تعابیر آمرانه در مورد زیارت سیدالشهداء(ع) را به معنای سفارش بسیار اکید و به این معناست که اگر کسی دوست‌دار واقعی اهل بیت(ع) است، قطعا در زیارت قبر آن بزرگواران به ویژه امام حسین(ع) کوتاهی نخواهد کرد.
پرسش: با توجه به روایات متعددی که امر و ترغیب به زیارت امام حسین(ع) می‌کنند، ودر برخی از روایات، صریحاً به زیارت امام حسین(ع) امر شده و انجام آن فرض دانسته شده است، آیا این امر دلالت بر وجوب شرعی زیارت حضرتشان ندارد؟ مانند این روایت: عن ابی جعفر(ع): «مُرُوا شِیعَتَنَا بِزِیَارَةِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع فَإِنَّ ...إِتْیَانَهُ مُفْتَرَضٌ عَلَی کُلِّ مُؤْمِنٍ یُقِرُّ لَهُ بِالْإِمَامَةِ مِنَ اللَّهِ».(تهذیب الاحکام، ج 6، ص 42).
پاسخ:
در مورد زیارت قبر امام حسین(ع) روایات متعددی – مانند آنچه در پرسش آمده است - در منابع حدیثی مشاهده می‌شود، اما فقها و دانشمندان حدیثی از مجموع آنها وجوب شرعی زیارت را استنباط نکرده، بلکه تعابیر آمرانه در مورد زیارت سیدالشهداء(ع) را به معنای سفارش بسیار اکید بر انجام این زیارت ارزیابی کرده‌اند؛ به این معنا که اگر کسی دوست‌دار واقعی اهل بیت(ع) است، قطعا در زیارت قبر آن بزرگواران - به ویژه امام حسین(ع) - کوتاهی نخواهد کرد.
به عنوان نمونه، در حدیثی دیگر در این‌باره امام صادق(ع) فرمودند: «مَنْ لَمْ یَأْتِ قَبْرَ الْحُسَیْنِ(ع) وَ هُوَ یَزْعُمُ أَنَّهُ لَنَا شِیعَةٌ حَتَّى یَمُوتَ فَلَیْسَ هُوَ لَنَا بِشِیعَةٍ، وَ إِنْ کَانَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَهُوَ مِنْ ضِیفَانِ أَهْلِ الْجَنَّةِ».[1]
کسی که تا قبل از مرگ به زیارت قبر امام حسین(ع) نرود و گمان کند که شیعه است، شیعه [واقعی] نیست، و اگر وی بهشتى هم باشد، در حقیقت مهمان اهل بهشت است.
از این حدیث چنین برمی‌آید کسی که در پی زیارت حضرتش نباشد، اگرچه به مقام والای شیعیان خاص نمی‌رسد؛ اما این امر گناهی نیست که موجب آن شود که او وارد بهشت نشود، که این نوع بیان، جهت واجب شرعی نبودن این زیارت، کافی است.
ضمائم:
پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[2]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
به هر حال، زیارت امام حسین (ع) واجب نمی‌باشد؛ بلکه مستحب مؤکد و ثواب و اجر بسیار فراوانی دارد.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
وجوب ندارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
زیارت حضرت مستحب مؤکد است.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
مستحب مؤکد است و سزاوار نیست بدون عذر ترک شود.
پی نوشت:
[1]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص 193، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
[2]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
بر گرفته از اسلام کوئست