معنای ظاهر و باطن بودن خداوند متعال

قرآن کریم می‌فرماید: «هُوَ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِنُ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَلِيمٌ [حدید/3] اول و آخر و ظاهر و باطن او است، و از هر چيزی آگاه است». در این آیه خداوند متعال ظاهر و باطن هر چیزی خوانده شده است که باید دید منظور چیست؟

«ظاهر و باطن» بودن خداوند متعال، تعبير ديگرى از احاطه وجودى او نسبت به همه مخلوقات است، برخی از علما معتقدند: یکی از نام‌های خداوند متعال «ظاهر» است؛ زیرا از همه چيز ظاهرتر است، چرا كه آثارش همه جا را فرا گرفته است. هم‌چنین یکی از اسمای الهی «باطن» است، زیرا از همه چيز مخفی‌تر است، چون كه کنه ذاتش بر كسى روشن نيست.

مرحوم طبرسی نیز در تفسیر این اوصاف معتقد است: «ظاهر» به این معناست که او بر تمام اشیا غلبه و قدرت و احاطه دارد و «باطن» به معنای این است که او به تمام اشیا عالم است و هیچ چیزی از او مخفی نیست.

در نتیجه: در تفسیر این دو اسم از اسمای الهی دو نظر وجود دارد؛ برخی معتقدند: او «ظاهر» است، به این معنا که آثار وجودیش از همه کس ظاهرتر و روشن‌تر است؛ برخی دیگر معتقدند: او «ظاهر» است به این معنا که بر تمام اشیا غلبه و سیطره دارد. همچنین برخی «باطن» را به معنای خفای خود ذات می‌دانند و این‌که احدی به کنه او نمی‌تواند پی ببرد؛ برخی دیگر آن را به معنای نفوذ علم الهی در اشیا معنا کرده‌اند.
_____________________________________
لینک مطلب:  https://btid.org/fa/news/16288