تکفیر سایر مذاهب توسط علمای شیعه

تکفیر سایر ادیان و مذاهب از اتفاقاتی است که در سال های اخیر به عنوان یکی از بدترین کارها مطرح می شود. پیروان هر مذهب برای تخریب چهره مذاهب دیگر آن ها را متهم به تکفیری بودن می کنند. در این میان یکی از علماى شيعه شبهاتی را مطرح کرده است مبنی بر اینکه مذهب شيعه اماميه طبق فتواى صاحب جواهر، از بزرگترین فقيهان شيعه که کتابش مهمترين كتاب فقهى شيعيان است، تمامى غير شيعيان را تكفير مي كند. لذا ریشه تمامى تفكرهاى تکفیری نظیر داعش، القاعده و... در حوزه های علمیه ماست! او در ادامه مي افزاید: در جلد ٢٢ از کتاب "جواهر الکلام" که مهمترين کتاب فقهى حوزه است آمده: «هر غیر شیعه ای "مشرک" است و ریختن خون مشرکان هم واجب است»!

این سخنان دستاویز بسیاری از وهابیون و حتی ملحدین قرار گرفته و می گویند چون فعلا شیعیان در جهان ضعیف هستند مجبور به سکوت اند و هنگامی که قوی شدند بر خود وظیفه می دانند غیر شیعیان را نابود کنند. لذا اکنون این گروه های تکفیری  پیش دستی می کنند. ضمن اینکه ریشه همه بدبختی ها و کشتارهای منطقه و کشورهای مسلمان در حوزه های علمیه است. و اين ادعا كه اسرائيل و آمريكا در پشت فتواهاى تكفير شيعيان هستند و هدفشان تخريب دين اسلام مي باشد، دروغى است كه توسط فقهاى شيعه و براى فريب مردم ساخته شده است.

برای پاسخ به این سوالات، به چند مطلب اشاره می شود:

معانی متفاوت کفر
آنچه در برخی متون فقهی و احادیث از کفر مخالفین ذکر شده به چند معناست:

1. کفر و اسلام غیر شیعیان: به معنای کفر باطنی است به این معنا که اکثر مراجع شیعه به اسلام اهل سنت فتوا داده و تمام احکام مربوط به آن از قبیل طهارت، پاک بودن ذبیحه، حلیت ازدواج، جواز ارث و ... بر آنها بار می شود.[1] تنها تعداد انگشت شماری از فقها مانند صاحب حدائق اعتقاد به کفر گروهی از اهل سنت دارند. البته خود او تصریح می کند که دیدگاه او برخلاف دیدگاه مشهور است.[2] او همچنین توضیح می دهد که مشهور براین باورند که منظور از«کفر مخالفان» در روایات، کفر به معنای ترک اطاعت خدا است؛ چنانکه به تارک الصلوه (بی‌نماز) نیز کافر گفته شده است بی آن که او را حقیقتا کافر بدانیم و احکام کافر را براو جاری کنیم.[3]

در رابطه با کفر باطنی نیز نظرات متفاوت است و هیچ اجماعی در این زمینه وجود ندارد. اما از آنجا که در اعتقادات اصیل و صحیح شیعه و بیانات قرآن، ایده پلورالیسم صحیح نبوده و حقانیت اعتقادی برای همه ادیان و مذاهب وجود ندارد بلکه حق و حقیقت و اعتقادات صحیح یکی است، از این جهت گفته می شود سایر مذاهب کفر باطنی دارند.
نکته مهم این است که تمامی ادیان و مذاهبی که به پلورالیسم اعتقادی، قائل نیستند نسبت به عقائد خود همین نظر را دارند که تنها خودشان حق و حقیقت هستند و سایرین -ولو ممکن است معذور باشند و در قیامت نجات یابند- صاحب عقیده صحیح نبوده و عملا کافر هستند. این اعتقاد تا زمانی که به تکفیر و کشتار دیگران منجر نشود هیچ ایرادی ندارد و لذا اشکالی هم به شیعیان وارد نمی شود. البته در این مسئله نیز برخی اندیشمندان شیعه، ایده پلورالیسم اعتقادی را پذیرفته و سایر ادیان و مذاهب را نیز بر حق می دانند.

2. کفر ناصبی ها: کسانی که دشمنی صریح با اهل بیت داشته باشند حتی به نظر خود اهل سنت نیز کافر ظاهری و باطنی هستند؛ چرا که براساس سنت قطعی پیامبر و نص صریح قرآن که می فرماید «قُل لَّا أَسـئلکمۡ عَلَيهِ أَجرًا إِلَّا ٱلمَوَدَّةَ فِي ٱلقُربَی؛[4] بگو: از شما [در برابر ابلاغ رسالتم] هيچ پاداشى جز مودّت نزديكان [يعنى اهل بيتم] را نمى خواهم » دوستی با اهل بیت پیامبر، از احکام ضروری دین اسلام است. همچنین در صحیح مسلم آمده به جز منافق با علی(ع) دشمنی نمی کند.[5]

3. انواع دیگر کفر: در روایات اهل بیت اقسام زیادی از کفر مانند کفر نفاق ( کسی که در ظاهر مسلمان است ولی قلبا ایمان ندارد)، کفر عصیان ( کسی که به خدا ایمان دارد ولی از روی سرپیچی و سرکشی تکالیف دینی را انجام نمی دهد) ذکر شده و برخی تا 35 نوع کفر را نام برده اند[6] که بسیاری از آنها حکم مسلمان را دارند و نمی توان آنها را خارج از دین دانست. حتی در قیامت نیز برخی از این اقسام کفر دارای عذاب کفر و شرک به خداوند متعال نیستند.

حکم کافر و مشرک
حکم کافر و مشرک به هیچ عنوان قتل و کشتار نیست بلکه کافر و مشرک اگر حربی نباشند و به دنبال جنگ و کشتن مسلمانان نباشند، نه تنها کشتن آنها جایز نیست بلکه دزدی و بردن آبرویشان نیز جایز نمی باشد. نویسنده این شبهه هدفی جز تفرقه افکنی و تخریب با دروغگویی و فریب کاری نداشته و گرنه چرا فتوای علمایی مانند آیت الله سیستانی (حفظه الله ) در رابطه با اخوت با اهل سنت، و پیشگامی علمای شیعه در وحدت با اهل سنت را نمی بیند اما بحثی که اجماعی نبوده و خیلی از علمای شیعه نظر مخالف این فتوا هستند، نقل نکرده است.

شهادت تاریخ بر خلاف این شبهه
در طول تاریخ شیعه حکومت هایی را تشکیل داده و قدرت داشته است اما اقدام به تکفیر و خونریزی اهل سنت نکرده و هیچ گاه به دنبال نابودی گروه های دیگر نبوده است. بلکه همان طور که می بینیم امروز در جمهوری اسلامی اقلیت های سنی، مسیحی و یهودی در آرامش زندگی می کنند و حتی در مجلس دارای نماینده هستند و می توانند در تصمیمات کشور نظر خود را اعمال کنند.
آنچه در ادامه متن شبهه مبنی بر لزوم کشتن غیر شیعه و سکوت به علت ضعف، از کتاب نقل می شود، نه تنها در کتاب وجود ندارد بلکه خود گوینده هم چنین نستبی به کتاب نداده و دروغی شاخدار است.

ریشه تکفیر و مشکلات منطقه
تکفیر شیعه و سایر ادیان و مذاهب و ایجاد گروه هایی مثل داعش ریشه در اهل سنت اصیل نیز وجود ندارد بلکه از بدعت ها و ثمرات وهابیت است که بنیان گذار آن فردی منحرف به نام ابن تیمیه است که بوئی از اسلام حقیقی و حتی انسانیت نبرده و توهین ها و جسارت هایی به اهل بیت داشته است. حتی در زمان خودش به خاطر تفکرات انحرافی به زندان افتاد و حتی توسط پدر برادرش نقد شد.[7]

کسانی که می گویند مشکلات منطقه و کشتارها از حوزه علمیه است، دشمنان حوزه علمیه بوده و متاسفانه چشمشان را بر روی حقیقت بسته اند و نمی توانند ببینند که منطقه از زمانی دچار مشکلات شده که پای استعمارگران و مستکبرین به کشورهای اسلامی باز شده و گرنه مسلمانان قرن های متوالی در اوج پیشرفت و تمدن با راحتی و صلح در کنار هم زندگی می کردند و معدود جنگ هایی که صورت می گرفته نیز ناشی از قدرت طلبی و زور گویی برخی حکام جور بوده نه به خاطر فتوای علمای شیعه. این حقیقت که آمریکا و اسرائیل منشأ تمام مشکلات و مصایب دنیا هستند، همه کارشناسان و خردمندان جهان درک کرده اند و به جز سیاست بازان قدرت طلب کسی چشمانش را بر روی حقیقت نمی بینید.

پی نوشت
[1]طباطبائی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی مع تعلیقات عدة من الفقهاء العظام، ج۱ ص ۱۴۱-۱۴۰.
[2] بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، ص175-185.
[3] همان.
[4] سوره شوری آیه 23
[5] صحیح مسلم، ج 1، ص 86، حدیث 78.
[6] فرهنگ لغات کامل در قرآن، ص۳۰.
[7] الدرر السنية في الرد علي الوهابية لأحمد زيني دحلان، ص42