دین مبین اسلام بر مبارزه با ظلم و جور و استعمار و استثمار تاکید فراوان دارد و از ما خواسته است قیام کنیم و لو یک نفر باشیم.
شبهه: دین نگاه انساها را از بی عدالتیهای مادی میگیرد و به سمت خدایی ساختگی میدوزد، و این امر موجب میشود فقیران را با دعا و نیایش سرگرم کنند تا حاکمان خدافروش فرصت بیشتری برای ثروتاندوزی داشته باشند.
پاسخ: دشمنان دین مبین اسلام برای تخریب آن، دین را حاصل تفکر حاکمان و زورگویان جامعه معرفی میکنند که قصد دارند توده مردم را با آن سخنان آرام نگه دارند و همه قدرت و ثروت جامعه را برای خود مصادره کنند. ممکن است این سخن در مورد مسیحیت و کاردینالهایی که سالیان سال بر اروپا حکمرانی کردند درست باشد، اما بدون شک این سخن در مورد اسلام نادرست و غیر واقعی است و به هیچ وجه با تاریخ صدر اسلام منطبق نیست.
چراکه اگر به متون دینی مراجعه کنیم قرآن کریم یکی از مهمترین اهداف انبیا را ایجاد قسط و عدل در بین مردم معرفی میکند: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ [حدید/25] همانا ما پیامبران خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو [ی تشخیص حق از باطل] نازل کردیم تا مردم به عدالت برخیزند.» این آیه به صراحت بیان میکند یکی از مهمترین اهداف انبیا قیام برای برپایی عدالت و مساوات است. حال چگونه ممکن است این دین، مردم را به صبر در برابر بیعدالتیها دعوت کند؟
همچنین در آیه دیگری میفرماید: «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَىٰ وَفُرَادَىٰ [سبا/46] بگو: من شما را فقط به یک حقیقت اندرز می دهم [و آن] اینکه دو دو و یک یک برای خدا قیام کنید.» این آیه یکی از عالی ترین تعالیم اسلام و قرآن است که از مردم میخواهد و لو یک نفر باشند در برابر ظلم و جور و ستم و استعمار و استثمار قیام کنند و نسبت به جامعه بیتفاوت نباشند و هرگز دست روی دست نگذارند. بنابراین این آیات مخالف ادعای مطرح شده توسط شبهه کننده است، بلکه دین آمده است تا ظلم و ستم و تبعیض را از جامعه ریشه کن کند.
از سوی دیگر آیات بسیاری در مورد برابری و برادری و مساوات همه مردم نازل شده است، به طور مثال میفرماید: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ[حجرات/ 13] ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و ملتها و قبیلهها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید، بیتردید گرامیترین شما نزد خدا، پرهیزکارترین شماست، یقیناً خدا دانا و آگاه است.» این آیه نیز به صراحت بیان میکند هیچ کسی بر دیگری برتری ندارد و همه مساوی هستند و برتری تنها به تقوا و پرهیزکاری انسان است.[1]
ذیل همین آیه پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) میفرماید: «هیچ عربی بر غیر عرب برتری ندارد، غیر عرب نیز بر عرب برتری ندارد، هیچ سفید پوستی بر سیاهپوست و هیچ سیاهپوستی بر سفید پوست برتری ندارد، مگر از طریق تقوی.»[2] بر این اساس، هیچ انسانی بر دیگری برتری ندارد و هیچ انسانی نمیتواند ثروت و قدرت را مختص خود بداند و دیگران را از آن منع کند.
اگر به تاریخ صدر اسلام نیز توجه کنیم این مطلب را در 10 سالی که پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) در مدینه حکومت تشکیل داد، به وضوح مشاهده خواهیم کرد. اولا: خود حضرت زندگی بسیار ساده و به دور از تجمل و اشرافی را داشتند، ثانیا: همه در برابر پیامبر به عنوان حاکم جامعه و قوانین جامعه اسلامی مساوی بودند و هیچ کس بر دیگری برتری نداشت و اگر کسی عمل نادرستی انجام میداد، مجازات میشد.
سادهزیستی و بیآلایش بودن پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) و امیرالمومنین(علیهالسلام) زبانزد خاص و عام است و چنان در تاریخ مشهود است که مورد اعتراف دوست و دشمن قرار گرفته است. داستان ایمان آوردن عدی بن حاتم نیز دلیلی بر این مدعاست، عدی بن حاتم ابتدا از سپاه اسلام فرار کرد، ولی زمانیکه اوصاف پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) را شنید و متوجه شد که پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) اینچنین ساده و بدون تجملات زندگی میکند، خودش نزد پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) آمد و با دیدن عینی آنچه شنیده بود، به حضرت ایمان آورد.[3]
البته این نکته نیز نباید مورد غفلت واقع شود که ممکن است برخی افراد به نام اسلام بر مردم حکومت کنند و مرتکب ظلم و ستم شوند و به هیچ وجه اسلام را در مقام عمل در سطح جامعه اجرا نکنند، بلکه مواضع آنها صدردصد مخالف اسلام و دین باشد. ما نباید فریب سخنان آنان را خورده و این ظلم و ستم را نشأت گرفته از دین تلقی کنیم؛ بلکه دین اسلام با سخنان و رفتار آنان کاملا متفاوت است و ربطی به رفتار آنان ندارد. برای تحلیل دین و مبانی آن، باید به متون دینی و منابع آن و متولیان اصلی آن یعنی پیامبر اکرم و ائمه معصومین(صلواتاللهعلیهماجمعین) مراجعه کرد نه افراد دیگر؛ چرا که در زمان این بزرگواران نیز برخی از فرماندهان و استانداران فریب خورده و مخالف اسلام عمل کردند. لذا معیار باید متون دینی و رفتار متولیان اصلی دین باشد، نه کسانی که خود را در برخی از زمانها مجری آن میدانند.
درنتیجه: ممکن است این ادعای شبهه کننده در مورد دین یهود و مسیحیت درست باشد، اما به هیچ وجه با مبانی اسلام و سیره پیامبر اکرم وائمه اطهار(صلواتاللهعلیهماجمعین) سازگاری ندارد.
____________________________________
پینوشت
[1]. برای مطالعه بیشتر به این مطلب مراجعه کنید.
[2]. كراجكى، محمد بن على، معدن الجواهر و رياضة الخواطر، المكتبة المرتضوية، تهران، چاپ دوم، 1353ش، ص 21.
[3]. سایت ویکی شیعه
شبهه: دین نگاه انساها را از بی عدالتیهای مادی میگیرد و به سمت خدایی ساختگی میدوزد، و این امر موجب میشود فقیران را با دعا و نیایش سرگرم کنند تا حاکمان خدافروش فرصت بیشتری برای ثروتاندوزی داشته باشند.
پاسخ: اگر به متون دینی مراجعه کنیم قرآن کریم یکی از مهمترین اهداف انبیا را ایجاد قسط و عدل در بین مردم معرفی میکند، همچنین از مردم میخواهد و لو یک نفر باشند در برابر ظلم و جور و ستم و استعمار و استثمار قیام کنند و نسبت به جامعه بیتفاوت نباشند و هرگز دست روی دست نگذارند. بنابراین این آیات مخالف ادعای مطرح شده توسط شبهه کننده است، بلکه دین آمده است تا ظلم و ستم و تبعیض را از جامعه ریشه کن کند.