مقام معظم رهبری که دلسوزترین فرد جامعه در امور معنوی هستند بر خود لازم دیدند که برخی از رفتارهای زشت در باب اهل بیت و به عنوان رفتار دینی را توبیخ و حرام کنند؛ تا جامعه جهانی را از تصویر اشتباهی که از اسلام، در ذهن دارند آگاه کنند. ایشان در جمع برخی از روحانیون استان کهکیلویه و بویر احمد در آستانه ماه محرم این چنین فرمودند:
... بنده خیلی متأسفم که بگویم در این سه، چهار سال اخیر، برخی کارها در ارتباط با مراسم عزاداری ماه محرّم دیده شده است که دستهایی به غلط، آن را در جامعه ما ترویج کردهاند. کارهایی را باب میکنند و رواج میدهند که هر کس ناظرِ آن باشد، برایش سؤال به وجود میآید. به عنوال مثال، در قدیمالایام بین طبقه عوامالنّاس معمول بود که در روزهای عزاداری، به بدن خودشان قفل میزدند! البته، پس از مدتی، بزرگان و علما آن را منع کردند و این رسمِ غلط برافتاد. اما باز مجدداً شروع به ترویج این رسم کردهاند و شنیدم که بعضی افراد، در گوشه و کنار این کشور، به بدن خودشان قفل میزنند! این چه کارِ غلطی است که بعضی افراد انجام میدهند!؟
قمه زنی؛ اظهار عشق یا ایجاد وهن؟
قمه زدن رسمی قدیمی است که عزاداران حسینی با شمشیر زدن بر سر خود، به نوعی اظهار عشق به امام را ابراز می کنند. آنان در این رسم حتی کودکان را نیز استثنا نمی کنند. این مراسم گر چه در کشور ما کم رنگ شده اما شیعیان در برخی کشورها خصوصا عراق همچنان به این امر مبادرت دارند. رهبر انقلاب همگام با دیگر بزرگان دینی، شیعیان را از این کار و سایر رفتارهای وهن آمیز نهی فرموده اند. ایشان فرمودند:
قمه زدن نیز همینطور است. قمه زدن هم از کارهای خلاف است. میدانم عدّهای خواهند گفت: (حق این بود که فلانی اسم قمه را نمیآورد) خواهند گفت: (شما به قمه زدن چه کار داشتید؟ عدّهای میزنند؛ بگذارید بزنند!) نه؛ نمیشود در مقابل این کارِ غلط سکوت کرد. اگر به گونهای که طی چهار، پنج سال اخیرِ بعد از جنگ، قمه زدن را ترویج کردند و هنوز هم میکنند، در زمان حیات مبارک امام (رضوان الله علیه) ترویج میکردند، قطعاً ایشان در مقابل این قضیه میایستادند.
کارِ غلطی است که عدّهای قمه به دست بگیرند و به سر خودشان بزنند و خون بریزند. این کار را میکنند که چه بشود؟! کجای این حرکت، عزاداری است؟! البته، دست بر سر زدن، به نوعی نشانه عزاداری است.
شما بارها دیدهاید، کسانی که مصیبتی برایشان پیش میآید، برسر و سینه خود میکوبند. این نشانه عزاداری معمولی است. اما شما تا به حال کجا دیدهاید که فردی به خاطر رویکرد مصیبتِ عزیزترین عزیزانش، با شمشیر بر مغز خود بکوبد و از سرِ خود خون جاری کند؟! کجای این کار، عزاداری است؟! قمه زدن، سنّتی جعلی است. از اموری است که مربوط به دین نیست و بلاشک، خدا هم از انجام آن راضی نیست.
علمای سلف دستشان بسته بود و نمیتوانستند بگویند (این کار، غلط و خلاف است) امروز روز حاکمیت اسلام و روز جلوه اسلام است. نباید کاری کنیم که آحاد جامعه اسلامی برتر، یعنی جامعه محبِّ اهل بیت (علیهم السلام) که به نام مقدس ولی عصر (ارواحنا فداه) به نام حسین بن علی (علیه السلام) و به نام امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السلام) مفتخرند، در نظر مسلمانان و غیر مسلمانان عالم، به عنوان یک گروه آدمهای خرافی بیمنطق معرفی شوند. من حقیقتاً هر چه فکر کردم، دیدم نمیتوانم این مطلب - قمه زدن - را که قطعاً یک خلاف و یک بدعت است، به اطّلاع مردم عزیزمان نرسانم.
بنده راضی نیستم. اگر کسی تظاهر به این معنا کند که بخواهد قمه بزند، من قلباً از او ناراضیام. این را من جدا عرض میکنم. یک وقت بود در گوشه و کنار، چند نفر دوْرِ هم جمع میشدند و دور از انظار عمومی مبادرت به قمه زنی میکردند و کارشان، تظاهر - به این معنا که امروز هست - نبود. کسی هم به خوب و بدِ عملشان کار نداشت؛ چرا که در دایره محدودی انجام میشد.
اما یک وقت بناست که چند هزار نفر، ناگهان در خیابانی از خیابانهای تهران یا قم یا شهرهای آذربایجان و یا شهرهای خراسان ظاهر شوند و با قمه و شمشیر بر سر خودشان ضربه وارد کنند. این کار، قطعاً خلاف است. امام حسین (علیه السلام) به این معنا راضی نیست. من نمیدانم کدام سلیقهها و از کجا این بدعتهای عجیب و خلاف را وارد جوامع اسلامی و جامعه انقلابی ما میکنند؟!
اسلام دین استدلال و تعقل است دین، منطقی است. اسلام، منطقی است و منطقیترین بخش اسلام، تفسیری است که شیعه از اسلام دارد؛ تفسیری قوی. متکلّمین شیعه، هر یک در زمان خود، مثل خورشید تابناکی میدرخشیدند و کسی نمیتوانست به آنها بگوید (شما منطقتان ضعیف است) این متکلّمین، چه از زمان ائمه (علیهم السلام) - مثل (مؤمن طاق) و (هشام بن حکم) - چه بعد از ائمّه (علیهم السلام) - مثل (بنی نوبخت) و (شیخ مفید) - و چه در زمانهای بعد - مثل مرحوم (علامه حلّی) - فراوان بودهاند.
ما اهل منطق و استدلالیم. شما ببینید درباره مباحث مربوط به شیعه، چه کتب استدلالی قویای نوشته شده است! کتابهای مرحوم (شرفالدّین) و نیز (الغدیرِ) مرحوم (علاّمه امینی) در زمان ما، سر تا پا استدلال، بتون آرمه و مستحکم است.
تشیّع این است یا مطالب و موضوعاتی که نه فقط استدلال ندارد، بلکه (اشبه شیء بالخرافه) است؟! چرا اینها را وارد میکنند؟! این خطر بزرگی است که در عالم دین و معارف دینی، مرزداران عقیده باید متوجّهش باشند...
بنابراین با توجّه به اين فرمايشات مقام معظّم رهبري، ما به عنوان شیعیان محب اهل بیت مسئولیت بزرگی بر دوشمان داریم. از یک سو باید با اظهار عشق به ائمه (علیهم السلام) شعائر الهی را حفظ کنیم و از سویی دیگر چهره اسلام و مخصوصا شیعیان را بزرگ و معقول جلوه دهیم؛ تا به بهانه خرافه، خود را دستخوش بیگانگان نکنیم. در این بین لازم است مبلّغین محترم، با تبیین آداب عزاداری و جایگاه اهل بیت (عليهم السلام) اذهان عمومی را آگاه کنند.
منبع: بیانات مقام معظم رهبری در جمع روحانیون استان كهگیلویه و بویر احمد در آستانه ماه محرّم