نوع رفتار حضرت خدیجه(سلاماللهعلیها) با پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) به عنوان یک الگو و نمونه برای همسران، موجب تقویت وتحکیم روابط خانوادگی وحل اختلافات زناشویی میباشد.
از مطالعه سیره و زندگی پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) با همسر گرامیاش؛ حضرت خدیجه (سلاماللهعلیها) میتوان به رفتارهای خانوادگی؛ مخصوصاً نوع رفتار ایشان با پیامبر به عنوان یک الگو و نمونه برای همسران اشاره کرد که موجب تقویت و تحکیم روابط خانوادگی و حل اختلافات زناشویی میباشد.
فضائل وخصوصیات حضرت خدیجه
همه منابع تاریخی، حضرت خدیجه (سلاماللهعلیها) را اولین همسر پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) معرفی کردهاند[1] و تا زمانى كه زنده بود، به سبب شخصيت، صفات، كمال و اكرام و تعظيم وى، پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) با هیچ زنى ازدواج نكرد. پيامبر(صلیاللهعلیهوآله) آن چنان حضرت خديجه (سلاماللهعلیها) را دوست مىداشت و احترام مىكرد و او را از همه زنان عالم برتر مىدانست، عظمت و شأن او را يادآور مىشد و در كارها با وى مشورت مىكرد. چنان که در منابع آمده است، حضرت خدیجه(سلاماللهعلیها) پیشنهاد ازدواج با پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) را مطرح کرده است. این پیشنهاد پس از آن روی داد که با درستکاری و امانتداری و کرامت اخلاقی پیامبر(صلیاللهعلیهوآله)، پس از بازگشت پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) از سفر تجاری شام، توسط غلامش؛ میسره، آشنا شد.[2]
از جمله فضائل حضرت خدیجه (سلاماللهعلیها)، میتوان به سلام خداوند و جبرئیل بر ایشان اشاره کرد. مسلم نيشابوري از ابوهریره نقل مي كند، جبرئیل آمد پیش پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) و عرضه داشت: «يا رَسُولَ اللَّهِ هذه خَدِيجَةُ قد أَتَتْكَ مَعَهَا إِنَاء فيه إِدَام أو طَعَام أو شَرَاب فإذا هِيَ أَتَتْكَ فَاقْرَأْ عليها السَّلَامَ من رَبِّهَا عز وجل ومنى وَ بَشِّرْهَا بِبَيْتٍ في الْجَنَّةِ من قَصَبٍ لَا صَخَبَ فيه و لا نَصَبَ؛[3] حضرت خدیجه (سلاماللهعلیها) دارد میآید پیش تو ظرفی از غذا و آب میآورد. وقتی حضرت خدیجه آمد از طرف خدای عالم به او سلام برسان از من جبرئیل هم به او سلام برسان و بشارت بده به حضرت خدیجه که خدای عالم، خانهای در بهشت برای او از تارهای طلا در نظر گرفته که در آنجا نه اضطراب و خستگی وجود دارد و نه زوال نعمت.»
از جمله رفتارهای حضرت خدیجه (سلاماللهعلیها) در زندگی مشترک به عنوان یک الگو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- پرورش فرزندان صالح:
حضرت خدیجه(سلام الله علیها) در طول حیات خود، مادر 4 دختر و 2 پسر بوده است. آن بانو دخترانی چون زینب، رقیه و ام کلثوم و فاطمه(سلاماللهعلیها) را به دنیا آورد و به عنوان مادرى شایسته و با ایمان، فرزندان نیک و صالحى براى پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) تربیت نمود.
2- توجه به نیازهاى عاطفى و خواستههاى فرزندان:
مهرورزى و محبت به کودکان و رفع نیازهاى معنوى و عاطفى فرزندان، یکى از اصول تربیتى اسلام مى باشد. حضرت خدیجه در مورد آینده دختر خردسال خویش، خطاب به پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) دغدغه هایى را به این ترتیب بیان نمود: «ای رسول خدا! این دختر من (با اشاره به حضرت فاطمه(سلاماللهعلیها)) بعد از من غریب و تنها خواهد شد؛ مبادا کسى از زنان قریش او را آزار برساند؛ مبادا کسى به صورتش سیلى بزند؛ مبادا کسى صداى خود را بر روى او بلند کند؛ مبادا کسى با او رفتارى تند و خشن داشته باشد.»[4]
3- رعایت آیین شوهردارى:
یکى از برنامههاى تربیتى اسلام، آموزش آیین شوهردارى به بانوان مىباشد، حضرت خدیجه(سلاماللهعلیها) در ترویج آیین شوهردارى اسلامى و رعایت حقوق همسر، نهایت تلاش را به عمل مىآورد که در اینجا به چند مورد مختصراً اشاره می کنیم: ابراز محبت، طرح غیرمستقیم خواسته ها، دلجویى و دلدارى همسر و...
با توجه به مطالبی که گذشت، حضرت خدیجه (سلاماللهعلیها) از همه لحاظ از دیگر همسران رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) برتر و فضایل و مناقبی که در کلام اهل بیت (علیهمالسلام) و منابع فریقین برای این بانوی گرانقدر نقل شده است، حاکی از مقام والای ایشان دارد و قطعاً مجاهدتهای حضرتخدیجه(سلاماللهعلیها) بود (چه مالی و چه غیر مالی) که درخت نوپای اسلام را تنومند گردانید.
پی نوشتها:
[1]. ابن کثیر، البدایة و النهایة، ج۵، ص۲۹۳.
[2]. همان.
[3]. مسلم بن حجاج نیشابوری،صحیح مسلم،حدیث 2432، محمد بن اسماعیل بخاری،صحیح بخاری، ج 3، حدیث 3609.
[4]. شیخ محمد مهدی حائری، شجره طوبى، ج 2، ص 334
منابع تاریخی، حضرت خدیجه (سلاماللهعلیها) را اولین همسر پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) معرفی کردهاند و تا زمانى كه زنده بود به سبب شخصيت، صفات، كمال و اكرام و تعظيم وى، پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) با زنى ازدواج نكرد. پيامبر(صلیاللهعلیهوآله) آن چنان حضرت خديجه (سلاماللهعلیها) را دوست مىداشت و احترام مىكرد که او را از همه زنان عالم برتر مىدانست.