انتخاب عاقلانه زندگی عاشقانه
یکی از آسیب های عشق، یا همان علاقه شدید قلبی، این است که ،راه تعقل را بسته و عیوب معشوق را بر عاشق می پوشاند. عاشق چیزی جز زیباییهای معشوق را نمی بیند؛ حتّی کاستیها و عیوب و نقاط منفی او را کمال می انگارد. به عبارت دیگر، محبّتی که پشتوانه معرفت و عقلانیت نداشته باشد، باعث می شود انسان کورکورانه در مقابل فرد مورد نظر، تسلیم شود و در زمانی خاص (انتخاب) نتواند تصمیم درست بگیرد. از همین رو، وقتی دو جوان از دو جنس مخالف با هم آشنایی پیدا می کنند، به علت شور و هیجان زیادی که دارند، فقط در فکر برقراری ارتباط صمیمی با هم هستند و به فکر روزی نیستند که این عشق نافرجام روزی که سرد می شود ، چه اتفاقاتی برایشان می افتد. دختر و پسر به این می اندیشند که چگونه محبوبیت خویش را نزد همدیگر افزایش دهند ولی به سرانجام این عشق فکر نمی کنند.به قول حافظ:
فکر بلبل همه آن است که گل شد یارش گل در اندیشه که چون عشوه کند در کارش
درنتیجه ، هیچ یک در فکر بررسی و تحقیق دقیق از طرف مقابل خودش نیست و او را همان طور که می خواهد، می ببیند؛ نه آن طور که هست. پس در اینجا عاشق و معشوق از همدیگر یک شناخت سطحی دارند که محدوده آن در چشم و ابرو و صورت و قیافه خلاصه می شود و حتی هنگام گفتگو در مورد روحیات هم، به بحث در مورد خصوصیاتی می پردازند که آتش عشق و محبت را در میان آنها شعله ور می کند؛ به طوری که هرگز از نقاط تاریک روحیات خویش سخنی به میان نمی آورند تا نکند این محفل عاشقانه بر هم ریزد و خدای نکرده معشوق از دست عاشق برودو اینجاست که آغازی برای یک سرانجام و پایان تلخ شکل می گیرد. مهمترین اثراین روابط عاشقانه عدم شناخت واقعی دو طرف از یکدیگر است .در اینجاست که ریشه های عقل و خرد را می سوزند.
مهم بودن نقش عقل و عاقلانه عمل کردن
قرآن کریم به دفعات انسانها را به استفاده از عقل دعوت کرده است و در این راستا از اقوامی یاد میکند که به دلیل عدم استفاده از عقل مورد توبیخ پیامبران قرار گرفته اند.عدم استفاده از عقل، چنان امری ناپسند است که از نظر قرآن کریم، بدترین جنبندگان روز زمین افرادی هستند که از عقل خود استفاده نکرده، کر و لال شده و به گمراهی رفته اند: «ان شر الدواب عند الله الصم البكم الذين لا يعقلون» . [انفال/22.]همانا بدترین جنبندگان نزد خدا آن کران و لالانی هستند که عقل خود را به کار نمی گیرند.حضرت علی علیه السلام عقل را راهنمای بشر معرفی میکنند و می فرمایند : «عقل هدایت بخش و نجات دهنده است...»، [1]و نیزمیفرمایند:« العقل یصلح الرویة ؛ عقل رویه و منش را اصلاح میکند»[2]
انسانی که عاشق می شود تبدیل به موجودی احساسی و ..میشود چون با آمدن احساس محض عقل می رود و یا حضورش کمرنگ می شود،در نتیجه از روی احساس تصمیم می گیرد و عمل می کند،و تیشه به ریشه عمر خود و دیگری می زند و زندگی خویش را به تباهی می کشاند.
عاقبت انتخاب عاشقانه
کسانی که عشق و علاقه را معیار شروع زندگی می دانند و معیارهای لازم را نادیده می گیرند،سرانجام ،روزی که با اصرار فراوان و کشمکش های خانوادگی موفق به ازدواج می شوند؛ ازدواجی که با گذشت هر روز، حرارت عشق آنها را نیز کاهش می دهد و نقطه های مبهم وجودشان که قبلاً در صدد مخفی کردن آنها بودند، برای هم آشکار می شود. از این رو، روند نزولی عشقشان آن قدر ادامه می یابد که آنها را به دشمنانی سرسخت تبدیل می کند و بدین ترتیب، پس از گذشت مدت کمی از زندگی، دعواها، تنشها، پرخاشها و خرده گیریها شروع می شود و دنیای رمانتیک تصوراتشان به معرکه جنگ و جدال تبدیل می گردد و آن گاه چاره ای جز متارکه نمی بینند.
ناگفته نماند عشق هایی هم هستند که بر اساس عقلانیت و منطق شکل می گیرند که بهترین زندگی ها و خوشبختی تام را به دنبال دارند لیکن خیلی کم می باشند و اکثر عشق ها هوای نفسی بیش نیستند.
منابع
[1](میزان الحکمه، ج 6، ص 397، ر 13022، مکتب الاعلام الاسلامی، چ اوّل، سال 1362).
[2](همان، ص 396، ر 13019).
رهروان ولایت ـ .کسانی که عشق و علاقه را معیار شروع زندگی می دانند و معیارهای لازم را نادیده می گیرنددر نتیجه از روی احساس تصمیم می گیرد و عمل می کند،و تیشه به ریشه عمر خود و دیگری می زند و زندگی خویش را به تباهی می کشاند