همان خدایی که حضرت عیسی(ع) را پیامبر معرفی نمود، بدون آن که در ظاهر توانایی راهرفتن را داشته باشد، میتواند امام زمان و امام هادی(ع) را به عنوان امام مشخص نماید، حتی اگر در ظاهر، فرد دیگری مدیریت امور مالی او را بر عهده داشته باشد.
پرسش: برخی از امامان در سنین کودکی به امامت رسیدند که به دلیل کودک بودن، برایشان وصی و اداره کننده اموال تعیین میشد، به عنوان نمونه تعیین عبدالله بن مساور به عنوان وصی امام هادی(ع) از سوی پدرش امام جواد(ع) با این عنوان که اموال فرزندش را تا زمان بلوغ اداره کند، گفته میشود کسی که از سوی پدرش قادر به اداره اموال خود محسوب نمیشود، آیا توان اداره اموال اجتماع عظیم و اداره حکومت را دارد؟!
پاسخ:
آنچه در پرسش آمده است، ناظر به روایتی است که در کتاب کافی نقل شده[1] و بر اساس آن امام جواد(ع)، عبدالله بن مساور را به عنوان وصی خود قرار داد تا اموال ایشان را تا هنگام بلوغ فرزندشان امام هادی(ع) مدیریت کند.
از طرفی بر اساس عقیده ضروری مذهب شیعه که برگرفتهی از آیات و روایات بوده، امامت منصبی الهی است؛ از اینرو اگر نصب فردی به این مقام از سوی خداوند احراز گردد، نشانهی آن است که ایشان تمام شرایط برای این مقام را دارد، اگرچه در دوران کودکی باشد.
بر همین اساس، امام جواد(ع) در 8 سالگی و امام هادی(ع) در 9 سالگی و امام مهدی(عج) در 5 سالگی به مقام امامت رسیدند.
با توجه به موارد فوق، این پرسش پیش میآید که چرا امام نهم(ع)، امام بعد از خود را مستقیما به عنوان مدیر اموال خود قرار نداده و این مدیریت را به فرد دیگری واگذار کرد؟!
پاسخ اول به این پرسش، آن است که امام جواد(ع) در مقام تقیه و برای آن که حساسیت خلفای عباسی برانگیخته نشود و امام هادی(ع) را از همان ابتدای کودکی در فشار و مضیقه قرار ندهند، به ظاهر وصی دیگری برای خود برگزید، در حالی که وصی اصلی حضرتشان همان امام دهم بود.
در ضمن، باید دانست که پیشوایان دینی تنها در محدودهای که خداوند برایشان مقرر کرده بود، وظایف خود را انجام داده و از تواناییهای خود بهره میگیرند و ممکن است خداوند به پیامبری مانند حضرت موسی(ع) توان سخنوری نداده باشد، اما عصایی در اختیار او قرار داده باشد که توانایی تبدیل شدن به اژدها را داشته باشد!
بر این اساس، آنچه در پرسش آمده، مانند آن است که بگوییم حضرت عیسی(ع) که توان راه رفتن مستقل را نداشت و هنوز در آغوش مادرش بود، چگونه میتوانست ادعای پیامبری کرده و بگوید: «إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِی الْکتابَ وَ جَعَلَنی نَبِیا»؛[2] منم بنده خدا، به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داده است؟!
مشخص است که یک مسلمان معتقد به قرآن - حتی اگر شیعه هم نباشد - نمیتواند چنین پرسشی را مطرح کند؛ زیرا همان خدایی که حضرت عیسی(ع) را پیامبر معرفی نمود، بدون آن که در ظاهر توانایی راهرفتن را داشته باشد، میتواند امام هادی(ع) را به عنوان امام مشخص نماید، حتی اگر در ظاهر، فرد دیگری مدیریت امور مالی او را بر عهده داشته باشد.
پی نوشت:
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 1، ص 325، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407 ق.
[2]. مریم، 30؛ ر. ک: «امامت در سن طفولیت»، 176.
بر گرفته از اسلام کوئست