قرآن بر نقش انسانها برای تغییر مسیر زندگی و شرایط اجتماعی تاکید فراوان کرده است.
شبهه: گریه نکن دلبندم، تا دلت بخواهد در جهان کلیسا، مسجد، کنیسه و معبد ساختهایم که برای حل مشکلات تو دعا کنیم... دینداران با دعا به درگاه خدای موهوم خود، مسئولیت انسانی خود را فراموش میکنند.
پاسخ:
اگر به قرآن کریم به عنوان کتاب مقدس مسلمین مراجعه کنید، خواهید دید که این کتاب بر نقش انسانها برای تغییر مسیر زندگی و شرایط اجتماعی تاکید فراوان کرده و فرموده است: «إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ[رعد /11] خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملتی) را تغییر نمیدهد، مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند!» این آیه به زیبایی بیان میکند اگر مردم جامعه میخواهند وضعیت تغییر کند و شرایط بهتر شود، باید خودشان حرکت کنند و با تلاش و کوشش جامعه را تغییر دهند. همچنین در آیه دیگری میفرماید: «بگو: من شما را فقط به یک حقیقت اندرز می دهم [و آن] اینکه دو دو و یک یک برای خدا قیام کنید.[سبا / 46]» این آیه یکی از عالیترین تعالیم اسلام و قرآن است که از مردم میخواهد اگرچه یک نفر باشند، در برابر ظلم، جور، ستم، استعمار و استثمار قیام کنند و نسبت به جامعه بیتفاوت نباشند و هرگز دست روی دست نگذارند. بنابراین دین اسلام بر نقش انسانها برای از بین بردن ظلم و تبعیض تاکید فراوان دارد و از انسانها میخواهد با آن مبارزه کرده و فقر را ریشهکن کنند، نه اینکه فقط بنشینند و دعا کنند.
همچنین پیامبر عظیم الشان اسلام(صلیاللهعلیهوآله) میفرماید: «هر کس صبح کند در حالیکه نسبت به امور مسلمین اهتمامی نداشته باشد، مسلمان نیست.» این سخن پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) به زیبایی مسئولیت اجتماعی تک تک مسلمانان را گوشزد میکند که نباید نسبت به همنوع خود و فقرای جامعه بیتفاوت باشیم و آنها را از یاد ببریم. بنابراین در مبانی دین اسلام هرگز مسئولیت اجتماعی افراد فراموش نشده و بر آن تاکید فراوان شده است. یعنی مردم یک جامعه باید نسبت به همدیگر احساس مسئولیت کنند و برای رفع فقر از جامعه تلاش کنند. تاکید اسلام بر صدقه دادن، پرداخت خمس و زکات در همین راستا بوده و در عمل مسلمین را بر آن داشته است که از اموال خود به فقرا و مستمدان کمک کنند.
_______________________________________
لینک مطلب: https://btid.org/fa/news/160373