عرفه، فرصتی برای دستیابی به حاجات ویژه

12:09 - 1400/04/27

-روز عرفه، بستری بی نظیر برای خود شناسی و خداباوری است.

عرفه، فرصتی برای دستیابی به حاجات ویژه

نگاه عبرت آموز به دنیای پیرامون و تفکر در حوادث شگفت انگیز هستی نشان می دهد که عنصر اصلی و تاثیرگذار در حرکت های بزرگ و پیروز تاریخ، یاد خدا و ارتباط با پروردگار یکتا است. اعمالی که رنگ خدایی داشته باشند، ماندگارند و در طول تاریخ نیز از آن ها به نیکویی یاد می شود. اما آنچه باعث حفظ و بقاء دین الهی، اخلاق و معنویت در جامعه می شود استفاده از عاطفه است. اندیشه و عقل به تنهایی نمی توانند نتیجه مطلوب را حاصل کنند بلکه ترکیب آن ها با عاطفه باعث می شود مسیر فهم و جریان عقلی هموار شود. دعای امام حسین علیه السلام در روز عرفه، با دارابودن تمام این ویژگی ها باعث شده است تا این کلمات گوهربار در حافظه ی تاریخ نقش ببندد و ثمرات بیکران آن شامل حال جویندگان معرفت و پیروان اهل بیت علیهم السلام گردد.
خداوند متعال در قرآن می فرمایند: «وَ اذْكُرُوا اللَّهَ في‏ أَيَّامٍ مَعْدُودات؛ [1] و خدا را در روزهاى معيّنى ياد كنيد.» در روایات آمده است منظور از «أَيَّامٍ مَعْدُودات» که خدای متعال به ذکر در این ایام دستور داده است، ده روز اول ماه ذی‌حجه است که شامل روز عرفه نیز می گردد.[2]

عرفه، فرصتی برای دستیابی به حاجات ویژه
روز عرفه، روز درخواست و تقاضاست. هر لحظه‌ای از لحظات این روز برای ما گران بها و بی بدیل است. خوشا به حال کسانی که از این فرصت طلایی بهره برده و بار خود را می بندند. مقایسه این روز با ماه مبارک رمضان، نشان دهنده عظمت و بزرگی آن می باشد؛ غفلت از این زمان بابرکت و از دست دادن حتی دقایقی از آن می تواند پشیمانی جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
نکته حائز اهمیت در این عید بزرگ، سفارش به دعا و نیایش است. دستیابی به حاجات ویژه در این روز ممکن است، اما بهترین راهکار برای استجابت قطعی دعا در این روز، به کارگیری این روش است: از ابابصیر نقل شده است که وی در روز عرفه، مشغول دعا و نیایش بود. اطرافیان ابابصیر وقتی به دعاهای او دقت کردند، متوجه شدند که او مشغول دعا برای خواهران و برادران دینی اش است. از او پرسیدند چرا در روزی که روز استجابت دعاست، حتی یک دعا برای خودت نکردی؟ ابابصیر پاسخ داد که از امام صادق علیه السلام شنیده ام که فرمود: «إِذَا دَعَا الرَّجُلُ‏ لِأَخِيهِ‏ بِظَهْرِ الْغَيْبِ... ؛ [3] اگر شخصی در غیاب برادر مؤمنش برای او دعا کند، از عرش ندایی می ‌آید كه برای تو صدهزار برابر مثل اوست. این در حالی است كه اگر برای خودش دعا می‌كرد، فقط به اندازه همان یك دعا به او داده می ‌شد. حال بنگرید که صدهزار برابر که تضمین شده است، بهتر است یا آن یكی كه معلوم نیست مستجاب شود یا نه.»  

جلوه ای از کرامت الهی
عرفه بهترین زمان برای بازگشت به مسیر بندگی است. امام حسین علیه السلام در فرازی از دعای عرفه اینگونه با خدای خود مناجات می کنند: «وَ أَکْرَمُ مَنْ عَفَا؛ [4] و(خداوند) بزرگوارترین کسی است که گذشت می کند.» در توضیح این فراز زیبا باید گفت که عفو و گذشت انسان ها مراتب مختلفی دارد. عده ای در مقابل دریافت جریمه ای می بخشند؛ بعضی نیز نیازمند التماس و خواهشند تا گذشت کنند؛ اما کریم ترینِ بخشنده ها کسانی هستند که بدون هیچ چشم داشتی از طرف مقابل می گذرند اما ناخودآگاه احساس شرمندگی و خجالت زدگی همواره شخص بخشیده شده را آزار می دهد و هیچ کریمی نمی تواند این احساس را از بین ببرد. این جاست که مشخص می شود چرا خداوند متعال بهترین گذشت کننده است؛ زیرا او نه تنها زشتی ها را می پوشاند و زیبایی ها را نمایان می کند، بلکه با تصرف در نفس و ذهن بندگانش، گناه انسان را از یاد او می برد و با عفو خود، شرمساری درونی او را مرتفع می کند.

عالم محضر خداست
یکی دیگر از زیباترین و عرفانی ترین فقرات دعای عرفه این قسمت است: «اَللَّهُمَّ اجْعَلْنِی أَخْشَاکَ کَأَنِّی أَرَاکَ؛ [5] پروردگارا، به من آن مقام ترس و خشیت از جلال و عظمتت را عطا كن كه گویا تو را می بینم.»
اعتقاد به حضور حقیقی خداوند متعال و ناظر بودن ایشان بر تک تک اعمال و رفتار ما می تواند بهترین بازدارنده گناه و از طرفی ارزشمندترین محرک برای رفتارهای خداپسندانه باشد. انسانی که حضور آفریدگار خود را با تمام وجود حس کند، تمام تلاش خود را به کار می بندد تا رضایت الهی را به دست آورد تا در زمره بندگان شایسته او قرار گیرد.
عرفه، روز افزایش شناخت و معرفت است؛ معرفتی که انسان را به یقین قطعی می رساند. امید است عرفه، شروعی برای خودشناسی باشد و در نهایت به خداشناسی منجر شود؛ ان شاء الله.

پی نوشت:
[1] سوره بقره، آیه203
[2] تهذيب الأحكام ، ج ‏۵، ص ۴۴۷
[3] من لا يحضره الفقيه؛ ج‏2 ، ص212
[4] مفاتیح الجنان، دعای عرفه
[5] همان

دعای امام حسین علیه السلام در روز عرفه، با دارا بودن معارف والا و بی نظیر، عشق و عاطفه ای بی بدیل و شور و سوز مثال زدنی، باعث شده است تا این کلمات گوهربار، در حافظه ی تاریخ نقش ببندد و ثمرات بیکران آن شامل حال جویندگان معرفت و پیروان اهل بیت علیهم السلام گردد.

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
11 + 2 =
*****