- صیغه و ازدواج موقت مطابق فطرت و برای پاکی و سالم ماندن جامعه از انواع گناهان جنسی می باشد.
اشکالی بر ازدواج موقت کرده اند که فطرت انسان صیغه را نمی پذیرد و چون ازدواج موقت مطابق فطرت نیست، پس امری حرام و ممنوع است.
در پاسخ به این ادعا به چند نکته اشاره می کنیم:
معنای فطرت
معانی مختلفی برای «فطرت» بیان شده است:
آیت الله مصباح یزدی آن را نوعی هدایت تکوینی و خدادادی در وجود انسان می‌داند، هدایتی در حوزه شناخت و هدایتی در حوزه احساس.
آیت الله جوادی آملی نیز فطرت را عامل جدا شدن انسان از حیوان می‌داند که همان عقل و میل او در رسیدن به کمال مطلق است.[1]
با توجه به این تعاریف می توان گفت فطرت به معیار شناخت خوبی ها و بدی ها در انسان ها می تواند باشد. با این حال باید گفت فطرت انسان اگر در مسیر صحیح تربیتی نباشد قابلیت تشخیص را از دست خواهد داد. امام صادق(ع) فرمودند:« مَا مِنْ مَوْلُودٍ یولَدُ إِلَّا عَلَی الْفِطْرَةِ فَأَبَوَاهُ اللَّذَانِ یهَوِّدَانِهِ وَ ینَصِّرَانِهِ وَ یمَجِّسَانِهِ؛[2] هرمولودى بر فطرت (توحید) زاده مى شود و این پدر و مادر او هستند که وى را یهودى و نصرانى و مجوسی بار مى آورند.»
ازدواج موقت
ازدواج موقّت یا مُتعَه نوعی ازدواج است که زن با قرائت صیغه‌ای، خود را برای زمانی معین و محدود به ازدواج مرد در می‌آورد. آیه ۲۴ سوره نساء درباره ازدواج موقت نازل شده است. مسلمانان در مشروع بودن متعه در دوره پیامبر(ص) اتفاق نظر دارند؛ همچنین منابع تاریخی اعم از شیعه و سنی نشان می‌دهد که در زمان رسول خدا(ص) و بعد از رحلت ایشان یعنی در زمان خلیفۀ اول نیز ازدواج موقت انجام شده است. حتی تا زمان خلافت خلیفۀ دوم نیز این نوع ازدواج مرسوم بود؛ اما خلیفۀ دوم در زمان خلافتش پس از یک ماجرا، این نوع ازدواج را حرام اعلام کرد و حتی تهدید کرد که هر کس پس از شنیدن این حکم مرتکب چنین ازدواجی شود، سنگسار می‌شود.[3]
آیا ازدواج موقت با فطرت سازگار است؟
وقتی ثابت شد امری در زمان رسول خدا(ص) وجود داشته و امری شرعی بوده است و در زمان خلیفه دوم ممنوع شده چگونه ادعا می کنند فطرت انسان صیغه را نمی پذیرد؟ به راستی آیا پیامبرخدا(ص) کاری را مشروع دانست که با فطرت توحیدی نمی سازد؟
مردی از اهل شام از عبدالله ابن عمر در مورد متعه سؤال کرد، او گفت حلال است. سؤال کننده به او گفت: پدرت آن را ممنوع کرد. ابن عمر گفت: اگر پدرم آن را ممنوع کرده باشد و رسول خدا(ص) آن را حلال کرده باشد، آیا ما سنت پیامبر(ص) را رها کنیم و از قول پدرم تبعیت کنیم؟![4]
توجه به این نوع از روایات نشان می دهد که متعه و ازدواج موقت در زمان رسول خدا(ص) امری رایج بوده و خلیفه دوم با رای و نظر خودش آن را ممنوع کرد به گونه ای که حتی فرزند خودش نیز کار پدرش را قبول ندارد؛ چرا که عمر نمی توانست از نظر شرعی، حکم خدا و رسول الله(ص) را نقض کند.
البته باید دید منظور از فطرت که اینها می گویند با صیغه موقت نمی سازد چه فطرتی است؟ آیا فطرت پاک توحیدی یا فطرتی که با تعصبات آن ها به انحراف کشیده شده است. ازدواج موقت حتی اگر صرفا برای ارضای نیاز جنسی باشد، یعنی پذیرفتن محدودیت ها و شرایطی که در آن وجود دارد و احترام به شرع و قانون و در مسیر حق گام برداشتن. با کنار گذاشتن ازدواج حلال راه ولنگاری جنسی باز می شود؛«امام باقر(ع) فرمود: حضرت علی(ع) بارها می‌گفت: اگر عمر بر من سبقت نمی‌گرفت (و با خلافت خود متعه را تحریم نمی‌کرد) جز انسان‌های شقی (و یا خیلی کم) کسی زنا نمی‌کرد.»[5]
جمع بندی
ازدواج موقت نوعی ازدواج حلال است با شرایط آسان تر برای کسانی که امکان ازدواج دائم ندارند. صیغه در زمان رسول خدا(ص) وجود داشت و امری شرعی و حلال بود؛ بدون شک خدا و پیامبر خدا(ص) چیزی را که مطابق فطرت انسان ها نباشد حلال نمی کنند.
پی نوشت:
[1] معنای فطرت
[2] شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، انتشارات اسلامی، ج۲، ص۴۹.
[3] ازدواج موقت
[4] سنن ترمذی، ج۳، ۱۸۶-۱۸۵.
[5] کلینی، فروع کافی، ۱۳۸۸ق، ج۱۱، ص۸.
ازدواج موقت نوعی ازدواج حلال است با شرایط آسان تر برای کسانی که امکان ازدواج دائم ندارند. صیغه در زمان رسول خدا(ص) وجود داشت و امری شرعی و حلال بود؛ بدون شک خدا و پیامبر خدا(ص) چیزی را که مطابق فطرت انسان ها نباشد حلال نمی کنند. ازدواج موقت مطابق فطرت پاک و توحیدی انسان هاست و مانع از فحشا و سایر گناهان و ولنگاری های جنسی می باشد.