آیا ضمیر «هو» اسم اعظم الهی است؟!
پرسش:
آیا ضمیر «هو» اسم اعظم الهی است؟!
"رنگ «هُو» بیرنگی است. رنگ سیاه نشانهای بصری از هیبت و جلال او در مقام ظهور اسمایی مرتبه ربانیت است و رنگهای سبز و سفید نشانههایی از جنبه جمالی او در مرتبه ظهُور اسمایی در مقام رحمانیت دارند. گاه در سفر عشق نشانههایی از «هُو» به صورت «آتش فروزان» در هیأت ترکیبی از رنگهای زرد و قرمز بر دلسوختگان شیفته نمایان میشود". بر اساس عبارت فوق، آیا «هو» از نامهای پروردگار متعال و یا اسم اعظم او است، و یا تنها ضمیری است که به یکی از نامهای حسنای خداوند متعال برمیگردد؟
پاسخ:
کلمهی «هو» هر چند در زبان عربی ضمیری است که به مرجعی برمیگردد؛ اما در برخی روایات، از این ضمیر به تنهایی به عنوان نام خداوند، بلکه بخشی از اسم اعظم خداوند یاد شده است.
شیخ صدوق از امام علی(ع) نقل میکند: در شبی که فردایش جنگ بدر اتفاق افتاد، خضر(ع) را در خواب دیدم و گفتم چیزی به من بیاموز که بتوانم بر دشمنان پیروز شوم. خضر(ع) گفت: بگو: «یا هو یا من لا هو الا هو»؛ وقتی صبح دمید داستان را برای رسول الله(ص) نقل کردم آنحضرت فرمود: به اسم اعظم آگاهی یافتی.[1]
همچنین برخی گفتهاند اسم اعظمی که در روایت «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ أَقْرَبُ إِلَى الِاسْمِ الْأَعْظَمِ مِنْ سَوَادِ الْعَینِ إِلَى بَیاضِهَا»[2] از آن یاد شده است، یکی از عبارات «یا حَی یا قَیوم»، «یا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَام»،و یا «یا هُوَ یا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُوَ» میباشد.[3]
پینوشت:
[1]. «عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ رَأَیتُ الْخَضِرَ ع فِی الْمَنَامِ قَبْلَ بَدْرٍ بِلَیلَةٍ فَقُلْتُ لَهُ عَلِّمْنِی شَیئاً أُنْصَرْ بِهِ عَلَى الْأَعْدَاءِ فَقَالَ قُلْ یا هُوَ یا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُوَ فَلَمَّا أَصْبَحْتُ قَصَصْتُهَا عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ لِییا عَلِی عُلِّمْتَ الِاسْمَ الْأَعْظَمَ». شیخ صدوق، توحید، ص 89، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، 1398ق؛ ر. ک: «فرق بین هو و الله»، 17951؛ «معنای جملات «لا اله الا هو»، «لااله الا انا»، «لااله الا انت» و «لااله الا الله»، 95047.
[2]. «جایگاه اسم اعظم در روایات»، 77799.
[3]. ابن فهد حلی، احمد، عدة الداعیو نجاح الساعی، محقق، مصحح، موحدی قمی، احمد، ص 58، بیروت، دار الکتب الإسلامی، چاپ اول، 1407ق.
منبع: اسلام کوئست