- چهار کتاب با محتوای غنی از سوی نویسندگان عرب زبان در مواجهه با شبهات ملحدان نگاشته شده است.
از گذشتههای دور همواره میان جبهه خداباوران و گروه خداناباور درگیری و نزاع وجود داشته است. ریشه این تنازع را باید در پشتوانههای فکری این دو دیدگاه جست و جو کرد. هر چند هر دو طرف ادعای ارائه استدلال های منطقی و عقلانی دارند اما، دقت نظر و انصاف شاهد بر این خواهد بود بیانها و استدلالهای منکران خدا صرفا ظاهری بوده و از عمق معنایی برخوردار نیست. تلاشها برای پاسخگویی به ادعاها و استدلال هایی که از سوی ملحدان تولید و منتشر میشود، بسیار گسترده میباشد و هر انسان موحد با هر زبان و جغرافیایی دوست دارد از آئین حق و حقیقت با روشهای مختلف از جمله نوشتن کتاب و مقاله دفاع کند.
دنیای عرب و نویسندگان عرب زبان نیز از این مطلب مستثنی نیستند. ترجمه روز افزون کتابها و فیلمهای الحادی به زبان عربی و پمپاژ آنها در میان جوامع عرب زبان و ناآگاهی بسیاری از مردم در مواجهه با شبهات القاء شده، سبب شده تا دانشمندان عرب زبان، هر چه بهتر و با بیان فنی و تخصصی، در ضمن کتابهای متعدد پاسخگوی این شبهات باشند. در این نوشتار به معرفی و توضیح کوتاهی از چهار کتاب منتشر شده توسط نویسندگان عرب زبان معاصر میپردازیم:
1. الأقنعة الزائفة تخفي الإلحاد وراء العقلانية العلمية
ترجمه عنوان کتاب: نقابهای تقلبی، بی خدایی را پشت عقلانیت علمی پنهان میکنند.
نویسنده کتاب دکتر محمد ناصر است که تلاش کرده پیرامون عقلانیتی که مورد ادعای دانشمندان ملحد قرار گرفته، سخن بگوید. دکتر ناصر معتقد است که ادعای ملحدان در مورد پایه و اساس بودن دانش تجربی و ساینس برای عقیده به خداناباوری صحیح نیست. در واقع رویکرد ملحدان در مواجهه با علوم تجربی یک رویکرد استعماری و استثماری است. وقتی سخن از عقلانیت است، باید عقل را محور قرار داد و تمام معارف را از او دریافت کرد. حتی اگر ملحدان ادعای عقلانی بودن دارند، باید پیرامون تحصیل علم و روشهای جلوگیری از خطا در تحصیل علم، سررشته داشته باشند اما، متاسفانه کسانی که در دنیای معاصر سرمدار این تفکر الحادی هستند، فقط در علوم تجربی تخصص دارند. بنابراین نمیتوانند در مورد وجود خدا و مسائل دینی اظهار نظر کنند؛ زیرا این دو مساله زیر شاخه هیچ علم تجربی قرار نمیگیرد. نویسنده در ادامه به بررسی مسائل مرتبط با عقلانیت و آثار آن پرداخته است.
2. إن کنت عاقلاً فکیف تکون ملحداً؟
ترجمه عنوان کتاب: اگر تو عاقلی، پس چرا خداناباور هستی؟
این کتاب توسط دکتر أیمن المصری نگارش شده است. در مقدمه کتاب آمده که انسان به دلیل قوای جسمانی و غرائز حیوانی، انسان نشده بلکه به دلیل قدرت عقلی برای تشخیص حق از باطل و حسن از قبیح، انسان نامیده شده است. نویسنده معتقد است وجود جریانهای الحادی و گسترش آنها به دو دلیل است: اول آنکه بعضی خیال کرده اند قوانین و چارچوب مشخصی برای عقل در تشخیص پدیدههای غیبی و ماوراء ماده، همانند آنچه که در دنیای فیزیکی بیان شده، وجود ندارد. دوم، وجود یک سلسله از نیروها و جریانهای سیاسی و اجتماعی در میان مردم که مانع از بهرهمندی مردم از عقل و فکرشان میشود. این جریانهای سلطه طلب برای حفظ منافع خود و جلوگیری از قیام و نهضت توده مردم در برابر ستم و ظلم، مردم را از هر گونه تعقل و اندیشه منع کرده و میترسانند. نویسنده تلاش کرده که مسائل مرتبط با فکر و اندیشه را مطرح کند و برخی از براهین عقلی در اثبات خدا را توضیح دهد.
3. مواجهة الإلحاد فی منطلقاته المعرفیة
ترجمه عنوان کتاب: مقابله با خداناباوری در مبانی شناختی آن.
سید حیدر السندی الاحسائی این کتاب را به رشته تحریر در آورده است. وی مانند بسیاری از متفکران معتقد است که نظریه فرگشت، نقطه آغازین برای تفکر الحاد در دنیای معاصر بوده است. بنابراین ابتدا تعریف الحاد و ریشههای آن را بیان کرده و سپس مسائل مربوط به اثبات خدا و راههای شناخت او را مورد نظر قرار داده است. در فصل دوم، کتاب «طرح بزرگ» نوشته استیون هاوکنیگ و نظریه (M) مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در ادامه به برخی از شبهات ملحدان در برابر دینداران پاسخ داده شده، از جمله نیاز به وجود خالق و بررسی ارزش معرفتی برهان نظم. در نهایت نظریه فرگشت نیز موشکافی شده است.
4. مختارات من شبهات الملحدين حول القرآن
ترجمه عنوان کتاب: پاسخ به برخی اشکالهای خداناباوران پیرامون قرآن.
نویسنده این کتاب شيخ محمد صنقور علي البحراني است. رویکرد این کتاب دفاع از معجزه جاوید پیامبر اسلام یعنی قرآن است. از زمان ظهور قرآن تا به امروز همواره افرادی بودهاند که در حقانیت این کتاب و اعجاز آن شک و شبهه ایجاد میکردند و اینها ناشی از خلل و نقص در مقدمات فهم آنها بوده است. امروز با گسترش دانش تجربی برخی تلاش میکنند غیر از القاء شبهات تاریخی و عقلی بر قرآن، آن دسته از آیات قرآن را که مربوط به مسائل طبیعی و جهان مادی است، نیز زیر سوال برده و در نتیجه علم و دانش صاحب اآن را ناقص و محدود بدانند. از این رو نویسنده به خوبی توانسته به حدود 40 شبهه پیرامون آیات قرآنی پاسخ دهد. از جمله چگونگی تساوی زمانی آفرینش زمین و آسمان، امکان سقوط آسمان بر زمین، چرخش خورشید به دور زمین، امکان مسخ انسان به شکل حیوانات و....
کتاب های «الأقنعة الزائفة تخفي الإلحاد وراء العقلانية العلمية» و «إن کنت عاقلاً فکیف تکون ملحداً؟» و «مواجهة الإلحاد فی منطلقاته المعرفیة» و «مختارات من شبهات الملحدين حول القرآن» به خوبی توانسته به شبهات و اشکالات دنیای الحاد، چه از نظر محتوایی و چه از نظر مبنایی و فکری پاسخ دهند.