مشورت دادن امام علی به خلیفه دوم

مشورت دادن امام علی به خلیفه دوم

شبهه: امیرالمومنین(علیه‌السلام) موافق حمله به ایران بود و از حمله به ایران حمایت کرد، لذا در جنایاتی که علیه ایرانیان صورت گرفت نقش داشته است. برای این سخن نیز به خطبه 146 نهج البلاغه استناد می‌کنند که عمر بن خطاب از حضرت مشورت می‌خواهد و حضرت در مقام مشورت می‌فرماید: «تو همچون محور آسيا باش، و به وسيله عرب آسيا را بگردان، و آنان را در دل آتش جنگ بيفكن و خود به جبهه جنگ مرو....»

در رابطه با این خطبه دو نکته قابل طرح است:
نکته اول: این سخن هیچ دلالتی بر تایید حمله ندارد، کجا حضرت می‌فرماید کار خوبی کردی، کجا حضرت فرموده عالی بود. این سخن نسبت به تایید یا رد اصل حمله مسکوت است. اما صحبت از ادامه جنگ است که حضرت در مقام مشورت می‌فرماید خود تو نباید به میان جنگ بروی؛ اما دشمن با ترفند خاص خودش می‌خواهد این خطبه و این جملات را دال بر تایید و خشنودی حضرت از جنگ با ایرانیان جلوه دهد که درست نیست.

نکته دوم: این مشورت بعد از رخ دادن جنگ بوده و حضرت نمی‌تواند نسبت به جامعه اسلامی بی‌تفاوت باشد. نمی‌تواند کاری کند که جامعه اسلامی به شکست منجر شود. بله، اصل کار اشتباه بود، اما اگر شکست بخورد وضعیت بسیار بد خواهد شد و ممکن بود اسلام از بین برود؛ چرا که روم نیز از طرف دیگر جامعه اسلامی را تهدید می‌کرد، منافقین و کفار داخلی نیز از داخل مشغول توطئه بودند. لذا احتمال داشت اسلام به طور کلی ازبین برود.

نکته سوم: اگر حضرت موافق جنگ بود و این حرکت را برحق می‌دانست، چرا خود در جنگ شرکت نکرد؟ آیا می‌خواهد ثواب عظیم جنگ و جهاد در راه خدا را از دست دهد؟ یا ترسی در دل داشته که مانع شرکت او شده؟ همه می‌دانند که امیرالمومنین(علیه‌السلام) از هیچ جنگی و از هیچ پهلوانی کوچک‌ترین ترسی ندارد. همچنین همه می‌دانند که ایمان امیرالمومنین(علیه‌السلام) در اوج بوده و هرگز ثواب جهاد در راه خدا را از دست نمی‌دهد. این در حالی است که عمر بن خطاب بعد از شنیدن سخنان حکیمانه حضرت، فرماندهی لشکر را به ایشان پیشنهاد می‌کند و اصرار دارد که حضرت فرمانده سپاه شود، اما حضرت امتناع کرده و نمی‌پذیرد.

نکته چهارم: حضرت حدود 5 سال خلافت را به دست گرفت و در طول این مدت 3 جنگ بزرگ را برای او به وجود آوردند و حضرت نیز مجبور به جنگ داخلی شد. اما در این مدت خود حضرت هرگز به ایران حمله نکرد و هرگز لشگری به سمت ایران گسیل نداشت، در حالی‌که هنوز قسمت‌های زیادی از ایران تسلیم نشده و هم‌چنان مقاومت می‌کردند که نشان از این دارد که حضرت مخالف جنگ با ایرانیان بوده است.

______________________________
لینک مطلب: https://btid.org/fa/news/159262