با رفتارهای خودسرانه فرزندم چکار کنم؟

من یک پسر 9 ساله دارم که خیلی بیش از حد به دوستانش بها می‌دهد؛ مثلا حاضر است که حرف پدر و مادرش به خاطر دوستانش زیر پا بگذارد. اگر من بگویم که مثلا فلان چیز را نباید به کسی بدهی، ولی یواشکی همان چیز را به دوستانش می‌دهد. اگر دوستش یک بشقاب مثلا خرما به بدهد، بدون اجازه، پسته یا هر چیزی که داخل خانه داشته باشیم، برمی‌دارد و به دوستش می‌دهد. نمی‌دانم چه رفتاری با او داشته باشم؟ هم دوست ندارم خسیس باشد و هم نمی‌خوام اینقدر سرخود رفتار کند. به نظرتان من باید چه رفتاری داشته باشم؟ داخل خانه اصلا کار نمی‌کند، ولی اگه دوستانش برای بازی دنبالش بیایند، حتی اگر مریض هم باشد، دنبالشان می‌رود. لطفا در این زمینه راهنمایی کنید که چگونه باید با او رفتار کنم.

پاسخ مشاور:
در ابتدا باید عرض کنم که این خصلت بسیار خوبی است که فرزندتان میل به بخشش و مهمان نوازی را نسبت به دوستانش دارد. مبادا بخواهید این خصلت را از او بگیرید، بلکه سعی کنید به او یاد بدهید تا بتواند این خصلت و ویژگی را مدیریت کند. برهمین اساس سعی کنید در خانه قانون وضع کنید. به عبارتی برای فرزندنتان مشخص کنید که اگر قصد دارد که از خانه چیزی برای دوستانش بردارد یا تعارف کند، از شما اجازه بگیرد و درصورت اجازه شما این کار را انجام دهد. لذا بنا نیست که جلوی بخشش او را بگیرید، بلکه بناست این کار او را قانونمند و تعدیل کنید. از این رو با قانون گذاشتن در خانه جلوی خودسرانه رفتار کردن او را خواهید گرفت .
اما سوالی که مطرح می شود این است که ممکن است علیرغم قانون گذاشتن در خانه بازهم فرزندتان روال سابق خود را ادامه دهد و بدون اجازه و مخفیانه چیزی را از خانه بردارد و به دوستانش بدهد، آن وقت باید چکار کرد؟
وقتی قانونی را در خانه وضع می‌کنید، باید برای عدم اجرای قانون هم جریمه و محرومیت وضع کنید. بدین صورت که مثلا اگر بنا باشد فرزندتان چیزی از خانه بردارد و به دوستانش بدهد، اول باید از والدین اجازه بگیرد و در صورت اجازه می‌تواند، آن چیز را به دوستش بدهد، در غیر اینصورت او را از چیزی که خیلی دوست دارد، محروم می‌کنید؛ مثلا محرومیتش این خواهد بود که به اندازه یک تا دو روز کامل حق ارتباط با دوستانش را نخواهد داشت. سعی کنید میزان محرومیتش باتوجه به نوع عملی که انجام می‌دهد مطابقت بدهید و اگر مرتکب کار اشتباهی شد، حتما نسبت به انجام محرومیت در این زمینه جدی و قاطع باشید. هرگونه سهل انگاری در این زمینه باعث بی خاصیت شدن قانون و حرف شما خواهد شد.
هرچقدر نوع محرومیت و جریمه قوی و موثر باشد، تاثیرگذاری بر رفتار فرزند بیشتر خواهد شد و زودتر طبق خواسته شما عمل خواهد کرد. لذا سعی کنید چیزی را به عنوان محرومیت درنظر بگیرید که آن چیز مورد علاقه فرزندتان باشد.
گاهی می‌توانید در برابر قبول خواسته‌اش، از او کار یا مسئولیتی بخواهید که در خانه انجام دهد. در واقع با این کار شما انگیزه همکاری و مسئولیت پذیری او در خانه را از طریق قبول بعضی از خواسته‌های متعارفش بالا می‌برید. اگر می بینید که فرزندتان به سرعت، خواسته‌های دوستانش را اجابت می‌کند به این دلیل است که از اجابت خواسته‌های آنان، منفعت و فایده‌ای نصیب او می‌شود و آن خوشگذرانی، معاشرت و بازی با آنان است. لذا اگر شما در برابر خواسته‌هایی که از شما دارد، از او کار یا مسئولیتی بخواهید که انجام دهد، در آن صورت انگیزه همکاری‌اش در خانه بیشتر می‌شود. 
در کنار این قانون گذاری در خانه، سعی کنید برای علت آن و خودسرانه رفتار کردنش توضیحاتی بدهید تا بتواند به درک بهتری از این قانون برسد و تصور نکند که شما با اصل کارش مخالف هستید، بلکه برایش توضیح بدهید که با خودسرانه رفتار کردن و زیاده روی کردن او مخالف هستید تا کم کم به حالت تعادل و قانونمندی در رفتار برسد.
برهمین اساس وقتی در خانه قانون وضع کنید و با جدیت و قاطعیت آن قانون را عملی سازید، کم کم فرزند شما ناگزیر می‌شود که طبق همان قانون عمل نماید و دست از رفتارهای خودسرانه و قانون گریز خود بردارد.