نوکری اهل بیت (ع) در عصر سلبریتی گری

مقدمه

خدمت خالصانه به اهل بیت پیامبراکرم (صلوات الله علیهم) که به حکم آیه 33 سوره احزاب، توسط خداوند متعال به مقام عصمت و طهارت رسیده اند[1] از بزرگ ترین عبادات است و خدمت به آن ها موجب برآورده شدن دعای اهل بیت علیهم السلام در حق خادمان و نوکران این دستگاه و باعث جلب رحمت الهی می گردد.[2]

در این میان گهگاه خدمت خالصانه تبدیل به وسیله ای برای معروف شدن و دیده شدن می گردد.

هدف از مداحی

قرآن کریم تعظیم شعائر الهی را از نشانه های تقوای قلبی معرفی می کند.[3] در رابطه با مداحی، شعر سرودن و مرثیه خوانی برای اهل بیت علیهم السلام به ویژه حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام روایات زیادی وارد شده و در این روایات پاداش بخشش گناهان آنها و وعده بهشت داده شده است.[4]

در طول بیش از هزار سال مداحی با تغییرات اندک در شعر و سبک ها فقط با نیت قرب الهی و برای اتصال قلبی شیعیان و محبین با ولی نعمتان و سرور بهشتیان عالم حضرات معصومین بود اما امروزه بعضی تغییر روزانه شعر و سبک و روش های عزاداری از مصادیق تکاثر و تفاخر شده اند.

فرهنگ سلبریتی  

«سلبریتی» در زبان انگلیسی به اشخاصی گفته می‌شود که در زمینه‌هایی مانند سینما، موسیقی، ورزش، مدلینگ، سیاست و... به شهرت رسیده اند. کاربرد این واژه در ادبیات رسانه‌ای جهان، از سال ۲۰۰۹ و با گسترش شبکه‌های اجتماعی و فضاهای مجازی ناگهان افزایش چشمگیری یافت.

همان قدر که اقتضائات و کارکردهای رسانه‌های سنتی با رسانه‌های امروز فرق می‌کند، تعریف شهرت و مسیر رسیدن به آن نیز در عصر انفجار اطلاعات به گونه‌ای دیگر است. در عصر حاضر تبدیل شدن یک هنرمند یا مدل به سلبریتی بیشتر از این که به توانمندی‌های فردی او ارتباطی داشته باشد، به توجه رسانه‌ها روی او بستگی دارد.[5]

در عصری که دیده شدن، لایک گرفتن، فالوور جمع کردن و... به هر روشی تبدیل به یک ارزش و سلبریتی شدن و معروفیت، قلّه آمال و آرزوهای مردم می شود، انجام هر کاری برخلاف روال طبیعی- مانند پوشیدن لباس جنس مخالف، گفتن سخنان ناهنجار، اعمال منافی عرف جامعه و... برای دیده شدن، از روش های کسب شهرت می گردد؛ این تب و اپیدمی، دامن مداحی و نوکری اهل بیت علیهم السلام را نیز آلوده می کند.

بنیان سلبریتی‌گری در کسب شهرت و تلاش برای حفظ آن است. با وجودی که در دین جامع و همه جانبه نگر اسلام شهرت ستوده نیز وجود دارد[6] اما در حالی که تمام بزرگان دین اسلام رستگاری انسان را در گریز از شهرت دانسته‌اند.[7]

مداحی دیروز؛ مداحی امروز

ذاکران ائمه اطهار در طول تاریخ عزاداری شیعه، وابسته به حوزه‌های علمیه و دارای چهره فرهنگی و سواد شعر و مقتل خوانی بودند، در درس های اخلاقی علمای صاحب نفس شرکت می کردند و در این عرصه هرچه سابقه و «پیرغلام» تر با فضیلت تر و افتاده تر، تا جایی که خودشان صاحب نفس می شدند و واسطه ای بین علما و مردم عادی می گشتند.

برخلاف امروزه که با پدیده مداحان «تین ایجر» (مداحی نوجوانان نورس) مواجهیم که با الگوی مدل‌های صنعت مدلینگ از انگشترهای رنگارنگ و تی‌شرت‌هایشان عکس می‌گیرند و استوری می‌کنند! با این تفاوت که روی انگشترها و لباس‌هایشان نام‌های مقدس اهل بیت (ع) نقش بسته است.

شاید ظاهرا با سلبریتی‌های غیرمذهبی متفاوت باشد، اما درون مایه ماجرا همان است. نه استاد اخلاقی دیده اند و نه حتی منبعی برای روضه ها و آنچه می خوانند.[8]

«دیروز مایه ی مباهات مداحان، حفظ اشعار صغیراصفهانی و نیرتبریزی و کمپانی بود؛ و امروز افتخار عده ای تعداد بازنشر ویدئوی مداحی شان در اینستاگرام است!

دیروز آرزوی مداحان رسیدن به بیت مراجع تقلید و روضه خوانی در محضر علما بود؛ و امروز مسابقه بر سر حضور بازیگران و فوتبالیست‌ها در هیات‌هاست!

دیروز مداحان و شاعران آیینی از شهرت فرار می‌کردند؛ و امروز عده ای دست به دامان تهیه کنندگان تلویزیونی می‌شوند تا در مناسبت‌های مذهبی چند دقیقه روی آنتن صداوسیما باشند! امروز با دیروز خیلی فرق دارد!

محبان آل الله هنوز در پی ذاکرانی با اخلاص هستند که در چهره‌هایشان نور خدا را ببینند و برای شفای بیمارانشان از اشک چشمان آنان تبرک بجویند.‌ اما این روزها بحث و گفت وگو پیرامون تعداد فالوورها، عکس‌های سلفی با سلبریتی‌های رشته‌های دیگر، بِرَندهای لباس و کفش و ساعت و... می‌باشد.»

متاسفانه کار به جایی رسیده که تعداد اندکی از مداحان عزیز به جای خواندن و پیگیری کتاب هایی در آداب رسالت نوکری اهل بیت علیهم السلام به دنبال یادگیری و شنیدن سبک های جدید موسیقی و ترانه، مِش کردن مو، انداختن گوشواره، پوسترهای سینمایی و... افتاده اند.

همان طور که عرض شد تعداد این گونه ناهنجاری ها بین مداحان اندک است ولی انشاء الله با عنایت صاحب این دستگاه و همت متولیان این عرصه و عزم خود مداحان شاهد این ناهنجاری ها در این عرصه نباشیم.

پی نوشت:
[1] إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيُذهِبَ عَنكُمُ ٱلرِّجسَ أَهلَ ٱلبَيتِ وَيُطَهِّرَكُم تَطهِيرا؛ خداوند فقط مى خواهد پليدى و گناه را از شما اهل بيت دور كند و كاملاً شما را پاك سازد. (سوره مبارکه احزاب آیه 33).
[2] الامامُ الرِّضا علیه السلام : «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا» (میزان الحکمة، ج 8، ح 13797.)
[3] وَمَن يُعَظِّم شَعَائِرَ ٱللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقوَى ٱلقُلُوبِ؛ و هر كس شعاير خدا را بزرگ شمارد، بدون ترديد اين بزرگ شمردن ناشى از تقواى دل هاست. (سوره مبارکه حج آیه 32).
[4] https://b2n.ir/f81523  .
[5] https://b2n.ir/g89702 .
[6] https://b2n.ir/j30035  .
[7] https://b2n.ir/m35168  .
[8] http://fna.ir/4vbsu  .