
روزى است كه مردان و زنان با ایمان را مىنگرى كه نورشان پیش رو و در سمت راستشان به سرعت حركت مىكند (و به آنها مىگویند:) بشارت باد بر شما امروز به باغهائى از بهشت كه نهرها زیر درختان آن جارى است؛ جاودانه در آن خواهید ماند، و این همان رستگارى بزرگ است.
روزى كه مردان و زنان منافق به مؤمنان مىگویند: «نظرى به ما بیفكنید تا از نور شما پرتوى برگیریم»! به آنها گفته مىشود: «به پشت سر خود بازگردید و كسب نور كنید»! در این هنگام دیوارى میان آنها زده مىشود كه درى دارد، درونش رحمت است و برونش عذاب.
آنها را صدا مىزنند: «مگر ما با شما نبودیم»؟! مىگویند: «آرى، ولى شما خود را به هلاكت افكندید و انتظار (مرگ پیامبر را) كشیدید و (در همه چیز) شك و تردید داشتید و آرزوهاى دور و دراز شما را فریب داد تا فرمان خدا فرا رسید و شیطان فریبكار شما را در برابر (فرمان) خداوند فریب داد!
پس امروز نه از شما هدیهاى پذیرفته مىشود و نه از كافران؛ و جایگاهتان آتش است و همان سرپرستتان مىباشد؛ و چه بد جایگاهى است. [6]
منابع:
[1] قال الامام علی علیه السلام: شَرُّ النَّاسِ مَن لا یَثِقُ بِأَحَدٍ لِسُوءِ ظَنِّهِ، وَلا یَثِقُ بِهِ أَحَدٌ لِسُوءِ فِعلِهِ «غرر الحكم، ح 5748»
[2]. تفسیر نمونه ج 5 ص 269
[3]. یَكادُ الْبَرْقُ یَخْطَفُ أَبْصارَهُمْ كُلَّما أَضاءَ لَهُمْ مَشَوْا فیهِ وَ إِذا أَظْلَمَ عَلَیْهِمْ قامُوا وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَیْءٍ قَدیرٌ «سوره بقره آیه 20»
[4]. أُولئِكَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَ أَعْمى أَبْصارَهُمْ « سوره محمد آیه 23»
[5]. وَ یُعَذِّبَ الْمُنافِقینَ وَ الْمُنافِقاتِ وَالْمُشْرِكینَ وَ الْمُشْرِكاتِ الظَّانِّینَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَیْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَ لَعَنَهُمْ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّم « سوره فتح آیه 6»
[6]. یَوْمَ تَرَى الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ یَسْعى نُورُهُمْ بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ بِأَیْمانِهِمْ بُشْراكُمُ الْیَوْمَ جَنَّاتٌ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الأَنْهارُ خالِدِینَ فِیها ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ**یَوْمَ یَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذِینَ آمَنُوا انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ قِیلَ ارْجِعُوا وَراءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُوراً فَضُرِبَ بَیْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بابٌ باطِنُهُ فِیهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ**یُنادُونَهُمْ أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ قالُوا بَلى وَ لكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَ تَرَبَّصْتُمْ وَ ارْتَبْتُمْ وَ غَرَّتْكُمُ الأَمانِیُّ حَتَّى جاءَ أَمْرُ اللَّهِ وَ غَرَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ**فَالْیَوْمَ لایُؤْخَذُ مِنْكُمْ فِدْیَةٌ وَ لا مِنَ الَّذِینَ كَفَرُوا مَأْواكُمُ النَّارُ هِىَ مَوْلاكُمْ وَ بِئْسَ الْمَصِیر «سوره حدید آیه 12 تا 15».