در ادامه مباحث قبلی راجع به توبه رسیدیم به توبه از گناه قسم سومش که حق الناس بود.
حق الناس دارای سه قسم است:
1-حق نفس 2-حق مال 3-حق عرض
حق نفس یعنی حقی که مربوط به جان یک نفر یا اعضای بدن اوست، که باید یا قصاص شود یا دیه بدهد و یا عفو او را بگیرد، مثلا زدن یک نفر و سیاه شدن، حتی مثلا والدین اینکار را انجام دهند و پدر مثلا بزنه توی گوش بچه اش!
حق مال است یعنی تعدیات یا مسامحه کاریها نسبت به مال و ثروت دیگران که باید به وی پرداخت شود و اگر زنده نیست به وارث او و اگر وارث هم ندارد یا او را نمی شناسد به همان مقدار که بر ذمه اش هست از جانب صاحبان حق به فقرا صدقه دهد و یا اگر میسّر نبود به هر مقدار میتواند تصدق کند و یا در مضان اجابت دعا کند خلاصه در حد توان ذمه اش را بری کند چون در قیامت خیلی کار سخت می شود.
در این قسمت اشاره شد به داستان ملا احمد نراقی و مسایل مالی که گریبان انسانها را در روز قیامت می گیرد.
حق عرض است یعنی بردن آبروی انسان مومن با مثل غیبت بهتان دروغ فحش و ... که باید رفت و از صاحب حق عذر خواهی کرد
و در ادامه اشاره شد به یک روایت از امام صادق علیه السلام که فرمودند جبرئیل ضمن بیان شدت عقوبات جهنم برای رسول گرامی اسلام (ص) می فرمایند :
اگر حلقه ای هفتاد ذراعی از جهنم بر دنیا نهاده شود تمام دنیا از حرارت آن ذوب می شوند و اگر جامه ای از اهل جهنم بین زمین و آسمان قرار گیرد تمام جهانیان از بوی بد (اشمئزار آور) آن می میرند . [بحار الانوار جلد 8 صفحه 280]
خلاصه ای از بیانات استاد طاهری در حلقه معرفت، مربوط به تاریخ 92/05/27
نظرات
اگر غیبت کنیم ولی به گوش غیبت شونده نرسد آیا می شود فقط برای آن شخص استغفار کرد؟
مرجع تقلید: آیت الله سیستانی
با سلام خدمت شما مخاطب گرامی
کاربر محترم، سوال شما دارای ابهام است. غیبت که حتما نباید به گوش فرد غیبت شونده برسد. بلکه غیبت این گونه است: «پشت سر کسی حرفی زده شود که اگر بشنود ناراحت شود» اما لازم نیست که حتما به گوش ایشان برسد.
در مورد حلالیت از ایشان خدمت شما عرض شود که اگر زنده است باید از ایشان طلب حلالیت کنیم اما اگر احتمال دهیم که حلالیت باعث درگیری و نزاع می شود یا مفسده ای به همراه دارد یا ایشان در قید حیات نیستند برایشان طلب استغفار کنید.
با تشکر، موفق باشید.