«چک تأیید شده»چکی است که اشخاص عهده بانک ها به حساب جاری خود صادر و توسط بانک مربوطه،پرداخت وجه آن تأیید می شود.و «چک تضمین شده»چکی است که توسط بانک به عهده همان بانک به درخواست مشتری صادر و پرداخت وجه آن توسط بانک تضمین می شود.
در اصلاحات جدید قانون چک،از دو نوع چک با عناوین«عادی»و«تأیید شده»نام برده شده است که دقیقاً تفاوت آن مشخص نیست.
ضمن اینکه من متوجه نمی شوم در اینجا فرق چک تأیید شده و تضمینی چیست؟اگر ممکن است کمی برایم توضیح دهید که این تقسیم بندی ها چگونه صورت گرفته و چه تعریفی دارد؟
پاسخ حقوقی:
این تقسیم بندی ها که«چک مسافرتی»را نیز باید به آن اضافه کرد،تقسیم بندی جدیدی نیست.از سال 1355 برخی از این تقسیم بندی ها برای انواع مختلف چک های صادره در نظر گرفته شد.ماده یک قانون جدید چک نیز که عیناً مفاد اصلاحی1372/11/1 را به این قانون الحاق کرده،انواع چک را به چهار قسمت تقسیم و به این نحو تعریف می کند:«چک عادی»چکی است که اشخاص،عهده بانک ها به حساب جاری خود صادر و دارنده آن،تضمینی جز اعتبار صادرکننده آن ندارد.
«چک تأیید شده»چکی است که اشخاص عهده بانک ها به حساب جاری خود صادر و توسط بانک مربوطه،پرداخت وجه آن تأیید می شود.
«چک تضمین شده»چکی است که توسط بانک به عهده همان بانک به درخواست مشتری صادر و پرداخت وجه آن توسط بانک تضمین می شود.
«چک مسافرتی»نیز به چکی گفته می شود که توسط بانک صادر و وجه آن در هر یک از شعب آن بانک یا توسط نمایندگان و کارگزاران آن پرداخت می شود.
خب،همان طور که می بینید تفاوت زیادی است بین چک های عادی و تأیید شده و یا تأیید شده با تضمین شده بانک ها.
ذکر این نکته نیز ضروری است که چک های صادره عهده بانک هایی که طبق قوانین ایران در داخل کشور دایر شده یا می شوند،همچنین شعب آنها در خارج از کشور در حکم اسناد لازم الاجراست و دارنده چک در صورت مراجعه به بانک و عدم دریافت تمامی یا قسمتی از وجه آن به علت نبودن محل و یا به هر علت دیگری که منتهی به برگشت چک و«عدم پرداخت»گردد،می تواند طبق قوانین و آیین نامه های مربوط به اجرای اسناد رسمی،وجه چک یا باقیمانده آن را از صادر کننده وصول کند.1 برای صدور اجراییه،دارنده چک باید عین چک و گواهینامه مربوطه را به اجرای ثبت اسناد محل تسلیم کند.
اجرای ثبت هم در صورتی دستور اجرا صادر می کند که مطابقت امضای چک یا نمونه امضای صادر کننده در بانک،از طرف بانک گواهی شده باشد.بد نیست بدانید که دارنده چک اعم است از کسی که چک در وجه او صادر شده یا با نام او پشت نویسی شده یا حامل چک(در مورد چک های در وجه حامل)یا قائم مقام قانونی آنان.
پی نوشت:
1.ماده(2)قانون صدور چک.
منبع:مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی
گردآوری و تدوین:معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضاییه