توسل کردن به هر وسیله‌ای دلیلی بر حقانیت آن نیست تنها مواردی را که با دلایل متقن اثبات شده است را می‌توان وسیله تقرب الهی قرار داد؛ مانند توسل به قبور معصومان.
توسل کردن به هر وسیله‌ای و حاجت گرفتن از آن دلیلی بر حقانیت آن نیست تنها مواردی را که با دلایل متقن اثبات شده است را می‌توان وسیله تقرب الهی قرار داد؛ مانند توسل به قبور معصومان.
اما مواردی مانند حاجت گرفتن در کلیسا، دلیلی بر درستی اعتقاد به تثلیث نیست؛
زیرا با دلایل عقلی و نقلی اعتقاد به تثلیث باطل است.
سوال: آیا توسل به قبور، معابد و کلیسا و حاجت گرفتن از آن‌ها دلیل بر درستی عقیده به آن‌ها می‌شود؟
پاسخ:
توسل کردن به هر وسیله‌ای دلیلی بر حقانیت آن نیست تنها مواردی که با دلایل متقن اثبات شده است را می‌توان وسیله تقرب الهی قرار داد؛ مانند توسل به قبور معصومان.
اما مواردی مانند حاجت گرفتن در کلیسا، دلیلی بر درستی اعتقاد به تثلیث نیست؛
زیرا با دلایل عقلی و نقلی اعتقاد به تثلیث باطل است.
خداوند اعتقاد به تثلیث را کفر می‌داند و می‌فرماید: «لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ ثَالِثُ ثَلَاثَةٍ...؛[1] كسانى كه [به تثليث قائل شده و] گفتند: «خدا سومين [شخص از] سه [شخص يا سه اقنوم] است، قطعاً كافر شده‌اند.»
حاجت گرفتن دلایل مختلفی دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم؛
توکل
خداوند هم بلا و درد می‌فرستد هم شفا و دوا می‌بخشد و انسان باید از او بخواهد. از این رو در قرآن آمده است: «وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ؛[2] و کسی که بر خدا توکل کند، خدا برایش کافی است.»
توسل
سنت الهی بدین شکل است که بندگان مومن در امور خود جدای از جایگاه توکل، از توسل نیز بهره ببرند، از این رو خطاب به مومنان راه رسیدن به رستگاری را توسل می‌داند و می‌فرماید:«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛[3] ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، و وسیله‌ای برای تقرب به او بجوئید، و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.»
رحمانیت خدا
حاجت گرفتن انسان می‌تواند از جنبه رحمانیت خدا نیز باشد.
رحمانیت خدا جنبه بخشندگی عمومی دارد و خداوند رحمان هر کدام از بنده‌های خود را چه مسلمان باشد و چه کافر، اگر در مسیری تلاش کند پاداش تلاشش را می‌دهد؛ و درباره انسان می فرماید:« وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى؛[4] و اين كه براى انسان جز حاصل تلاش او نيست.»
مانند طی الارض یک عارف دینی و کارهای مرتاضان هندی که حاصل تلاش آن‌ها است.
این تلاش‌ها می تواند در مسیر درست یا غلط باشد.
خداوند حتی به شیطان که چند هزار سال عبادتش را کرده بود، امکان گمراه کردن بندگان را داده است.
تقدیر و سرنوشت
ممکن است در تقدیر یک بیمار نوشته شده باشد که شفا می یابد یا تداوم بیماری داشته باشد.
هر چند عواملی در تغییر آن سرنوشت به خیر یا شر وجود دارد.
حربه های شیطان
برخی مواقع الهاماتی به انسان می رسد که از سمت شیطان است و شیطان امر را مشتبه می سازد که حال که تو شفا پیدا کردی خودت خوب شدی و یا این مقبره، بت و یا آتشکده بود که حاجت تو را برآورده کرد.
در قرآن آمده است که شیطان الهاماتی به دوست‌داران خود می‌کند تا موجب مجادله شود: «وَإِنَّ الشَّيَاطِينَ لَيُوحُونَ إِلَىٰ أَوْلِيَائِهِمْ لِيُجَادِلُوكُمْ وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ؛[5] و شياطين به دوستان خود القا مى‌كنند كه با شما مجادله كنند؛ اگر از ايشان پيروى كنيد از مشركان هستید.»
در قرآن از حاجت خواستن از غیر خدا نهی شده است: «لا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا یَنْفَعُکَ وَ لا یَضُرُّکَ فَإِنْ فَعَلْتَ فَإِنَّکَ إِذاً مِنَ الظَّالِمینَ؛[6] و به غیر از خدا، چیزى را که نه سودى به تو میرساند و نه زیانى، مخوان! که اگر چنین کنى، از ستم‌کاران خواهى بود.»
از میان تمامی مواردی که ذکر شد تنها مواردی که موجب نزدیکی انسان به پرودگار متعال می‌شود مورد تایید است.
در دعای توسل تک تک چهارده معصوم را به عنوان اشخاصی که در نزد پروردگار آبرومند هستند را به عنوان شفیع خود قرار می‌دهیم.
پی نوشت:
1. سوره مائده، آیه 73.
2. سوره طلاق، آیه 3.
3. سوره مائده، آیه 35.
4. سوره نجم، آیه 39.
5. سوره انعام، آیه 121.
6. سوره یونس، آیه 106.