ترجمه غلط برخی احادیث از سوی دشمنان تشیع، و عدم توجه به دقت‌های زبان عربی، زمینه توهین و دشمنی با شیعه را فراهم کرده است.
مخالفان و دشمنان شیعه، حدیثی از امام باقر (صلوات الله علیه) را دست‌مایه توهین و تمسخر شیعه قرار داده و ادعا کردهاند که امام باقر (علیه السلام) در این حدیث به امام علی (علیه السلام) توهین کرده و نعوذ بالله ایشان را الاغ فرض کرده است. مومنان و شیعیان باید حواس‌شان را بیشتر جمع کنند و فریب هر مطلبی را نخورند و ترجمه و توضیح حدیث را از اهل آن بپرسند. این هم‌نشینان شیطان به خاطر اهداف شوم و پلید خود، روایت را به گونه‌ای ترجمه می‌کنند که معنایی غلط از آن برداشت شود، در حالی که به هیچ عنوان مقصود حضرت این نیست. همچنین با مراجعه به نقل‌های دیگر حدیث، کذب ادعای این ناپاکان و پلیدان آشکارتر می‌شود.
متن حدیث
وجود بابرکت امام باقر (علیه‌السلام) به جابر می‌فرمایند: «يَا جَابِرُ أَ لَكَ حِمَارٌ يَسِيرُ بِكَ فَيَبْلُغُ بِكَ مِنَ الْمَشْرِقِ إِلَى الْمَغْرِبِ فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ يَا أَبَا جَعْفَرٍ وَ أَنَّى لِي هَذَا فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع ذَاكَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ أَ لَمْ تَسْمَعْ قَوْلَ رَسُولِ اللَّهِ ص فِي عَلِيٍّ ع وَ اللَّهِ لَتَبْلُغَنَّ الْأَسْبَابَ وَ اللَّهِ لَتَرْكَبَنَّ السَّحَاب؛[۱] ای جابر! آیا تو حماری(وسیله نقلیه) در اختیار دارى که در یک روز، تو را از مشرق زمین به مغرب آن ببرد؟! عرض کردم خیر، و چگونه چنین چیزی را داشته باشم؟! امام (علیه‌السلام) فرمود: آن شخص امام علی(علیه‌السلام) است که چنین وسیله نقلیه‌ای دارد؛ آیا سخن پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) درباره امیرالمومنین را نشنیده‌ای که فرمود: به خدا قسم [تو] به اسباب و وسائل (شگفت‌آوری) خواهى رسید و سوار بر ابرها خواهى شد.»
توضیح معنای حدیث
حضرت ابتدا از جابر سوال می‌کنند که آیا برای تو الاغی هست (أ لَکَ حِمار) که بتواند در یک روز تو را از شرق به غرب زمین ببرد. حمار در اینجا نماد وسیله‌ای نقلیه است نه اشاره به یک حیوان خاص، اگر به زبان امروزی بخواهیم جمله حضرت را بیان کنیم مانند این است که بگوییم آیا وسیله‌ای داری که بتواند یک روزه تو را از چین تا آمریکا ببرد؟
بنابراین مقصود حضرت تنها اشاره به یک وسیله و ابزار جا به جایی است نه یک حیوان چارپا. جابر از این پرسش حضرت تعجب می‌کند و می‌پرسد چگونه من می‌توانم چنین چیزی داشته باشم؟! یعنی من کسی نیستم و چنین قدرت و کرامتی ندارم که بتوانم یک روزه از شرق به غرب بروم. حضرت به جابر می‌گویند: «ذاک امیرالمومنین» ذاک اسم اشاره است و برخلاف آنچه شبهه‌کنندگان می‌گویند به «حمار» برنمی‌گردد بلکه به شخصی که دارای چنین وسیله‌ای است اشاره دارد؛ یعنی حضرت می‌گویند بله تو نداری اما امیرالمومنین (علیه السلام) چنین مرکبی دارد.
کسی که آشنا با ادبیات عرب باشد می‌داند که این ضمیر به مرجع معنوی که از کلام قابل فهم است بازمی‌گردد و اصلا اشاره‌ای به حمار ندارد، بلکه ضمیر به «من له حمار؛ کسی که برای او الاغ است» برمی‌گردد.
روایتی دیگری با این مضمون
گرچه از بیانی که داشتیم روشن می‌شود مقصود روایت چیست، اما روایت دیگری از امام باقر(علیه‌السلام) شبیه همین روایت رسیده است که مطلب را کامل‌تر و دقیق‌تر نقل کرده است و زمینه چنین بدفهمی در آن وجود ندارد. روایت طولانی است، ما فقط محل مورد بحث را اشاره می‌کنیم. جابر از امام باقر (علیه‌السلام) در مورد آيه «أ فلم یسیروا فی الارض...؛[۲] آیا در زمین سیر نمی‌کنید...» سوال می‌کند، حضرت در ادامه جوابی که به جابر می‌دهد، می‌فرماید:«... قَالَ هَلْ لَكَ فِي رَجُلٍ يَسِيرُ بِكَ فَيَبْلُغُ بِكَ مِنَ الْمَطْلَعِ إِلَى الْمَغْرِبِ فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ قَالَ فَقُلْتُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ وَ مَنْ لِي بِهَذَا فَقَالَ ذَاكَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ...؛[۳] امام باقر علیه السلام فرمود: می‌خواهى معرفى کنم به تو شخصى را که قدرت داشت در یک روز تو را از مشرق به مغرب برساند؟ گفتم این شخص کیست؟ فرمود آن امیرالمؤمنین علیه السلام است...»
همانطور که مشاهده می‌کنید در این حدیث هیچ اشاره‌ای به «حمار» نشده است.
بیان فضیلت امیرالمومنین علیه السلام
بر خلاف آنچه دشمنان شیعه و هم‌پیمانان شیطان اراده کردهاند این حدیث نه تنها طعن و اهانت به حضرت امیر (علیه‌السلام) نیست بلکه امام باقر (صلوات الله علیه) به یکی از فضایل ایشان که از پیامبر نقل شده است اشاره می‌کنند. در انتهای حدیث همانطور که در بالا آوردیم و در ادامه حدیث دوم هم ذکر شده است حضرت باقر (علیه السلام) می‌فرمایند: «أَ لَمْ تَسْمَعْ قَوْلَ رَسُولِ اللَّهِ ص فِي عَلِيٍّ ع وَ اللَّهِ لَتَبْلُغَنَّ الْأَسْبَابَ وَ اللَّهِ لَتَرْكَبَنَّ السَّحَاب؛[4] آیا سخن پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) درباره امیرالمومنین را نشنیده‌ای که فرمود: به خدا قسم [تو] به اسباب و وسائل(شگفت‌آوری) خواهى رسید و سوار بر ابرها خواهى شد.»
یکی از فضائل امیر‌مومنان (صلوات الله علیه) طبق فرموده پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) همین مسئله است. ایشان این کرامت و قدرت را دارند که بتوانند با سرعت مسیر‌های طولانی را طی کنند و به هر جای عالم سفر کنند.
پی‌نوشت
[۱] الاختصاص، ص ۳۱۷.
[۲] سوره محمد، آیه ۱۰.
[۳] بحار الانوار، ج۲۴، ص۳۲۲.
[4] همان.
مخالفان و دشمنان شیعه، حدیثی از امام باقر (صلوات الله علیه) را دست‌مایه توهین و تمسخر شیعه قرار داده و ادعا کردهاند که امام باقر (علیه اسلام) در این حدیث به امام علی (علیه السلام) توهین کرده و نعوذ بالله ایشان را الاغ فرض کرده است. در حالی که با دقت در متن حدیث، کذب ادعای ایشان آشکار می‌شود.