جواز بردهداری در عصر حاضر از نظر بزرگان به معنای تجویز رفتار خشونتآمیز و غیرانسانی با سایر انسانها نیست.
این که برخی از بزرگان در عصر حاضر نیز بردهداری را جایز میشمارند نباید به معنای زیر سوال بردن کرامت انسانی تلقی شود.
نسبت به نظر این بزرگان باید به چند نکته توجه کنیم:
اول آنکه خود ایشان تصریح کردهاند اسلام موجب زوال تدریجی نظام بردهداری شده و اهتمام به آزادی بردگان مورد تاکید اسلام است.[۱]
دوم آنکه احکام و قوانین اسلامی پیرامون بردهداری و چگونگی برخورد و تعامل با بردگان به گونهای است که بردهداری در اسلام را به کلی از آنچه در ذهن عموم مردم نقش بسته است، متفاوت میکند. وقتی از بردهداری در اسلام سخن گفته میشود نباید خشونتی که در فیلمهای آمریکایی علیه بردگان انجام میگیرد، در ذهن تجسم پیدا کند.
سوم آنکه طبق نظر این بزرگان، تنها در صورتی که جنگی میان مسلمانان و مشرکان صورت بگیرد، بردهداری جایز است.[۲]
اگر توجهی به وضعیت اسرای جنگی در دوران معاصر و زندگی رقتآمیز و نامناسب زنان و کودکان در اردوگاههای اسرا بکنیم، میبینیم حکم به بردهداری و زندگی مشترک هر چند تحت نظارت و دستور یک انسان دیگر، بسیار آسانتر و مناسبتتر از زندگی در اردوگاههای اسرای جنگی میتواند باشد.
پینوشت
[۱] نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام، آیتالله مصباح یزدی، ص ۱۶۱ تا ۱۷۵
[۲] همان.