ضریح شش گوشه امام حسین به احترام علی اکبر

در میان اقوال مورخان درباره ی چگونگی دفن حضرت سید الشهداء ـ علیه السلام ـ و یاران باوفای ان حضرت اندک تفاوتی دیده می‌شود. جهت روشن شدن موضوع به تشریح بعضی از انها می‌پردازیم:

الف: مرحوم مفید پس از ذکر اسامی هفده نفر از شهیدان بنی‌هاشم که همگی از برادران و برادرزادگان و عموزادگان امام حسین ـ علیه السلام ـ بودند، می‌فرماید: انان پایین پای ان حضرت در یک قبر (گودی بزرگ) دفن شدند و هیچ اثری از قبر انان نیست و فقط زایران با اشاره به زمین در طرف پای امام ـ علیه السلام ـ انان را زیارت می‌کنند و علی بن الحسین ـ علیه السلام ـ (علی اکبر) از جمله ی انان است، برخی گفته‌اند: محل دفن علی اکبر نسبت به قبر امام حسین ـ علیه السلام ـ نزدیک‌ترین محل است.(1)

ب: و نیز می‌گوید: ‌پس از بازگشت عمر بن سعد از کربلا، جماعتی از بنی‌اسد که در غاضریه سکونت داشتند، امده و بر پیکر امام حسین ـ علیه السلام ـ و یارانش نماز گذاردند و ان حضرت را همان جایی که الان قبر اوست دفن کردند و علی ابن الحسین (علی اکبر) ـ علیه السلام ـ را در پایین پای پدر به خاک سپردند، سپس برای دیگر شهیدان از اهل بیت و اصحاب، حفیره‌ای کندند و همه انان را در ان حفره به صورت دسته جمعی دفن کردند و عباس بن علی ـ علیه السلام ـ را در راه غاضریه، در همان محلی که به شهادت رسید و اکنون قبر اوست به خاک سپردند.(2)

ج. در بعضی از روایات امده است: امام سجاد ـ علیه السلام ـ (با قدرت امامت و ولایت) به کربلا امد و بنی‌اسد را سرگردان یافت، چون که میان سرها و بدن‌ها جدایی افتاده بود و انها راهی برای شناخت نداشتند، امام زین العابدین ـ علیه السلام ـ از تصمیم خود برای دفن شهیدان خبر داد، ان گاه به جانب جسم پدر رفت، با وی معانقه کرد و با صدای بلند گریست، سپس به سویی رفت و با کنار زدن مقداری کمی خاک قبری اماده ظاهر شد، به تنهایی پدر را در قبر گذاشت و فرمود: با من کسی هست که مرا کمک کند و بعد از هموار کردن قبر، روی ان نوشت: (هذا قبر الحسین بن علی بن ابی طالب الذی قتلوه عطشانا غریبا). این قبر حسین بن علی بن ابی طالب است، ان حسینی که او را با لب تشنه و غریبانه کشتند. پس از فراغت از دفن پدر به سراغ عمویش عباس ـ علیه السلام ـ رفت و ان بزرگوار را نیز به تنهایی به خاک سپرد.

سپس به بنی‌اسد دستور داد تا دو حفره اماده کنند، در یکی از انها بنی‌هاشم و در دیگری سایر شهیدان را به خاک سپردند، نزدیک‌ترین شهیدان به امام حسین ـ علیه السلام ـ فرزندش علی اکبر ـ علیه السلام ـ است.(3) امام صادق ـ علیه السلام ـ در این باره به عبدالله بن حماد بصری فرموده است: امام حسین ـ علیه السلام ـ را غریبانه کشتند، بر او می‌گرید کسی که او را زیارت کند غمگین می‌شود و کسی که نمی‌تواند او را زیارت کند دلش می‌سوزد برای کسی که قبر پسرش را در پایین پایش مشاهده کند.(4)

گر چه بعضی از مطالب در کیفیت به خاک سپاری امام حسین ـ علیه السلام ـ و این که چه کسی امام حسین ـ علیه السلام ـ را دفن کرده، در این نقل‌ها متفاوت است، ولی از مجموع انها یک نکته قابل استفاده است که به عنوان نتیجه ارایه می‌گردد و ان این که: قبر علی اکبر ـ علیه السلام ـ در پایین پای امام حسین ـ علیه السلام ـ قرار دارد.

نتیجه:                                                    

بنابراین می‌توان ادعا کرد که ضریح کوچکی که بر ضریح حضرت سیدالشهدا ـ علیه السلام ـ متصل است و در طرف پایین پای ان حضرت قرار دارد و از مجموع دو ضریح یک ضریح شش گوشه درست شده به احترام علی اکبر ـ علیه السلام ـ و به نام ان حضرت است.

عبدالرزاق حسنی ضریح امام حسین ـ علیه السلام ـ را چنین توصیف کرده است:

(ضریح امام حسین ـ علیه السلام ـ عبارت است از: یک بلندی (صندوق مانند) چوبی که به عاج زینت شده و روی ان دو مشبک(5) قرار دارد،‌ مشبک داخلی از فولاد گران قیمت و مشبک خارجی از نقره ی روشن سفید است... به مشبک خارجی مشبک دیگری بدون این که مانعی بین ان دو باشد، متصل است و فقط از هر طرف به اندازه ی ‌یک متر کوتاه‌تر از مشبک خارجی متعلق به امام حسین ـ علیه السلام ـ است و زیر ان مشبک قبر علی بن الحسین ـ علیهما السلام ـ است که همراه پدر در یک روز شهید شده و در کنار پدر دفن گردیده است).(6)

پی نوشت:                                                        

1. مفید، الارشاد، سلسله مولفات شیخ مفید، دار المفید للطباعه و النصر و التوزیع، ج11، صص 125 ـ 126، جزء 2.

2. مفید، همان، ص 114. خلیلی، ‌جعفر، موسوعه العتبات المقدسه قم-کربلا، بیروت، منشورات موسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، 1407 ق، ص 73، جزء8.

3. عبدالرزاق الموسوی، المقرم، مقتل الحسین ـ علیه السلام ـ ، تهران، قسم الدراسات الاسلامیه، موسسه البعثه، ص320 ـ 321.

4. قمی، جعفر بن محمد، ابن قولویه، کامل الزیارات، موسسه نشر الفقاهه، چاپ اول، 1417 ق، صص 537 ـ 538، المقرم، همان، ص321.

5. هر چیز سوراخ سوراخ پنجره مانند را مشبک ‌گویند.

6. خلیلی، جعفر، موسوعه العتبات المقدسه، قسم کربلا، جزء 8، بیروت، منشورات موسسه الاعلمی للمطبوعات، ص 182، به نقل از حسنی، عبدالرزاق، موجز تاریخ البلدان العراقیه.