جاسوسی یا خرابکاری ماموران آژانس اتمی در تاسیسات هسته‌ایی ایران امری مسبوق به سایقه بوده؛ لذا جمهوری‌اسلامی برای حفظ اطلاعات باارزش و حیاتی خود ناگزیر است دست به وضع قوانین سختگیرانه بزند تا از گزند سوء‌نیت‌های احتمالی درامان بماند. جلوگیری از ورود یک بازرس زن آژانس نیز در همین راستا بود اما طبق معمول شانتاژ رسانه ایی غرب واقعیت را وارونه جلوه داد.
مبادرت‌کردن بازرسان آژانس به جاسوسی، اقدامات خرابکارانه و درز اطلاعات محرمانه به رسانه‌ها اتفاق جدیدی نیست و در سال‌های گذشته نیز به‌صورت رویه‌ای ثابت در مقاطع مختلف مسبوق به سابقه بوده است، لذا جمهوری اسلامی به آژانس اطلاع داد که به بازرسان توصیه کند به خاطر حساسیت موجود و سوابق خرابکاری، نهایت همکاری را با مأموران حفاظتی داشته باشند.
بهمن‌ماه ۹۴ دوازده نفر از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی براساس توافق میان علی‌اکبر صالحی و یوکیا آمانو موسوم به «نقشه‌راه» از سایت نظامی پارچین بازرسی کرده بودند؛ پس از ورود این بازسان سید محمود نبویان در طی سخنانی بیان داشت که دو تن از بازرسان آژانس عضو سرویس‌های جاسوسی آمریکا و فرانسه بودند.(1)
هرچند برخی ساده انگارانه جریان جاسوسی ماموران آژانس را توهم توطئه قلمداد کردند، اما این حقیقتی انکار ناپذیر بود. شاهد این مدعا سخنان «جی کارنی»، سخنگوی وقت کاخ سفید بود که بیان داشت: «بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چشم‌های ما هستند.»(2)
سال ۲۰۰۵ نیویورک‌تایمز در بخشی از تحلیل خود درباره راه‌حل‌های برخورد با برنامه اتمی ایران از جاسوسی بازرسان آژانس برای آمریکایی‌ها پرده برداشت و نوشت: «گزارش‌های بازرسی آنها (بازرسان آژانس) به طراحان پنتاگون کمک کرده است برنامه حمله به آسیب‌پذیرترین تاسیسات ایران را تنظیم کنند.»(3) نقش بازرسان آژانس در مورد ترور دانشمندان هسته‌ایی کشورمان نیز امری غیرقابل انکار است .(4)
در ادامه بازرسی‌های ماموران آژنس از تاسیسات هسته‌ایی کشورمان خبری در رسانه ها منتشر شد، مبنی بر آزار جسمی مامور زن آژانس اتمی در ایران (5)، خبری که با واکنش سازمان انرژی اتمی همراه شد: «هنگام ورود این خانم بازرس، تجهیزات کنترلی علامت هشدار را نشان داده است و به همین دلیل ضمن کنترل وسایل همراه بازرس از ورود او به سایت جلوگیری به عمل آمد.» (6)
در پی این اتفاق، نه تنها آژانس از تخطی مامور خود، بخاطر نقض قوانین وضع شده برای بازدید از تاسیسات هسته عذرخواهی نکرد، حالا انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه رفته و شورای حکام نیز با تشکیل نشستی اضطراری موضوع را در دستورکار قرار داد. کاظم غریب‌آبادی، مثبت‌بودن وجود آثار «نیترات منفجره» را علت ممانعت ورود این بازرس به تاسیسات هسته ایی عنوان کرد.(7)
البته اگر دستگاه‌های هشداردهنده مانع از اجرای موفق آن نمی‌شدند، احتمالا امروز می‌توانست ابعاد متفاوتی به خود بگیرد و به‌واسطه خرابکاری احتمالی در تاسیسات هسته‌ای، بستر مناسبی را برای اتهام‌پراکنی‌های بعدی درباره برنامه هسته‌ای ایران فراهم می‌آمد و حالا که جاسوسان سازمان انرژی اتمی موفق به خرابکاری در تاسیسات هسته ایی نشدند، سران کشورهای اروپایی دست به کار شدند و سناریوی جدیدی را در دستور کار قرار دادند.
پی نوشت؛
1.جوان آنلاین (https://b2n.ir/w08905)
2. همشهری (https://b2n.ir/b24196)
3. فرهیختگان (https://b2n.ir/r00154)
4. رجا نیوز (https://b2n.ir/r94630)
5. یورونیوز (https://b2n.ir/w18810)
6. تسنیم (https://b2n.ir/b40478)
7. تسنیم (https://b2n.ir/b40478)